Alþýðublaðið - 10.07.1923, Blaðsíða 2

i
Alppnliranðgerðiii
selni* hin þétt bmoduðti ©g v©l bðkniðtt
fiúgbraað
úr l>ozta danska rúgmjölinu, sem liiagaú flyzt, enda eru
þaa viðurkend af lieytendnm sem framúrskarandi góð.
„Ávarp til nngra
alpýðmnanna“
1. íit. Útgefandi: Fólagungra
kommúnista. Reykjavík 1923.
Rit þetta er tiieinkaö Y. V.
Vorovskij, félaga þeirra, sem sviss-
neskur hvítliði myrti í Lausanne
10. maí þ. á.
Vhðingarverður er hinn mikli á-
hugi hinna ungu manna, er forystu
hafa ungra kommúnista hér. Petta
litla rit þelrra grípur á möigu.
Lýsirþað hugsjón sameignarmanna,
það er kommúnista. Eggja þessir
áhugasömu foringjar unga menn
lögeggjan að koma til liðs við sig,
og ætti þeim að vera það Ijúft,
Bannsyngja foringjar þessir auð-
valdsfyrirkomulagið að makleg-
leikum. t’eir fylgja anda skáldsins'
og vilja >velta í rústir og byggja
á ný«.
Vel verði þeim fyrir viðleitnina.
Sæmd munu þeir hljóta, og sigur
eiga þeir vísan, ef þeir bera fyrir
brjósti hag smælingjanna, en gleyma
sjálfum sór.
Skylt er þessum ungu mönn-
iim að rita um áhugamál sín á
íslenzkri tungu, en ekki á reyk-
víksku hrognamáli. Þeirva er ávinn-
íngurinn, og þeirra er heiðurinn
að virða gullaldarmál sitt.
HaUgnmur Jönsson.
Áfengiseiðslan.
í »TempIar« 22. júní er fróð-
legt yfirlit yfir áfengiskaup lands-
manna síðast liðið ár. Skulu hér
teknar upp nokkrar tölur, er
sýna hagsýni þeirra manna, er
nú ráða hér í landinu.
At vfnanda (96 °/o) var á ár-
inu flutt inn fyrir 64235 kr., en selt
fyrir 45882 kr., af konfáki flutt
inn fyrir 45119 kr., selt fyrir
31814 kr., af vínum með milii
12 og 20% styrkleika flutt inn
fyrir 287055 kr., selt tyrir 150150
kr., af vínum með minna en 12 °/o
styrkleika flutt inn fyrir 78641
kr., en selt fyrir 39756 kr. 1
Tairð er í blaðinu, að inn-
kaupsverð áfengisins hafi numið
samtals um 222 þús. kr., tollar
um 483 þús. kr. og ágóði áfengis-
verzlunarinnar um 270 þús. kr.
eða alls 975 þús. kr. Relcst-
urskostnaður áfengisverzlunar-
innar og útsölustaðanna er í
blaðinu áætlaður 125 þús. kr.,
og nemur þá sú fúlga, er fleygt
hefir verið fyrir áfengið 1100
þús. kr. — einni milljón og eiau
hundraði þúsutida króna. Þess
ber að gæta, að áhrærandi
Spánarvínið er hér að eins um
hálft ár að ræða.Má því búast við,
að talan verði talsvert hærri
þetta yfirstandandi ár.
Þegar þess er gastt, að þessi
fjárhæð jatngildir nærri 12 kr.
á hvert mannsbarn eða um 60
kr. á hvert 5 manna heimili í
landinu, sést ljóslega, hvflíkt af-
skapa-glapræði bannlagabreyt-
ingin sfðasta hefir verið. Það
hefði áreiðanlega þótt viðurhluta-
mikið að hækka skattana á
landsbúum um 700 þús: kr. eða
sem svarar tollunum og ágóðan-
um, en þó hefði það verið langt
um Iéttari byrði fyrir þá fjár-
hagslega. En auk fjárhagslega
tjónsins er margt annað tjón,
sem ekki er hægt að telja í
krónutölum bæði í siðferðilegum
og menningarlegum efnum.
Það er blátt áfram ægilegt til
þess að hugsa, að samtímis, sem
allir kveina og kvarta um fjár-
hagsörðugleika og flestallar fram-
farátillögur með þjóðinni eru
drepnar í nafni þeirra örðugleika,
skuli vera eytt til verra en eins-
kis meira en hsilli milljón króna,
— sámfímis, sem engin leið er
talin að koma upp landsspítala, —
samtímis sem ómögulegt er að
koma fram^ alveg bráðnauðsyn-
legrí byggingu barnaskólahúss
í Reykjavík, — samtfmis sem
verkalýðurinn í landinu er hálf-
sveltur.
Ofurlftlll samanburður í einu
efni geíur sýnt, á hvaða vegi
þeir forráðamenn landsins eru,
sem fyrir þessu glapræði hafa
gengist, að afnema bannlögin. í
áfengi er eytt á því herrans áii
1922 sem svarar 60 kr. á hvert
heimiii f landinu. Á því sama
herrans ári nemur styrkur sá,
er veittur er uppgefnu og elli-
mæddu fólki í Reykjavík að til-
hlutun ríkisins, 25—100 — tut-
tugu og fimm til hundrað —
krónur! Langflestir fá lægri töl-
una og náiægt henni, örfáir
hærri töluna eða nálægt henni.
Hrópar ekki slfkt háttalag reiði
og hefnd yfir þessa rangíátu
kynslóð?
En — hverjir leggja fram
þetta eyðslufé? Ekki geta það
verið þeir, sem ekki hnfa tií
hnífs og skeiðar sakir lágs kaup-
gjalds og atvinnuskorts. - Ekki
eru það hinir eiginlegu drykkju-
menn, því áð yfirleitt vilja þsir
ekki Spánarvín, heldur spírítus,
og eru auk þess oftast félausir
vágna aðgerðaleysis. Það eru
vitanfega hófsmennirnír svo köll-
uðu, þeir, sem börðust fyrir
bannlagabreytlngunni, og þá sér-
staklega efnamennirnir í hópi
þeirra. Það eru átvinnurekend-
urnir og fylgilið þeirra, og þá
fer að verða skiljaDleg þurftar-
frekja þeirra tii tekna, — skilj-
anlegt kappið, sem af þeirra
hálfu er lagt á það, að verka-
Jýðurinn beri sem min'st úr být-
um fyrir stavf' sitt. Þeir þurfa
e'tthvað í hátt upp í það jafn-
háa fjárhæð og ríkið leggur til
allra meDtamála í Iandinu næsta
ár. Það er^ ekki óeðlilegt sam-
hengi, að höfuðfjandmaður bann-
laganna og erindreki um að
komá afnámi þeirra í kring hefir