Búnaðarrit - 01.01.1903, Blaðsíða 113
109
Búnaðarfélag Helgafellssveitar er allfjölment og heldur
lifnar nú yiir túnaslóttun er innar dregur. Stykkishólms-
húar eru áfram í félagiuu, þó að Hólmurinn sé hreppur sér.
I’orinanninn, Hall Kristjánsson á Gríshóli hitti eg eigi heima.
Annar maður i stjórn félagsins, er eg heimsótti, var Gísli
bóndi Sigurðsson á Saurum, upp af kaupstaðnum, er það
allmikil jörð með skógarkjarri, landssjóðseign. Gisli byrjaði
þar með 60 hesta ax túni fyrir 40 árum, en fær nú 200.
Einna helzti forgangsmaður búnaðarframfara í Helgafells-
sveit skildist mér þó að væri Sigurður bóndi Guðmuudsson
á Svelgsá. Það er umboðsjörð, 5 kúgildi á 20 htxudruðum.
Sigurður mun manna fyrstur hafa reist hlöður, og verulega
uunið að jarðabótum. Af túni fókk hann nú 250 hesta, en
100 fyrir 35 árum. Alt virtist mór sérlega vel um gengið
hjá honum. Eg minti hann á Ræktunarsjóðinn, til að ýta
undir hann að beiðast vorðlauna, en nú hefi eg fyrir skemstu
lesið í blaði, að þessi aldraði nytsemdarmaður só látinn.
Eg hafði ætlað mér að skoða hið forna höfuðból Bjarn-
arhöfu, en áfangar stóðu svo af sór að ekki varð af því.
Það er sorglegt dæmi um ástandið, að jörð sú getur vart
heitið í byggingu; er nytjuð frá Stykkishólmi. Hið auuað
forna höfuðból sveitarinnar, Helgafell, mun vera betur setið
sem stendur; bóndinn þar Jónas Sigurðsson, er hæstur í jarða-
bótaskýrslu sveitarinnar siðastliðið, og leggur landsdrottiun,
Sigurður prófastur Gunnarsson, fé til jarðabótanna. Ollu
skjóllegra býli hefi eg eigi sóð en Helgafell, sunnan uudir
fellinu samnefndu, í hvammi dálitlum upp af litlu stöðuvatni.
011 okkar helgu Eell eru eiu sór, með húsrisi, en ekkert
hefir jafnheilagar söguminningar og þetta á Þórsnesi, og
það jafnt í kristnum sem heiðuum sið.
Stykkishólmur er sórlega snotur bær, alveg með eyja-
svip yfir sér. Mér hefir áður skilist það svo, og kannast
víst fleiri við það, að Hólmurinn væri í afturför, og vist er
um það að mikil eru húsin móts við mennina, ólíkt þvísem
er í Ólafsvík, en Hólmverjar eru ekki svo smeikir um sig,
fanst mér. Bænum hefir nýskeð tæmst arfur frá manni þar,