Búnaðarrit - 01.01.1906, Blaðsíða 287
BÚNAÐARRITIÐ
281
að öfunda annan, jafnvel þó hann fái 1—2 aurum meira
fyrir sitt smjör.
Fráfœrurnar. Margir eru hættir að færa frá, og
færa það til sem ástæðu, að þeir fái ekki stúlkur til
þess að mjólka ærnar. Jafnvel þó eitthvað sé hæft í
þessu, þá hygg eg þó, að aðalástæðan sé sú, að menn
ætli sér að græða á því að selja dilkana til Reykjavikur.
En eg álít samt, að bezt sé að fara varlega í þessu
efni. Dilkurinn má vera vænn ef hann á að jafna sig
á móti smjörinu, sem fæst undan ánni yfir sumarið.
Ef gert er ráð fyrir, að ærnar séu mjólkaðar 70—80
daga að sumrinu, og að mjólkin sé að meðaltali 40
pottar undan ánni, og ef ennfremur er ráðgiört, að 1
pd. af smjöri fáist úr 8 pottum, eða 5 pund smjörs úr
sumarnytinni, þá gefur ærin af sér, með 80 aura verði
á smjörinu, kr 4, aðeins í smjöri. Gerum einnig ráð
fyrir, að undanrenningin sé 30 pottar, og reiknum hana
á 5 aura pottinn, þá verða það kr. 1,50 eða samtals
kr. 5,50 er ærin gefur af sér í mjólk og smjöri yfir
sumarið.
Ef nú graslambið er virt á 5 kr. en dilkurinn á kr.
7,50, þá verður hagnaðurinn af fráfærunum í saman-
burði við að láta ær ganga með dilk kr. 3,00. En svo
er þess að gæta, að ef fært er frá og rjóminn fluttur
til rjómabús, þá eykur það smjörframleiðslu þess. En
það þýðir, að með aukinni smjörframleiðslu búsins,
iækkar framleiðslukostnaðurinn á hvert smjörpund, og
fæst þá það sem þvi nemur meira fyrir smjörpundið.
Þótt nú að smalanum og mjaltakonunum sé bo,rgað
sæmilega fyrir ómök sín, þá verður samt, að minni
hyggju töluverður afgangur af áðurnefndum mismun,
sem telst fráfærunum til hagnaðar.
Húsmœðurnar og rjómabúin, Sumar húsmæður
haldaþví fram, að þær viiji ekki vera í rjómabúsfélagi, bæði
vegna þess, að áflrnar verði ónýtar, eftir því er þær
segja, og svo af því, að þær sakna vinnunnar við mats-