Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1938, Blaðsíða 5
Inngangsorð.
Rit þetta er runnið upp úr nokkrum erindum, er ég flutti
við háskólann nú nýverið fyrir kennurum og öðrum. Það
ræðir um lielztu vandamál manna, erfðir og uppeldi, sið-
gæði og siðmenning, og er því einskonar framliald og riiður-
lag á hók, sem ég nefndi Siðfræði og kom út í 2 heftum
1924 og 26. Ég hafði gerl ráð fvrir niðurlagi þess rits, en
þá hlóðust á mig skólaslörf og annað, enda bar mér þá
mikinn vanda að höndum, er ég tók að hugsa um öll hin
uppeldislegu og siðferðilegu vandamál, er blöslu við svo
að segja alstaðar. Þau voru oft svo viðkvæm, margþætl og
vandleyst, en þó svo mikilsverð, að ég kaus lieldur að þegja,
að minnsta kosti um nokkur ár, heldur en að segja eittlivað,
sem ekki yrði staðið við.
Engu að síður ásótti sú hugsun mig öðru hvoru, að ég
yrði að binda einhvern enda á þetta, meðan ég væri enn
að starfi við háskólann, og því réðst ég í að flvtja þessi
erindi, sem þó urðu færri en ég hafði ætlað. En ritinu hefi
ég legið yfir síðan, nú í nærfellt 2 ár, og læt það nú frá mér
fara, þótt ég viti, að ekkert af þeim vandamálum, sem ég
liefi tekið til meðferðar, sé nándar nærri levst. Enda er það
svo, að hver maður og hver þjóð verður að levsa úr þeim
með sínum hætti. En orðin eru til alls fvrst, og það er einnig
nokkurs virði að vekja athvgli manna á vandamálunum. Þá
geta menn ef til vill með tið og tíma, fyrir síendurtekna
reynslu og aukinn skilning, fundið hina endanlegu lausn
þeirra.
Þau vandamál mannlegs lífs, sem hér eru tekin til með-
ferðar, eru öll hin mikilvægustu. Eru þau hugsuð og rædíi
út frá ákveðnu siðferðilegu sjónarmiði, því, að mannlifinu
á þessari jörð fari fram, en ekki aftur; og út frá þeirri sann-
færingu, að vissir siðferðilegir eiginleikar og siðferðileg
hreytni séu nauðsynleg skilyrði ekki einungis fyrir heil-