Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1938, Blaðsíða 66
64
Þannig eru þá íþróttirnar ekki eiiuingis vel til þess falln-
ar að efla og þjálfa líkamann og anka á lieilln-igði manna og
lífsgleði, heldur geta þær og, ef rétt er að farið, orðið að
einskonar forskóla siðgæðisins og alið með oss ýmsa siðferði-
lega eiginleika, svo sem hófsemi og hug'prýði, snarræði og
áræði, þrautseigju og þolgæði, liollustu og drengskap. En
gagnlegar iþróttir, eins og sund, skautahlaup, skíðagöngur
og fjallgöngur ættum vér íslendingar sérstaklega að temja
oss, sökum lífskjara þeirra, sem vér eigum við að búa.
9. Ungmennafélög. Ungmennafélögin hafa á síðustu ára-
tugum glætt mjög félagsanda og þjóðrækni æskulýðsins, en
þótt starf þeirra á margan annan liált liafi verið góðra gjalda
vert, t. d. með byggingu sundlauga, skógrækt o. fl„ veit ég
þó enga ungmennahreyfingu jafn-holla til undirhúnings líf-
inu og skátareglu Sir Baden Powells. Með ár-
vekni þeirri, er hún innrætir félögum sínum, siðal)álki sín-
um, hjálpfýsi, þjóðrækni og neimsúð, hýr hún ungmenni
sín á hinn ákjósanlegasta hátl undir lífið, og ef til vill hið
mesta gagn, sem luin vinnur þeim, er að kenna þeim
að verja vel tómstundum sinum. Þeir, sem komu á sýn-
ingu skáta á f rí s t un d as t örf um liaustið 1941 og
skoðuðu allt tómstundadund þeirra við gestaþrautir, smíð-
ar, leðurvinnu, hókhand, teikningu, .leirvinnu, ])appavinnu,
útsögun o. m. fl„ munu liafa sannfærzt um, að hér væri i
uppsiglingu einhver hin hollasta ungmennahreyfing, sem völ
er á. Væri óskandi, að sú hreyfing kæmist á um iand alll
'og inn á hvert einasta heimili, til þess að venja hörn og nngl-
inga af leti og slæpingsliætti og heina liuga þeirra að marlc-
vísu starfi, er þeir geti liaft hæði gagn og gaman af. Það
\æri og merlci vaxandi þegnskapar og þjóðhollustu, ef
jiegnskylduvinna unga fólksins gæti komizt á hið hráðasta
með ljúfn samþykki þess sjálfs.
10. Alefling' líkama og sálar. Forngrikkir notuðu orðið:
kciloskagciþos, fagur og góður, um þá menn, er þótlu full-
þjálfaðir liið vtra og liið innra. Vér notuðum til forna og
notum enn ennþá styttra orð, orðið vænn, til þess að tákna
með þá menn, sem hæði eru vænir yfirlitum og vænir hið
innra, svo að þeir bregðast i engu vonum manns. Nú fer
þetta, því miður, ekki alltaf samán. Til eru fagrar konur og
karlar, er geta verið og eru hálfgerð óhræsi hið innra, en á
hinn bóginn ófritt fólk, sem er gulli trúrra. Æskilegt væri,
að hvorttveggja færi sem oflast saman, svo að litur deildi