Stúdentablaðið - 01.10.2001, Blaðsíða 4
4 stúdentablaðið
_______________fregnir____________
Hátíð í skugga skólagjalda
Brot úr ræðu formanns Stúdentaráðs á Háskólahátíð Háskóla íslands 5. október 2001
Amiðvikudagsmorgun hóf Stúdenta-
ráð undirskriftasöfnun til að mót-
mæla fyrirhuguðum hækkunum og
skoraði á stúdenta að leggja sér lið. Við-
brögð stúdenta eru skýr og afdráttarlaus. A
rúmum tveimur sólarhringum hafa rúm-
lega 3100 stúdentar skrifað undir mótmæl-
in og krafist þess að ráðherrar tjármála og
menntamála dragi hækkun innritunargjalda
til baka. I’etta þýðir að næstum því h\'er
einasti stúdent sem hefur mætt í skólann
undanfarna þrjá daga hefur skrifað undir
mótmælin. Þessi fjöldi undirskrifta lýsir
órofa samstöðu meðal stúdenta og ein-
dregnum vilja þeirra til þess að brjóta á bak
aftur ólöglega tilraun ráðherranna til að
koma á skólagjöldum við Háskólann.
Eg trúi því og treysti að Alþingi Islend-
inga virði vilja stúdenta og leggist gegn f\rr-
irhuguðum hækkunum. Stúdentar krefjast
að Alþingi standi vörð um þjóðskólann og
hugsjónir okkar um jafnrctti til náms.
I afmælisblaði Háskólans spyr rektor ís-
lensku þjóðina hvort það sé vilji hennar að
tekin verði upp skólagjöld við Háskóla Is-
lands. Svar fjármála-
ráðherra við þessari
spurningu liggur fyr-
ir. Svar menntamála-
ráðherra er öllum
ljóst. Hækkun innrit-
unargjalda er enn ein
tilraun ráðherranna
til að fara fjallabaks-
leið að því að koma
Háskóla Islands í þá
stöðu að skólinn sé
nauðbeygður til að
taka upp skólagjöld.
Háskólayfirvöld
verða að standa fast á
þeirri stefni sinni að
hafna skólagjöldum.
Aðeins er liðið rúmt
ár frá því að rektor
lagði fram bókun í æðstu stjórn skólans
þess efnis að gjaldtaka við hið svokallaða
MBA nám fæli ekki í sér stefnubrcytingu
hvað varðar upptöku
skólagjalda.
Eg skora á há-
skólayfirvöld að
halda fast við stefnu
sína og neita að
beygja sig fyrir vilja ráðherranna. Stúdenta-
ráð mun berjast af krafti gegn þessari til-
raun til að breyta innritunargjöldum í al-
menn skólagjöld. Háskólayfirvöld verða að
leggja lóð sín á vogarskálarnar, þau geta
ekki verið stefnulaus í einu stærsta hags-
munamáli allra háskólamanna.
Kæru hátíðargestir.
I 90 ár hefiir Háskóli íslands verið kraft-
rnikill þjóðskóli; greiður farvegur ungs
fólks til æðri menntunar, farvegur sem hef-
ur breitt úr sér og vaxið ásmegin með
hverju árinu sem hefur liðið. I 90 ár hefur
íslenska þjóðin hafnað skólagjöldum við
þessa æðstu menntastofnun landsins. Há-
skóli Islands er öflugri en nokkru sinni fyrr
og íslenskt þjóðfélag hefur aldrei verið bet-
ur í stakk búið til að halda úti alþjóðlegum
rannsóknarháskóla.
Á slíkum tímamótum ætti háskólahátíð
að vera vettvangur fögnuðar, stolts og
bjartsýni. Þess í stað er hátíðin haldin í
skugga skólagjalda. Það er afmælisgjöf
menntamálaráðherra til Háskólans. Stúd-
entar munu aldrei taka við gjöf af þessu
tagi, við ætlum ekki að víkja frá hugsjónunr
okkar um jafnrétti til náms. Um leið og ég
afliendi menntamálaráðherra undirskrift-
irnar þá segi ég fyrir hönd stúdenta við Há-
skóla Islands: Við mótmælum öll.
