Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1933, Blaðsíða 174

170
hefur náð samþykki allra fulltrúa ráðsins, sbr. að ofan, eSa
einungis meiri hluta þeirra.
a) Ef tilagan hefur náS einróma samþykki í ráSinu, þá er
hvor aSilja skuldbundinn um þaS, aS grípa ekki til vopna
gagnvart hverjum þeim aSilja, sem lýsir sig ætla aS hlíta til-
íögunni, 6. mgr. 15. gr. sm. Þetta cina tilvik nefnir greinin.
Stundum kann í raun og veru aS vera fengin lausn á mál-
inu aS fullu meS þessu. Ef sá, sem lýsir sig munu lilíta til-
lögunni, hefur í vörzlum sínum þaS, sem um er deilt, og ráS-
iS telur réttinn iians megin, eSa ef ráSiS telur liann aS öSru
leyti sýknan saka, þá verSur hinn aS láta sér þetta lynda,
nema samningum verSi viS komiS. En oft er máliS ekki svo
einfalt. Yera má, aS aSili sá, sem ekki vill hlíta tillögunni,
liafi að áliti ráðsins rétt til nokkurs, en ekki alls, þess, er
hann krafðist, eða hann hefur í vörzlum sínum það, se.m um
er deilt, t. d. land, og sleppi því ekki, enda þótt ráðið liafi
talið honum ekki bera réttur til þess. Þá stendur málið ef til
vill ólej7st. En svo má vera, að báðir aðiljar lýsi vfir, að þeir
muni una við tillöguna, og liafa þeir þá eftir á sættzt á málið.
En svo er þriðja tilvikið, að hvorugur aðilja vilji una við til-
lögu ráðsns. Þá hefur hún að eins þá lagalegu þýðingu, að
þeir mega ekki gripa til vopna hver gagnvart öðrum næstu
þrjá mánuðina. AS þeim tíma liðnum eru þeir einnig að
þessu leyti óbundnir. Styrjöld milli þeirra þá væri ekki hrot
á sáttmálanum, og 16. gr. ætti þá ekki við. Hinsvegar mundi
ráðið reyna að sætta þá enn af nýjn, ef nokkrar vonir væru
til, að það bæri árangur. — Á öllu þessu sést, að piikill mun-
ur er á einróma tillögu ráðsins og gerð eða dómi. ViS þær
lausnir eru aðiljar fyrir fram bundnir, en aldrei við tillögu
ráðsins, nema þeir þá liafi undirgengizt gerð eða dóm þess á
málinu.
b) Ef tillagan er að eins samþykkt með meiri hluta at-
lcvæða og báðir aðiljar vilja ekki una henni, þá hefur hún
að vísu þá þýðingu de jure, að aðiljar mega ekki liefja
stvrjöld næstu þrjá mánuðina, en eftir það er afstaða þeirra,
eins og þegar þeir vilja hvorugir una einróma samþykktri
tillögu.
Einróma samþykkt tillaga, sem hvorugur vill hlíta, og' til-
laga, samþykkt með meiri liluta atkvæða, sem báðir aðiljar
vilja ekki hlíta, hafa að loknum þriggja mánaða frestinum
að eins siðferðilega þýðingu. Sú þýðing verður sjálfsagt
venjulega nægileg til þess, að minni ríkin taka ekki til vopna,