Árbók Háskóla Íslands - 01.01.1985, Blaðsíða 27
Læknadeild og fræðasvið hennar
25
deild frá janúar 1979. Samþáttun kennslu-
greina er dýr í framkvæmd samkvæmt
reynslu við erlenda læknaskóla. Með
breytingum á námi fyrir kandídatspróf
verður sennilega að breyta kennaraliði.
Fjölgun kennara verður í þeim greinum,
sem stækka, og fækkun í þeim, sem
minnka, og auk þess þarf að fjölga kennur-
um vegna framhaldsnámsins. Heildar-
kennarafjöldi deildarinnar mun því verða
aö aukast, en jafnframt notaðar nýjar,
tölvugeymdar náms- og kennsluaðferðir og
enn aðrar leiðir til þekkingaröflunar.
Verulega vantar þjálfun í rannsóknum á
vísindalegum grundvelli í læknisfræði á ís-
landi. Tími til vísindalegrar þjálfunar fæst
ekki fyrr en hægt verður að rýmka til í nám-
inu til kandídatsprófs.
Framhaldsnám til sérfræðistarfa
Eitt helsta markmið náms til kandídats-
prófs í læknadeild var lengi vel það, að
læknirinn yrði fær um að sinna almennum
lækningum í héraði eða heimilislækningum
1 þéttbýli að loknu kandídatsári. Síðustu
árin hafa þessar forsendur breyst, þar sem
flestir heimilislæknar leita sérfræði-
menntunar. Nú miðar námið að því að búa
lækninn undir framhaldsnám til sérfræði-
starfa.
Framhaldsnám mun fara fram í sjúkra-
húsum og öðrum heilbrigðisstofnunum.
Vart verður hægt að sinna framhaldsnámi í
öllum greinum, a.m.k. til að byrja með, og
hámarkstími á íslandi verður sennilega
aðeins 2 ár í flestum þeirra. Viðbótarnám
mun fara fram erlendis.
Við skipulag framhaldsnáms verður að
taka mið af gildandi sérfræðireglugerð á
Islandi og á hinum Norðurlöndunum.
Gerður hefur verið samningur um viður-
kenningu réttinda lækna og sérfræðinga
'nnan læknisfræðinnar milli Norðurland-
anna, og er ísland aðili að honum. Auk
þess verður að taka tillit til skipulagningar
framhaldsnáms í þeim löndum, sem íslend-
ingar sækja framhaldsnám til, en þau eru
Bretland, Bandaríkin og Kanada, auk
Norðurlandanna.
Framhaldsnámið er annars vegar fólgið í
verkþjálfun og hins vegar í vísindavinnu
undir eftirliti kennara og annarra sérfræð-
inga.
Vísindavinna jafnhliða sérfræðilegri
starfsþjálfun er algert skilyrði fyrir því, að
framhaldsmenntun hérlendis nái þeim
staðli, sem krefjast verður.
Auk vinnu og rannsókna þarf að fara
fram formleg kennsla með fyrirlestrum og
umræðufundum á viðkomandi fræðasvið-
um.
Halda þarf námskeið innan sérgrein-
anna. Læknafélag Islands hefur gengist
fyrir mörgum ágætum námskeiðum undan-
farin ár, og munu sum þeirra henta sem lið-
ur í framhaldsmenntun. Erlendis er hægt
að sækja mörg ágæt námskeið, og hafa
Svíar til dæmis gert það að skyldu, að vænt-
anlegir sérfræðingar sæki slík námskeið,
sem haldin eru reglulega innan fjölmargra
sérgreinasviða þar í landi.
Samhæfing grunnnáms og framhalds-
náms
Með samhæfingu grunnnáms og fram-
haldsnáms er mögulegt að stytta heildar-
námstímann frá því sem nú er. Uppbygging
grunnnámsins má vera eftir vel þekktum
leiðum, t.d. með kjarna og valgreinum,
sem saman yrðu námsbraut gegnum skól-
ann. Námsbrautir gætu orðið nokkrar, og
eru hér nefnd dæmi:
Lyflækningabraut.
Handlækningabraut.
Heilsugæslubraut.
Félagslækningabraut.
Meinafræðibraut.
Braut gengur beint yfir í sérnám. Enda
þótt stefna brautar hafi verið á ákveðið
sérnám, á að vera hægt að skipta yfir í ann-
að sérnám en upphaflega var stefnt að.
Þessi ráðstöfun gefur verulegan sveigjan-