Árbók Háskóla Íslands - 01.01.1973, Blaðsíða 47

Raeður rektors Háskóla íslands
45
nokkrir erlendir gistilektorar auk eins að-
júnkts og fjðgurra stundakennara.
Á undanförnum árum hefur verið stofn-
að tii margra nýrra námsbrauta við há-
skólann. Á síðastliðnu hausti var efnt til
kennslu í tveimur nýjunt greinum í
heimspekideild til B.A.-prófs,sálarfrœði og
olmennrí bókmenntasögu. Kennsla í sálar-
fræði er í höndum eins prófessors og fjög-
nrra stundakennara. Stúdentar á 1. og 2. ári
sálarfræði eru samtals um 110. í aimennri
hókmenntasögu starfar einn lektor og einn
stundakennari. Stúdentar eru um 35 talsins.
Nú í haust var hafin kennsla í heimspeki til
B-A.-prófs. Kennslu annast Páll Skúlason,
settur prófessor. Nemendur á 1. stigi í
heimspeki eru 20.
Fjölgun námsbrauta og aukin fjölbreytni
í námi er eðlilegt andsvar við þörfum og
kröfum nútímaþjóðfélags. Kemur þar bæði
til síaukin eftirspurn af hálfu námsmanna
eftir æðri menntun og þörf þjóðfélagsins
fyrir æ fjölbreyttari menntun æ fleiri
manna. Margt mæiir með því að auka
þannig fjölbreytni námsleiða. Pað er að
ýmsu leyti hagkvæmara og ódýrara fyrir
stúdenta og þjóðfélagið í heild að eiga kost
a kennslu hér heima í stað þess að leita til
erlendra háskóla. Mikilsvert er einnig, að
kennsla í nýrri fræðigrein við háskólann
verður óhjákvæmilega lyftistöng fyrir
sjálfstæða rannsóknastarfsemi í greininni.
Á hinn bóginn verður að hafa nokkra gát á.
Sé stofnað til kennslu af vanefnum er verr
farið en heima setið. Algjör forsenda þess,
að forsvaranlegt sé að stofna nýjar náms-
brautir, hlýtur að vera sú, að fjárveitingar
fáist til kennslu og húsnæðisþarfa, svo að
viðunandi sé og a. m. k. ekki að miklum
mun lakari en gerist í öðrum löndum. Má í
því sambandi síst gleyma vinnuaðstöðu
kennara og stúdenta, jafnt við kennslu og
rannsóknir. Er þó ekki með þessu verið að
vanþakka hið mikilvæga framlag ríkis-
valdsins til eflingar háskólans á undanförn-
um árum. Aðeins er minnt á þær þarfir há-
skólans í þessum efnum, sem fylgja í kjölfar
mikillar og sívaxandi viðleitni þjóðfélags-
hópa og stétta að koma ýmiss konar sér-
námi á háskólastig.
Hugmyndir hafa komið fram um að færa
inn í háskólann kennslu í hjúkrun, meina-
tœkni, sjúkraþjálfun og félagsráðgjöf og
stuðla þannig að sem bestri menntun og
samhæfingu heilbrigðisstéttanna í landinu.
Nýverið var kynnt tillaga í Alþingi um
námsbraut í fjölmiðlun við háskólann, en sú
hugmynd hefur áður verið rædd innan vé-
banda háskólans.
Síst af öllu vill háskólinn draga úr gildi
þess, að sem flestar stéttir þjóðfélagsins
hljóti sem besta menntun. Háskólinn er
stofnun allrar þjóðarinnar. Viðurkennt er
og, að hann þarf í ríkari mæli en áður að
sinna þörfum atvinnuveganna og þeirra
þjónustugreina, sem afskiptar hafa orðið.
En háskólinn er jafnframt vísindastofnun,
sem gegnir eða ætti að gegna mikilvægu
forystuhlutverki við mótun þess tækni- og
menntunarþjóðfélags, sem við höfum
fengið að skyggnast inn í. Háskólinn má
ekki vegna þjónustu við of margar og mis-
jafnar þarfir dreifa kröftum sínum um of,
þannig að hann dragist aftur úr sambæri-
legum stofnunum í öðrum löndum. Há-
skólinn verður að gera ríkar kröfur til
þekkingar og þjálfunar þeirra, sem hann
sendir frá sér. Það er að sjálfsögðu álitamál,
að hve miklu leyti háskólinn á að taka að sér
framhaldsmenntun stúdenta í hinum fjöl-
mörgu greinum, sem atvinnuvegir og þjón-
ustugreinar þarfnast. Líta verður á sérstöðu