Búnaðarrit - 01.06.1919, Blaðsíða 102
BÚNAÐARRIT
212
svör eru fengin um einhver atriði, ætti sá styrkur að
hverfa. — Sveitirnar eru víðlendar, en býlin strjál;
áhrifin frá umheiminum eru lítil. Þess vegna er þörf á
leiðbeiningum og hvatningum frá stofnunum, sem hafa
tilraunir með höndum, og fylgjast með þeim breyting-
um, sem verða bæði út á við og inn á við.
Yjer eigum vísi til þessara stofnana; að þessum vísi
verðum vjer að hlúa, gera stofnanir þessar svo úr garði,
að þær geti leyst hlutverk sitt sæmilega af hendi. Og
löggjafarvaldið þarf að sjá um, að úr því sje bætt, sem
brýnust þörf er á. Benda má á nokkur atriði.
BœndasJcólarnir. Það þarf að sjá þeim fyrir meiri
verklegri kenslu, svo að skólarnir geti alið upp dugandi
menn. Nú er ætlast tii, að menn læri öll bústörf, hesta-
vinnu, skurðgröft, garðyrkju, sljettun, garðhleðslu o. fl.
o. fl. á 6 vikum. Handiðnamenn þurfa 3—4 ár til þess
að nema iðn sína — en bóndinn? Störf hans eru þau
margbrotnustu. Áður var hægra aðstöðu, störfin voru
færri, t. d. í umbótaviðleitninni aðallega þúfnasljettun.
EftiarannsóJmastofan. Hún þarf meiri starfskrafta, því
að þörf er á rannsókn á jarðvegi, áburði, fóðri, vatni
o. fl. Þetta er alt grundvöllur til þess að verulegar rann-
sóknir og tilraunir á ýmsum sviðum geti átt sjer stað.
Lánsstofnanir þurfa að komast sem fyrst á fót, er
veiti lán til nýyrkju og annara umbóta, þannig að þau
miðist við, hvað fyrirtækið geti fljótt borið sig, þ. e. greitt
vöxtu og afborgun af því fje, er í það hefir verið lagt.
Búnaðarlöggjöfina þarf að gera þannig úr garði, að
hún gefi einstaklingunum hvöt til starfa og tryggingu
fyrir því, að þeir fái að njóta verka sinna.
BúnaðarfjelagssJcapnrinn má vel vera með því fyrir-
komulagi, sem nú er, en verkaskiftingin þarf að vera
gleggri og markmiðið ákveðnara og samvinnan meiri.
Búnaðarfjelagsskap Svía er á líkan hátt fyrirkomið og
nú er vísir til hjer á landi, en aðalfjelag þeirra,
„Centralanstalten“, er miklu öflugra; lætur það gera