Austfirðingur - 09.02.1932, Síða 1
3. árgangur
Seyðisfirði, 9. febrúar 1932
4. tölublað
Hælt fyrir minni stjórnar
Útvegsbanka íslands h.f.
I dag er afmælisdagur. Meö því
að yðar er tilefnið til afmælisins
sýnist vel við eiga, að yðar sje
minst. Getið þjer ekkert haft á
móti því, að töluð sjeu nokkur
orð fyrir minni yðar, og að hald-
ið sje á lofti verkum yðar í opin-
berum verkahring. Ef það gæti
orðið til þess, að alþjóð fengi
rjetta hugmynd um starfsemi yðar,
þó í smáu sje, teldi jeg það vel
fara. En sjálfir veröið þjer að
bera ábyrgð á því, hvort vegur
yðar vex eða rýrnar við kynning-
una, en jeg tek á mig þá ábyrgð,
að hún sje rjett, það sem hún nær.
Það er upphaf þessa máls, aö
snemma í ágúst 1930, meðtók jeg
svohljóðandi brjef:
Reykjavík, 14. júlí 1930.
Herra bankaritari
Þórarinn Benediktsson
Seyðisfirði.
Samkvæmt ályktun síðasta fund-
ar bankaráðs Útvegsbanka íslands
h. f. er yður hjer með sagt upp
starfa yðar í útibúi Útvegsbanka
Islands h.f. á Seyðisfirði frá 1.
nóvember næstkomandi.
Virðingarfyllst
Útvegsbanki íslands h.f.
Jón Baldvinsson.
H. Halldórsson.
Nú skyldu menn halda að af-
setningarafmælið vseri 1. nóvem-
ber, en svo er þó ekki. Kemur
það til af því, að þegar jeg hafði
skilaö af mjer að kvöldi þess 31.
oktober, virðist svo, sem ekki
hafi verið fullsamið um ráðstöfun
á stöðunni, því seint um kvöldið
kom skeyti þess efnis, að jeg væri
beðinn að gegna stööunni f þrjá
mánuði, eða til 1. febrúar 1931.
Gjörði jeg það, meðfram vegna
þess, að mjer kom í hug aö yður
væri að verða það ljóst, að þjer
væruð að fremja rangindi, og þjer
munduð, ef til vill, taka þessa
ráðstöfun aftur. En það reyndist
ekki svo, en þannig atvikaðist það,
að afmælið færðist til 1. febrúar.
Vildi jeg leggja lítinn skerf til þess,
að yður gæti orðið það sem há-
tíðlegast.
Það skal hreinskilnislega játað,
að hugmyndir mínar um vit og
þekkingu þess bankastjórans, sem
skrifað hefir nafn sitt undir ofan-
nefnt brjef, hafa aidrei staðið mjög
hátt. En ekki hafði mig samt órað
fyrir því, að hann þekti svo lítiö
starfsreglur banka þess, sem hann
á að stjórna, að harm vissi ekki
það, að bankaritarar í útbúunum
heyra ekki undir yfirstjórn bankans,
hvorki að ráðningu eða afsetningu.
En með því að jeg gengdi stöðu,
sem heyrir undir yfirstjórnina, tók
jeg þetta sem gott og gilt, og
brosti að flónskunni.
Rjett er að taka það fram, að
jeg hefi allmiklar líkur fyrir því,
að þessi ráðstöfun gagnvart mjer
hafi upphaflega verið gjörð á bak
við bankastjórann Jón Olafsson,
og að honum fjarverandi. Jeg skrifa
því ekki þetta verk í liaus reikn-
ing, að svo stöddu.
Jeg gjöri ráð fyrir því, að fleir-
um en mjer hefði þótt brjef þetta
köld kveðja og nokkuö snubbótt,
eftir 10 ára starf í bankanum, þar
sem ekki er einu sinni drepið á
nokkra ástæðu fyrir ráðstöfun
þessari. Jeg var þess ekki meövit-
andi, að jeg hefði brotið af mjer
á nokkurn hátt, og mjer var enn-
fremur kunnugt um það, að al-
ment álit var, að ekkert væri út
á starfrækslu mína að setja, og
aldrei hafði verið að henni fund-
ið, svo mjer sje kunnugt. Jeg hefi
sjálfur sýnt flestum yðar vottorð
samverkamanna, sem sýna að
þetta er ekki ofmælt, og fleiri
væri eflaust hægt að sýna, ef mjer
findist taka því.
