Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1933, Blaðsíða 136
132
yrðn notaðar, eftir því sem við gæti átt, samkvæmt ákvörðun
dómsins. Sjálfur hefur dómurinn sett í reglugerð sína nokkur
sérákvæði um meðferð álitsmála, og' í breytingunum á skpl-
skr. frá 1929 hafa verið sett nokkur ákvæði um þessi efni,
að sumu leyti tekin úr reglugerðinni. Allir dómendur taka
þátt í meðferð álitsinála, og sérálit eru birt, sem annars.
Tilkynna skal öllum meðlimum bandalagsins kröfu um
álit, og eftir breytingunum frá 1929 getur dómurinn yfir-
leitt liaft sömu meðferð á þessum málum sem dómsmálum,
að þvi leyti sem liann telur við eiga.
Skal nú lýst meðferð dómsmála i aðaldráttum eftir skipu-
lagsskránni.
1. Þingmálið er enska eða franska. Geta aðiljar samið um,
hvort nota skuli, og er þá dómur kveðinn upp á því máli.
Annars kostar kemur dómur á báðum málunum, en dóm-
urinn ákveður, livor textanna skuli vera frumtexti. Einnig
getur dómur leyft aðiljum að nota önnur mál, ef þeir æskja
þess.
2. Aðili sendir skrifstofustjóra skilríki fyrir því, að málið
geti komið undir dóminn, beiðni um, að það verði þar fyrir
tekið, ásamt skýrslu um aðilja og' málavöxtu í liöfuðdráttum.
Skrifstofustjóri tilkynnir svo öllum þeim, er kunna að eiga
bagsmuna að gæta, beiðnina, svo og framkvæmdarstjóra
Þjóðabandalagsins. Ef aðrir aðiljar telja sig eiga liagsmuna
að gæta, geta þeir gengið inn í málið eftir ákvörðun dómsins,
sbr. 62. gr. skplskr. Dómurinn ákveður, live nær málið verði
tekið fyrir, en getur þó síðar frestað því, ef þörf sýnist, 48.
gr. skplskr.
3. Málflutningur er bæði skriflegur og munnlegur. Skrifleg
sókn og vörn skal senda skrifstofustjóra innan tiltekins tima,
en bann afhendir skjölin dómendum. Þar ,með fá dómendur
kynningu af málavöxtum, áður en til munnlegs málflutnings
kemur. Munnlegi málflutningurinn fer fram í heyranda
bljóði fju-ir dóminum, nema dómur ákveði öðru vísi, venju-
lega eftir ósk aðilja. Hann er fólginn í ræðum fyrirsvars-
manna aðilja, skýrslum vitna og sérfræðinga, sem dómurinn
getur yfirheyrt, ef þeir eru á staðnum, en annars verður að-
ili að láta yfirbeyra þá á beimili þeirra eða annarstaðar eftir
þess lands lögum, er yfirheyrslan fer fram. Dómurinn getur
krafið aðilja um ákveðin skjöl eða upplýsingar og falið sér-
fræðingum eða nefndum rannsókn hvers atriðis, er liann