Alþýðumaðurinn - 14.07.1931, Síða 3
alÞýðumaðijrinn
3
ádeilu sína á; þau, að niðurboð
söltunarlaunanna stríddi þvert á
móti anda og tilgangi verklýðssam-
takanna, bætti aðstöðu Söltunarfé-
lagsins, sem atvinnurekanda, ekkert
og gæti hæglega valdið kauplækk-
un. Reynslan er nú þegar búin að
fella dóm sinn að mestu í þessu
máli. Verklýðssvikin, sem fólgin
eru í niðurboði verkunarlaunanna,
verða hvorkí varin af Söltunarfélag-
inu eða öðrum. Niðurfœrslan er
bein lœkkun á vinnulaunum verka-
lýðsins, sem Söltunarfélagið mynd-
ar. Prátt fyrir niðurboð Söltunar-
félagsins, stendur það enn uppi
skipalaust hér innra, þótt aðrir
síldarsaltendur séu búnir að semja
um verkun síldar af mörgum skip-
um fyrir hœrra söltunargjald en
Söltunarfélagið hefir ákveðið. Hvað
hefir aðstaða Söltunarfélagsins batn-
að við undirboðið? Það er vitan-
legt að síldarsaltendur hér við
fjörðinn undirbjuggu kauplækkun
frá því sem var í fyrra, og báru
fyrir sig undirboð Söltunarfélagsins,
en kauplækkuninni varð afstýrt
vegna þess að Jón Kristjánsson og
Hailgrímur Jónsson vildu ekki vera
með í þeim leik. Pessa menn eys
nú Verkam, svívirðingum fyrir það
að þeir afstýrðu þeirri kauplœkkun,
sem Sölunarfélagið stofnaði til hjá
verkalýðnum hér við fjörðinn. Pað
eina nýtt, sem »Svarið« hefir því
að flytja, er það, að Söltunarfélagið
sé samþykt gerðum stjórnarinnar í
þessu máli; hafi samþykt þær á
fundi á Miðvikudaginn var. Alþýðu-
manninum er nú spurn: Hvað gat
félagið annað gert eins og málum
var komið? Stjórnin hafði boðið
niður söltunarlaunin án þess að
spyrja félagið að. Að gera hana
ómerka að þessu, þegar alt var
orðið um seinan, bjargaði engu. —
Mannfjöldinn og ífarlegu umræð-
urnar á Sölfunarfélagsfundinum er
næsta mikill skáldskapur. Eftir því,
sem blaðinu hefir verið skýrt frá,
mættu örfáar hræður á þessum
fundi, og íiarlegar umræður voru
þær, að Steinþór Ouðmundsson
stóð þar í pontunni hátt á annan
klukkutíma til að réttlæta og verja
gerðir stjórnarinnar. Aðrar »um-
ræður« voru engar. — Og »fund-
urinn* viðurkennir »örðugleikana«
sem »Söltunarfélaginu« eru gerðir
með því að láta saltendur eina um
að útvega sér skip. Undanfarih ár
hefir félagið sjálft útvegað sér skip
eins og síldarsaltendur hafa gert
yfirleitt. Hvað er kosti félagsins
þá þröngvað? Undanfarið hefir
Síldareinkasalan ráðstafað þeim
skipum, sem þess hafa óskað eða
ekki verið búin að ákveða sig fyrir
vissan tfma. Svo er enn. Söltun-
arfélagið hefir ágætt söltunarpláss
bæði hér og á Siglufirði. Hvers
vegna getur félagið þá ekki bjarg-
að sér eins og aðrir saltendur?
Félagsstjórnin hefir ráðið stúlkur
á Siglufirði fyrir taxta »Óskar«, —
utanfélagsstúlkur auðvitað. Samkv.
lögum Söltunarfélagsins fær félags-
fólk kaup eflir því, hve rekstur fé-
lagsins gengur vel. Félagsstjórnin
hælir því, hve reksturinn s.l. ár hafi
gengið vel; þá hafi verið greidd
uppbót á gildandi taxtakaupi.
