Alþýðumaðurinn - 12.09.1931, Side 1

ALÞYÐUMAÐURINN
I. árg.
Akureyri, Laugardaginn 12 Sept. 1931.
50. tbl.
Skemda síldin.
Á að velta skaðanum af
skemdu síldinni yfir
á Einkasöluna.
Hjá nokkrum saitendum hér
norðanlands hefir síldin skemst af
sólsuðu, og er mælt að allmikið
beri á þessari skemd hjá tveimur út-
flutningsnefndarmönnunum.
Hafði útflutningsnefndin skipað
svo fyrir, að hér við fjörðinn skyldi
þessi sólsoðna síld vera sorteruð
burt úr síldinni, en þegar það kom
í ljós, að allmikið bar á sóísuð-
unni hjá vissum mönnum, var alt í
einu hætt að sortera síldina, eða,
eftir því sem mælt er, sortering-
unni slegið á frest fyrst um sinn.
Þessí ráðstöfun, að hætía sorter-
ingunni, eða að slá henni á frest,
virðist all einkennileg, eða jafnvel
grunsamleg, og þessvegna munu
hafa risið upp allháar raddir
um það, að saltendurnir, sem
síldin hefir skemst hjá, eigi
ekki að faka afleiðingunum af
skemdunum, heldur eigi að velta
þeim yfir á Einkasöluna í heild.
í vor var gerð samþykt um það
í útflutningsnefnd Síldareinkasöl-
unnar, að síldareigendur bæru á-
byrgð á síld þeirri, sem þeir veiddu
og létu salta, þar til hún værí af-
hent Einkasölnnni.
Var af þeim ástæðum söltunin
gefin frjáls, að því leyti að skipin
sjálf eða síldareigendur réðu því
að mestu hjá hvaða saltanda þeir
lögðu síld sína upp til verkunar.
í sambandi við söltunina hlut-
aðist Einkasalan ekki tjl um annað
en það, að leyfa ekki meiri söltun
á hverri síldarstöð, en það, sem
telja mátti að vel væri hægt að
annast verkun á-
Með þessu hafði útflutnings-
nefndin lagt hreinan grundvöll að
þvf, að þó síld skemdist í höndum
saltenda, þá náði það mál ekki til
Einkasölunnar, heldur var það sfld-
arverkandinn, sem bar ábyrgð á
því gagnvart síldareigandanum, að
síldin kæmist óskemd gegnum
hendur hans til Einkasölunnar.
Reynsla undanfarinna ára hefir
sýnt það, að síldareigendur eru
engan veginn eins vandir að þeirri
síld, sem þeir vilja láta salta, eins
og þyrfti að vera, til þess að hún
gæti orðið góð vara, og meðferð
saltenda var misjafnlega góð á
síldinni, og enganveginn eins góð
og vera þyrfti til þess að hún væri
óskemd, þegar til útflutnings kæmi
á henni.
Sú ráðstöfun útflutningsnefndar,
að láta síldareigendur bera ábyrgð
á síldinni þar til hún var afhent
Einkasölunni til útflutnings, var
því gerð til þess að síldareigendur
og saltendur, sem bæði voru vand-
ir að því að salta ekki nema góða
síld og vönduðu verkun hennar,
nytu þess fytlilega, en hinir, sem
vanræktu þetta, yrðu að bera hall-
an af því, ef sí'.din reyndist ekki
góð vara þegar til útflutnings kom
á henni.
Hafi nú útflutningsnefndin horfið
frá samþyktinni frá í vor, lítur út
fyrir að hún hafi ekki þolað að
horfa framan í virkileikann, þegar
það kemur í ljós, að sumum salt-
endum hefir mistekist að halda síld-
inni frá skemdum.
Er slíku vart trúandi, enda mjög
illa farið, ef svo skyldi vera.
Fyllilega má gera ráð fyrir því,
að þeir sfldarsaltendur, sem komið
hafa síldinni óskemdri yfir heitu
dagana í sumar, hafi lagt fram ali-
mikið meiri vinnu og fyrirhöfn til
þess að varna því að hún skemd-
ist af sólsuðu, en hinir, sem síldin
hefir soðnað hjá, og eigi því fylli-
lega að njóta þess, að síldin er ó-
skemd, bæði á þann hátt, að þeirra
vinna sé virt meira af Einkasölunni
en hinna, sem ekki hafa varið síld-
ina skemdum, og eins að skaðan-
um af skemd síldarinnar sé ekki
velt yfir á þá síld, sem þeir hafa
skilað sem góðri vöru til Einkasöl-
unnar. —
Það verður að teljast- sem eitt af
aðalhlutverkum Einkasölunnar, að
stuðla að vöruvöndun eftir martti.
— Ef þeir síldarverkendur, eða
síldareigendur, sem vöru sína vanda,
eru settir við sama borð og hinir,
sem það gera ekki, er vonlaust um
að síld okkar verði nokkurntíma
sú vara, sem hún þarf að verða til
þess að ná nokkru áliti meðal
neytenda.
Það er enn svo, að þar sem síld
okkar ísléndinga er seld í smásölu
utanlands, að síldarseljandinn telur
sig þurfa að leggja mikið á hana
auk venjulegs verslunarhagnaðar,
td þess að vega upp á móti því,
sem úr síldinni gengur vegna
skemda. Síldin verður því óeðli-
lega dýr fyrir neytendur, saman-
borið við aðrar hliðstæðar vörur,
og veldur það, meðal annars, því,
hversu erfiðlega gengur að stand-
ast samkeppnina, sem annarsstaðar
frá vinnur að því að ýta íslensku
síldinni út af þeim markaði, sem
hún hefir haft, eða vinna henni
nýan markað.
Vöndun á gæðum síldarinnar
frá fyrstu hendi, og öll meðferð
hennar, sem viðráðanleg er, er því
eitt af aðalskilyrðum fyrir því, að
sæmilega gangi með sölu hennar
á útlendum markaði.