Afstaða Vöku til hækk-
unar innritunargjalda:
Vaka er andvíg því að innritunargjöld í HI
hækki skyndilega um 40% án nokkurra
raka. Vaka hefur ályktað vegna málsins og
þannig sýnt vilja sinn í verki. Samkvæmt
frumvarpi til tjárlaga árið 2002 er yfirvöld-
um Háskólans veitt heimild til að inn-
heimta allt að 35.000 króna inriritunar-
gjald. Hækkun upp á 10.000 krónur getur
orðið stúdentum þungbær. Ekki síst í ljósi
þess að ýmsar hækkanir af hálfu opinberra
aðila hafa orðið að undanförnu svo sem
hækkun leikskólagjalda. Þá er ástandið á
leigumarkaði óhagstætt stúdentum auk
þess sem almennar verðlagshækkanir hafa
orðið. Hækkun innritunargjalda nú, án
þess að sýnt hafi verið frarn á aukinn kostn-
að við innritun stúdenta, er flestum stúd-
entum því þungbær. Við leggjum áherslu á
að verði frumvarpið að lögum frá Alþingi,
þá þýðir það ekki að Háskólinn verði að
hækka innritunargjöldin um hæl. Um er að
ræða heimild og því hvetjum við yfirvöld
Háskólans að nýta sér ekki til fulls heimild-
ina til hækkunar innritunargjaids.
Það liggur hins vegar ljóst fyrir að tekjur
Háskólans verða að aukast og við höfum í
því sambandi lagt áherslu á að efla tengslin
við atvinnulífið, enda slík tengsl Háskólan-
um sem og atvinnulífinu t\'ímælalaust til
góða. Vaka hafnar á hinn bóginn skóla-
gjöldum við Háskóla Islands. Stúdentaráð
brást hart við frumvarpinu og rétt er að
taka það fram að það er ckki enn orðið að
lögum. Undirskriftasöfnun var hrint í fram-
kvæmd og fóru stúdentaráðsliðar bcggja
fylkinga í byggingar til að safna undirskrift-
um. Ég er mjög ánægð með þá samstöðu
sem fylkingar sýndu, enda ánægjulegt að
andstæðar fylkingar séu samstíga í málum
sem þessum.
þorbjörg s. gunnlaugsdóttir
Afstaða Röskvu til hækk-
unar innritunargjalda:
Röskva hefur ætíð barist af mikilli hörku
gegn öllum hugmyndum um skólagjöld
við Háskóla Islands. 40% hækkun innritun-
argjalda er ekkcrt annað en dulbúin upp-
taka skólagjalda við Háskólann enda er
hækkunin sett fram með þeim hætti að
gjöldin eigi að standa undir útgjöldum til
kennslu, Það brýtur gegn lögum því innrit-
unargjöld mega einungis standa undir
kostnaði við innritun nemenda. Engin rök
hafa verið færð fyrir því að sá kostnaður hafi
aukist um 40% á þeim tveimur árum sem
eru liðin frá því að gjöldin voru síðast
hækkuð. Röskva lítur því á boðaða hækkun
innritunargjalda sem enn eina tilraun
menntamálaráðherra til að koma á almenn-
um skólagjöldum.
Að frumkvæði Röskvu hóf Stúdentaráð
því þegar í stað undirskriftasöfnun til að
mótmæla boðaðri hækkun og krefst þess að
menntamálaráðherra dragi hækkunina til
baka. Viðbrögð stúdenta voru skýr og af-
dráttarlaus en á rúmum tveimur skóladög-
um skrifuðu tæplega 3200 stúdentar undir
mótmælin. Önnur eins þátttaka í undir-
skriftasöfnun á vcgum Stúdentaráðs hefur
ekki sést í fleiri ár. Órofa samstaða er með-
al stúdenta um að brjóta hækkanirnar á bak
aftur.