Lækkun sú, sem félagsstjórnin nú
hefir stofnað til á söltunarlaunun-
um er nær 12 %. Utanfélags-
stúlkunum á Siglufirði á að greiða
hcerri taxta en í fyrra. Hvernig
skyldi þá útkoman verða hjá fé-
Iagsfólkinu?
Sjálfsagt hefði Söltunarfélags-
stjórninni verið sæmra að þegja,
en að stöfna til frekari umræðna
um þetta mál. Eftir því, sem það
er rætt meira, upplýsist það betur
og betur hvílíkt axarskaft hún hefir
framið með niðurboði söltunarlaun-
anna, hvernig svo sem Verkam.
eys lygum og blekkingum yfir
fólkið. —
Kauplækkunln og kjáninn
í verslnnarkolunni.
Jón Guðmann, sem nú fyllir blað-
snepil kommúnistanna hér, af per-
sónulegum svívirðingum um þá
menn, sem trúað hefir verið fyrir
störfum í þágu verkalýðsins, segir
í blaðsnepli sínum, að eg hafi
»manna best stuðlað að þvf að
kaupkúgunar tilraun síldarbraskar-
anna hafi fengið byr undir báða
vængi og er nú borin fram í kraft*
þeirrar ákvöðrunar Síldareinkasöl-
unnar, að söltun skuli gefin frjáls.«
Til þess þarf alveg sérstakt graut-
arhöfuð að finna það út, að kaup-
lækkun þurfi að vera hjá verkafólki
fyrir það þó skip, sem síld leggja
upp hér við Eyjafjörð eða Siglufjörð,
séu ekki neydd til þess af útflutn-
ingsnefnd Síldareiknasölunnar, að
leggja síldina upp einhversstaóar
annarsstaðar en þau sjálf óska
eftir.
Samvinnufélag sjómanna lagðí
upp síldina í fyrra hjá Sölfunarféiag-
inu hér. Nú í sumar snýr það frá
þessu sínu fyrra ráði, og flytur sig
út á Tanga og saltar þar upp á eig-
in spýtur.
Menn með fullu viti geta nokk-
urnveginn gert sér gein fyrir því,
hvað það muni hafa áhrif á kaup
fólksins hér í bæ þó Samvinnufélag
sjómanna vilji frekar salta síldina
sína sjálft, heldur en láta hana í
hendurnar á Birni Grímssyni. í
annan stað munu allir skynbærir
menn sjá það, að ekki náði nokk-
urri átt að skipa Samvinnufélagi sjó-
manna að leggja upp síld sína hjá
Söltunarfélaginu, fyrst það vildi
hætta því og ekki síst þegar þess
er gætt að, að nokkru leyti, eru
sömu mennirnirí báðum félögunum;
t. d. er einn og sami maður í stjórn
beggja félaganna. Fyrst þessi mað-
ur, sem bæði er í stjórn Samvinnu-
fél. sjómanna og stjórn Söltunar-
félagsins, gat ekki eða vildi ekki,
sameina þessi tvö félög um söltun-
ina, eða halda áfram, að leggja upp
síld Samvinnufélagsins hjá Söltun-
arfélaginu, gat vitanlega ekki komið
til mála að Síldareiknasalan færi að
grípa inn í heimilismál þessara
tveggja félaga, sem telja má að standi
á sama stofni.
Annars er það nokkuð skoplegt
þegar sleiki-pinna-holumangarinn
þykist vera að tala málefnum verka-
lýðsins hér í bæ. Maður sem kemst
ekki út úr því að byggja hús yfir
höfuðið á sér án þess að brjóta
allverulega taxta Verkamannafélags
Akureyrar með því að láta vinna
að húsagerðinni undir taxta félags-
ins. Slíkum manni er áreiðanlega