Búnaðarrit - 01.01.1906, Blaðsíða 212
206
BÚNAÐARRIT.
]eiðs]an rneiri vinnukrafts hér og meiri vinnuverkfæra, en
kjötframleiðslan, eg á við smölun fjárins, mjólkun þess,
smjörgerð og ostagerð; skyrið — þessi ófullkomni ostur
— er, þegar það er súrt, t.alið óholt, og víst er það ó-
drjúg matartegund.
Sauðfó á Norður- og Austurlandi, það er eg hefl. séð,
hefir það sköpulag er tilheyrir eða samrýmist betur kjöt-
framleiðslu en mjólkurframleiðslu, enda hefir það eg til
veit, verið lögð meiri stund á hið fyrnefnda eða mör-
framleiðelu.
Hjá einstaklingum er ekki hægt að sameina allar
afurðargreinir til nokkurrar fullkomnunar. Pjárræktin fer
ekki eins vel úr hendi, þar sem lömbin eru tekin undan
1—Ú/2 mán. gömul, því af því leiðir óeðlilega stönzun á
vexti og viðgangi ungviðanna, sem er langvarandi og eins
og menn reka sig alt af á, einnig affaraslæm. Kvíær
verða oftast magrar á haustin, sem inest stafar af hinu
mikla ónæði og hlaupum, sem smöluninni fylgir, en ekki
af því að þær mjólki svo mikið — þær mjólka lömbun-
um meira. Allir, sem hafa hætt við fráfærurnar fagna
yfir því í mín eyru, enda er altaf gert of mikið úr hagn-
aðinum af því að færa frá; reikningslega get eg ekki
skýrt frá hvor aðferðin er hagnaðarmeiri, að láta ganga
með dilk eða færa frá; bændur halda ekki svo nákvæma
búreikninga, að á þeim só byggjandi. Þar sem land-
rými er mikið, graslendi er mikið og víðir og heilnæmt
vatn, eða þar sem beitilönd eru grösug og safamikil, geta
ær mjólkað vel, gefið af sér í mjólk 8 kr. virði, en víst
þekki eg þess mörgum sinnum fleiri dæmin, að ær geía
ekki af sór meir en 3 - 4 kr. í mjólk. Hér er ekki verið
að ráðleggja þeim sem búa á mjólkurframleiðslujörðum
að hætta strax við fráfærur; þeim er víst gott að draga
það, þangað til þeir hafa komið fyrir sig meiri kúaeign
og þangað til kjöt og ull stígur í verði.
En í fólkseklunni, sem nú er í sveitunum, hlýtur
það að vera víða skaði að hafa. ær í kvíum. Þar sem