Mjer varð því fyrst fyrir að skrifa
yður brjef, sem dags. er 15. ágúst
1930. Brjef þetta var skrifað með
fullri kurteisi, eins og mjer er
lagið, og efni þess er í stuttu máli
það, að jeg tel mig eiga fulla
kröfu á því, að mjer sjeu gefnar
upp þær ástæður, sem liggi til
grundvallar fyrir þessari breytni
gagnvart mjer, því ekki geti kom-
ið til mála, að leggja niður starf
það, sem jeg hafði haft með hönd-
um. Og jeg krafði um ástæðurnar
og skoraði á yður að láta mjer
þær í tje með skriflegu svari.
Sem svar við þessu brjefi með-
tók jeg 10. oktober svohljóðandi
brjef frá yður:
Reykjavík, 8. oktober 1930.
Herra Þórarinn Benediktsson
Seyðisfirði.
Sem svar við brjefi yðar dags.
15. ágúst þ. á. hefir bankaráðið
falið bankastjórninni að láta yður
vita, að uppsögn yðar stafi ekki
af vanrækslu á starfi yðar, heldur
eingöngu vegna þess, að reynt er
að spara á starfsmannahaldi bank-
ans, og þá eru þeir sem hæst eru
launaðir látnir fara fyrst.
Virðingarfyilst
Útvegsbanki íslands h.f.
Helgi P. Briem. Jón Ólafsson.
Það er nú góðra gjalda vert, að
í brjefi þessu feist bein viðurkenn-
ing þess, að ekki sje að ræöa um
vanrækslu í starfi mínu. Og þar
er sú ástæða látin uppi, að upp-
sögnin eigi að vera gjörö í sparn-
aðarskyni, og þeir látnir farafyrst
„sem hæst eru launaðir". Þetta
er góð og gild ástæða, ef hún
væri annað en yfirskin. Jeg verð
nú fyrst og fremst að iáta í ljósi
nokkurn efa um það, að jeg hafi
verið hæst launaður allra manna,
sem störfuðu í Útvegsbankanum,
og það svo hátt launaður, að
verulegur sparnaður fyrir bankann
hafi getað af því orðið, að reka
mig einan frá starfi, að því er jeg
frekast veit. Þessu trúi jeg ekki og
enginn sem til þekkir, fyr en
þjer hafið lagt fram frekari sönn-
unargögn.
Af því að þessi sparnaðar-fyrir-
sláttur er sú eina ástæða, sem
fram hefir verið færð frá yðar
hendi, væri full ástæða til þess,
að taka sparnaðarráðstafanir yðar
hjer við útbúið til rækilegrar at-
hugunar. Það verður nú samt ekki
gjött að þessu sinni. Aðeins skal
á það bent, að um sama leyti og
jeg fór trá bankanum hjer, var
nýr starfsmaður tekinn, og nokkru
sfðar annar, er tók við mínu starfi
og hefir gegnt þvf síðan og gegn-
ir enn. Þessum starfsmannafjölda
hefir síðan verið haldið, og þjer
getið víst engum talið trú um það,
að þessir tveir hafi minna kaup
en jeg hafði. Að þeir leysi meira
verk af hendf, getur vel verið, en
þá skora jeg á yður að færa sönn-
ur á, að störf hjer í útbúinu hafi
yfirleitt ekki verið leyst af hendi
á rjettum tíma, áður en þjer tók-
uð að gjöra ráðstafanir yðar um
starfsmennina.
