Alþýðumaðurinn - 07.04.1931, Qupperneq 1

I. árg.
Akureyri, í’riðjudaginii 7. Apríl 1931.
15. -tbl.
Útdráttnr ðr rædn
Erlings Friðjónssonar, við fyrri umræðu
um tillögu til þingsályktunar um ábyrgð
ríkissjóðs fyrir viðskiftum við Rússland.
Ég hefi orðið þess var, að sum-
um mönnum eru ekki fyllilega ljós-
ar ástæðumar fyrir því, að veita
þarf Rússum lengri greiðslufrest á
því sem þeir kaupa, en öðrum
þeim, sem við íslendingar höfurn
viðskifii við. En ástæðan fyrir því
liggur í hinu sterka skipulagi, sem
rússneska ríkisstjórnin hefir á utan-
ríkisverslun sinni.
Með því að hafa alla utanríkis-
verslun rússnesku þjóðarinnar í síin-
um höndum, getur rússneska ríkis-
stjórnin komist að miklu betri við-
skiftakjörum en hinir dreifðu ein-
staklingar, sem meðal annara þjóða
fara með verslunarmálin. Þær þjóð-
ir, sem sækjast eftir viðskiftum við
Rússland, bjóða langan gjaldfrest,
og leiðir af því að aðrir, sem taka
upp samkepni um rússneska mark-
aðinn, verða að bjóða sömu kjör.
Ljósasta dæmið í þessum efnum
höfum við frá Norðmönnum, sem
skift hafa við Rússland undanfarin
ár, með 12 mánaða gjaldfresti á því
sem þeir hafa selt rússnesku ríkis-
stjórninni. Síðastliðið ár seldu þeir
tæpar 600 þús. tunnur síldar til
Rússlands fyrir 9V? miljón króna.
En alls seldu Norðmenn til Rúss-
Iands síðastliðið ár fyrir rúmar 20
milj. kr. allskonar vörúr, þar á með-
al saltfisk og síldina, sem áður
hefir verið nefnd, Norska ríkið á-
býrgist 75% af þessum viðskiftum
Norðmanna við Rússland, eða um
15 miljónir, gegn víxlum, sem
rússneska ríkisstjórnin samþykti til
greiðslu.
Aldrei hefir verið jafnmikil þörf
á því eins og nú, að aukinn verði
markaður fyrir saltsíld okkar.
Bræðslusíldarverð hefir lækkáð
geysilega á síðustu árum. Mjög
litlar líkur eru til þess, að útgerð-
armenn treystist til að gera út á
síidveiðar næsta sumar, ef ekki
verður hægt að auka söltun síldar
allmikið frá því sem verið hefir áð-
ur, því með þeirri auknu þátttöku
sem orðið hefir í síldarútveginum á
síðustu árum, hefir það sern hægt
hefir verið að úthluta í veiðileyfum,
reynst altof lítið, þegar verð
bræðslusíldarinnar hefir lækkað stór-
kostlega. En meginhluti síldar
hefir orðið að fara í bræðslu. Eini
möguleikinn til aukins markaðar á
saltsíld, er að selja til Rússlands.
Það hefir einnig heyrst, að jafn-
vel tvær síldarbræðslustöðvar norð-
anlands myndu ekki starfa næsta
sumar, og verður þá markaður fyr-
ir bræðslusíld enn þrengri en áður
og má þó ekki verra vera í þeim
efnum, því jafnvel þó ríkisbræðsl-
an á Siglufirði bættist við á síðasta
sumri, þurftu skip þau, er lögðu
upp í bræðslu, að bíða dögum
saman, og jafnvel upp í viku, eftir
því að fá afgreiðslu.
Síldarútvegurinn er því í tvenns-
konar hættu, bæði vegna hins lága
NÝJA BIÓ
Miðvikudagskvöld ki. S'/a
verðs á bræðslusíld, og þess að
markaður fyrir bræðslusíld verði
enn þrengri næsta sumar en áður,
sökum þess að sumar bræðslu-
stöðvar starfi ekki. Þörfin fyrir
róttækar ráðstafanir er því afarbrýn.
Gera má ráð fyrir því, að hagn-
aður þjóðarinnar af sölu til Rúss-
lands, ef tækist að selja þangað
200 þús. tunnur síldar f ár, myndi
nema allt að 1 mílj. og 700 þús.
kr. fram yfir þ^ð, sem fyrir þessar
200 þús. tn- fengist, væru þær
lagðar í bræðslu.
Það dæmi myndi líta þannig út:
Kr. 3,00 hærra verð
á hrásíldartunnu en í
bræðslu. Kr. 600 þús.
Kr. 4,00 hærri vinnu-
laun á hverja tunnu
en við bræðslu —
bryggjuleiga og ýmis
annar kostnaður tal-
inn með. Kr. 800 þús.