Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1938, Blaðsíða 86

84
meir. Eða, ef einhver töggur er í þeim, verða þau svo örg'
og körg, að þau verða lítl viðráðanleg, eða svo kaldlynd og
hryssingsleg síðarmeir, að fæstir vilji eiga nokkuð saman
við þau að sælda.
Alvarlegast er þó það, að misjafnt uppeldi í æsku og veiit
eðlisfar getur valdið því, að börnin verði síðar annað hvort
meira eða minna sefasjúk eða jafnvel hugklofa. Er þau verða
liugklofa, er eins og þau loki sig inn í sjálf sig, komist í
andlega sjálfheldu (verði egocentrisk), svo að það verði að
síðustu að fullkominni ungæðis-vitfirringu (demen-
tia præcox); en séu hörnin ýmist glödd eða grætt, getur það
valdið tvílyndi; en sé mikið af þehn heimtað, en þau á hinn
hóginn þjásl af minni-máttar kennd, geta þau og orðið hug-
klofa. Loks eru hinar mörgu myndir sefasýki (hysteríu), cr
síðar mun drepið á, svo að nóg sé nú til tínt til að sýna, hví-
líkt siðferðilegt vandamál uppeldið er.
4. Smábarnaskólar. Þar sem nú flestar venjur harna, illar
og góðar, myndast á fyrstu bernskuárunum, og háttsemi
þeirra mótast að miklu lejdi, áður en þau ná venjulegum
skólaaldri, en flesta foreldra brestur, þótt þau séu öll af
vilja gerð, liffræðilega og' sálfræðilega þekkingu til þess að
ala upp börn sín, svo sem bezl verður á kosið, hefir verið
stungið upp á því, að stofna smábarnaskóla fyrir börn frá
2—6 ára aldurs og' jafnvel eldri, til þess að kenna þeim holla
lifnaðarliætti og móta skapgerð þeirra á heillavænlegan
hátt.1)
Einn slílair skóli hefir verið stofnaður í Englandi af
Margaret McMillan: The Nursery School, og að þvi
er virðist með hinum ágætasta árangri. Hér fer á eftir grein-
argerð ungfrú McMillans fyrir sjö ára gömlum nemendum
hennar:
„Þau eru nærri því öll hávaxin og beinvaxin hörn. Sannar-
lega eru þau öll beinvaxin, ef eklci há, en meðaltalið er
þroskamikið og vel vaxið barn, hreint á hörund, hjart til
augnanna og með silkimjúkt hár. Það er dálítið fram yfir
meðallag hinna fremstu barna efnaðra foreldra af liinum
hetur stæða hluta miðstéttanna. Þetta er að segja um líkams-
jjroska jæirra. Um andlega eiginleika j>eirra er j)að fram að
laka, að þau eru fjörug og skynug, umgengnisgóð og áköf
1) Sl)r. Bertrand Russel: Uppeldið. fsl. þýð. eftir Armann Hali-
dórsson, 1937, 13. k., bls. 153 o. s.