Að sjálfsögðu er mjer ekki full-
kunnugt um rekstrarkostnað hjer
á útbúinu síðastliðið ár, síðan jeg
fór úr bankanum. En meö því að
jeg þykist nokkuð kunnugur, þar
sem ekki er lengra liðið sfðan jeg
var þar starfsmaður, og fylgdist
þá vel með, og er auk þess sæmi-
lega reikningsglöggur og eftirtekt-
arsamur á það sem fram fer í
kringum mig, leyfi jeg mjer að
staðhæfa.að rekstrarkostnaður hjer
við útbúið muni vera hærri síð-
astliðið ár en næsta ár á undan,
svo að skifti þúsundum króna, og
ef til vill harri en nokkru sinni
áður. — Skora jeg á yður að birta
opinberlega yfirlit yfir rekstrar-
kostnað útbúsins hjer fyrir árið
1930 og jafnframt til samanburð-
ar útgjöld til þessara hluta sfðast-
liðið ár. Vænti jeg að þá sjáist
dýrölegt d*mi um sparnaðarráö-
stafanir yðar. Verði það ekki
gjört, stendur þessi staðhæfing
mín óhrakin, og svo verður litið
á, að þjer treystist ekki til að
hnekkja henni.
Þá kem jeg að síðasta þætti
þessara minningarorða. Síðastlið-
inn vetur dvaldi jeg um tíma í
Reykjavfk. Átti jeg tal við flesta
yðar um þetta mál. Skylt er að
geta þess, að jeg mættf hinni
mestu ijúfmensku hjá fiestum yð-
ar. Reyndi jeg að sýna yöur fram
á, að þessi svonefnda sparnaðar-
ráðstöfun væri einber misskilning-
ur. Varð sá endir þessara viðtala,
að jeg skrifaði bankastjórninni
allítarlegt brjef, sem er dags. 21.
mars 1931. Þaö brjef sje jeg ekki
ástæðu til að birta að þessu sinni.
Færði jeg þar gild rök að því, að
ekki kæmi til mála að leggja nið-
ur starf það, sem jeg haföi haft á
hendi, nje að fækkað yrði starfs-
mönnum frá því, sem verið hafði.
Sá eini Bparnaður, sem um gæti
verið að ræða, væri þá helst ein-
hver lítil lækkun á launum, en
ekki mundi fært að ganga langt í
þá átt. En ef sú aðferð yrði reynd,
taldi jeg skylt, að mjer væri gef-
inn kostur á að halda stöðunni,
ef jeg vildi, ef engar sakir væru á
hendur mjer. Var því marg-yfirlýst
af yður, að svo væri ekki. Þetta
brjef var skrifað að rððl banka-
stjórans Helga P. Briem, og hermi
jeg á hann sjerstaklega mjög á-
kveðið loforð um svar, sem koma
skyldi í maímánuði.
Mað mikilli þolinmæði og lang-
lundargeöi hefi jeg beðlð eftir
svari því, sem mjer var lofað.
Hefi jeg átt erfitt meö aö ganga
út frá því, að jeg ætti í höggi við
svo mikla lítilmensku, að gengið
væri á gefin loforð og þjer þyrð-
uð eigi að eiga við mig brjefaskifti
um þetta mál. En svarlð er ó-
komið enn. Ekki getur verið úm
gleymsku að ræða, því 20. júlí
sendi jeg yður svohljóðandi sím-
skeyti:
Stjórn Útvegsbanka (slands hf.
Reykjavík.
Brjefi mínu 21/3 hefir ekki ver-
iö svarað, svo sem lofað var.
Hvenær má vænta svars.
Þðrarinn Benediktsson.
Þessu símskeyti hefir ekki verið
svarað, frekar en sjálfu brjefinu.
Borgaði jeg þó fyrir svarið.
Læt jeg svo þessum minningar-
orðum lokið að þessu sinni. Get-
ið þjer glaðst af því, að yðar er
tilefnið til þess að þetta mál er
hjermeð gjört að opinberu blaöa-
máli. Þjer hafið ef til vill haldið,
að þjer gætuð kveðið það niður
með þögninni, en f því farið þjer vilt.
Seyðisfirði, 1, febrúar 1932.
Þórarínn Benediktsson.