Menntamálaráðherra reiknaði ekki með
svo kröftugri mótspyrnu frá stúdentum og
hann hefur þagað þunnu hljóði frá því að
honum voru afhent mótmælin með eftir-
minnilegum hætti á háskólahátíð. Ráðherr-
ann hcfur gengið eins langt og hann þorir
til að korna á almennum skólagjöldum en
aðeins eru rúmlega t\'ö ár frá því að hann
varð að gefast upp fyrir mótmælum stúd-
enta við að koma skólagjöldum á með
beinni lagasetningu. Nú á að reyna tjalla-
baksleiðina og breyta innritunargjöldum í
almenn skólagjöld. Röskva mun berjast af
hörku gegn hækkun innritunargjalda og
treystir á samstöðu stúdenta í þeirri bar-
áttu. Þetta mál er prófsteinn á samtakamátt
stúdenta en llöskva er þess fullviss að stúd-
entar munu standast prófið og takast að
brjóta boðaða hækkun innritunargjalda á
bak aftur. Stöndum \'örð um jafnrétti til
náms!
þorvarður tjörvi ólafsson
Húsaleigubætur skatt-
frjálsar
Stúdentaráð hefur lagt ntikla áherslu á bar-
áttuna fyrir úrbótum á húsaleigubótakerf-
inu. Erfitt ástand á leigumarkaði hcfur
komið illa niður á stúdentum og húsaleigu-
bótakerfið hefur ekki veitt þeirn nægilegan
stuðning. Stúdentaráð hefur sett fram skýr-
ar kröfur um breytingar sem miða að því að
gera húsaleigubótakerfið sanngjarnara og
hagstæðara námsmönnum. Mikill sigur
vannst nú á haustmánuðum þegar ríkis-
stjórnin tilkynnti að skattlagning húsa-
leigubóta verði afnumin. Stúdentar þurfa
því ekki lengur að grciða um 40% skatt af
húsaleigubótum og er þetta því í raun
veruleg hækkun bótanna.
Skerða ekki lengur námslán
Forystumenn Stúdentaráðs hafa ítrekað
fundað með ráðherrum félagsmála og fjár-
mála og krafist afnáms skattlagningar húsa-
leigubóta. Síðast var fundað með fjármála-
ráðherra þann 22. ágúst síðastliðinn. Stúd-
entaráð hefur bent á þá óréttlátu staðreynd
að þeir sem leigja húsnæði og fá húsaleigu-
bætur skuli borga af þeim skatt á meðan að
þeir sem eiga húsnæði hljóta skattfrjálsar
vaxtabætur. Stjórnvöld hafa nú orðið við
kröfum Stúdentaráðs um afnám skattlagn-
ingar húsaleigubóta. Breytingarnar eru
mikilvægar fyrir stúdenta enda cru þeir um
fjórðungur þeirra sem fá húsaleigubætur.
Húsaleigubætur hafa ætíð talist til tekna
hjá Lánasjóði íslenskra námsmanna og
skert upphæð námslánanna. Afnám skatt-
lagningar húsaleigubóta kemur í veg fyrir
þessa skerðingu og kemur því til með að
hækka námslán rnargra stúdenta.
Barátta stúdenta skilar árangri
Þorvarður Tjörvi Ólafsson, formaður Stúd-
entaráðs, er ánægður nteð yfirlýsingu ríkis-
stjórnarinnar um að húsaleigubætur verði
skattfrjálsar. „Við höfum beitt okkur af full-
um þunga fyrir breytingum á þúsaleigu-
bótakerfinu og nú hefur enn einn sigurinn
unnist. í vor féngu námsmenn, sem leigja
herbergi á stúdentagörðum, rétt til húsa-
leigubóta. Það var ntjög mikilvægur
áfangasigur og veitti stórum hópi stúdenta
aukinn stuðning. Afnám skattlagninar
húsaleigubóta er hins vegar mun stærri sig-
ur og mun færa öllum stúdentum í leigu-
húsnæði auknar tekjur. Eg er ntjög ánægð-
ur með að barátta stúdenta hafi skilað ár-
angri. Ég held að okkur hafi tekist að sann-
færa stjórnvöld um að þeint sé ekki stætt á
að mismuna fólki eftir því hvort það eigi
húsnæði eða séu leigjendur.“