Alþýðumaðurinn - 25.03.1933, Síða 3
alÞýðumaðurinn
3
orðið tilþessað aðrir bæjarbúar ættu
rólegri daga. Það verður ekki bet-
ur séð en sú bæjarmeinsemd, sem
uppvöðsluháttur ólátamannanna er,
sé sameiginlegt böl allra þegna
bæjarfélagsins, og það beri ekki
verkafólkinu öðrum fremur að líða
þær meinsemdir.
Verklýðsfélag Akureyrar mun því
láta sig einu gilda þó uppreistar-
menn og svartasta íhald þessa bæj-
ar gráti sameiginlegum heiftartárum
yfir stofnun þess.
Glæpalíf.
(Framh,).
Almenningur gerir sér yiirleitt ekki
fulla grein fyrir því hvað tap á 36—
40 milj. króna þýðir fyrir jafn litla
þjóð og íslendingar eru, Hvílík mara
það er á íslensku atvinnulífi, að bank-
arnir skuli þurfa að vinna upp þetta
gífurlega tap með því að hafa útláns-
vexti helmingi hærri en á sér stað í
sumum nágrannalöndunum. En með
nokkrum dæmum má skýra þetta svo
að hver og einn skilji hvað um er
að ræða. —
Fyrir þessa Upphæð mætti byggja
góðar íbúðir, með núiíma þægindum,
yfir um 3500 verkamannafjölskyldur.
Þessi upphæð svarar tif árskaups
1000 verkamanna í 10 ár,
Fyrir þessa upphæð mætti byggja
3—4 þús. sveitabæi í nútíma stíl.
Fyrir þessa upphæð mætti kaupa
80 nýja togaia. Það er sama sem nýir
atvinnumöguleikar fyrir 2000 sjó-
menn —
Fyrir þessa upphæð mætti kaupa
800 báta, áiíka vandaða og stóra og
samvinnufélagsbátarnir á ísafirði eru.
Það þýðir atvinnu fyrir 10 þús. sjó-
menn.
Hvað mörgu fólki þessi atvinnutæki
gáetu framfleytt, ef sæmilega væri
stjórnað, getur hver og einn reiknað út.
Fyrir þessa upphæð mætti girða,
brjóta og fnllrækta 40 þúsund hektara
af landi. Af þessu landi mundu fást
um 2 milj. og 400 þúsúnd héstar af
töðu, sem værf nægilegt fóður handa
60 þúsund kúm. Þessar kýr mundu
mjólka um 150 miljónir lítra á ári.
— Rannsaki nú hver og einn, eða
giski sér til hvað margt fólk gæti lifað
góðu lífi á þessari mjólk.
Hefði ríkissjóður þessar 36—40
miljónir handbærar núna, gæti hann
greitt allar utanríkisskuldir sínar núna
á morgun. iVleð sömu upphæð gætu
íslenskir bændur borgað allar skuldir
sínar.
Þótt réítvísin á ísiandi sjái enga
ástæðu til að dæma þá menn, sem
sóuðu miljónunum, eða þá sem sleptu
þessu fé við þá, mun almenningur
fella simi dóm yfir lifnaði þeirra.
Hann er enn eltki orðinn svo ger-
sneiddur sóma- og réttlætistilfinningu,
að hann sjái ekki hvað hér er á ferð.
II.
Öll ofeyðsla og fávísleg sóun á
fjármunum er órétt undir öllum
kringumstæðum. Allt það fé, sem
fer þær leiðir, er tekið frá öðrum,
sem hefir þess fulla þörf.
Þegar góðæri ríkir í einhverju landi,
er léttar tekið á eyðslusemi, en þetta
stafar af veikleika mannanna og and-
varaleysi. Vegtia eyðsluseminnar á
göðu árunum fáum við vonci ár.
En hvað segir almenningur um
það, þegar vissar stéttir manna lifa
eyðslusömu lífi, þegar hinn vinnandi
lýður lifir við skort og allskyns þreng-
ingar?
Vér höfum haft tvö kreppuár und-
anfarið. — Vér lifum á kreppuári. —
Kreppuár eru framundan. Ríkissjóður
er í þröng — svo mikilli að við
sjálft hefir legið, að starfsmenn rfkis-
ins hafi ekki getað fengið kaup sitt
greitt. Algerður stans má heita á op-
inberum frámkvæmdum Stjórnarvöld-
in hafa talið nauðsynlegt að skamta
almenningi nauðsynjarvörur, svo sem
fatnað og annað þvílíkt. Hver myndi
trúa því að á þessum tímum væri
fluttur inn í landið óþarfa- og skað-
semdarvarningur fýrir milj. krónð.
Eftir því sem siðustu Tjárlög áætl-
uðu tekjur af áfengi, alskonar tóbaki
og öðrum munaðarvörum á þessu ári,
er ekkert hátt áætlað, að þjóðin eyði
í þenna póst um 5 — 6 milj. króna
þetta ár, og þó sjálfsagt nokkru meira
þegar á það er litið að alskonar mun-
aðarvörum er smyglað inn í landið í
blóra við leyfilega innflutninginn. í
kjölfar notkunar áfengis, tóbaks og
C f) -bílar besiir.
Sími 260
annara munaðarvara, sigla sjúkdómar
og önnur vanlíðan þjóðarinnar. For-
ráðendum þjóðárinnar kemur ekki
til hugar að lélta þessari byrði af
þjóðinni.
Hvað heitir þessi ráðsmenska réttu
nafni? —
Fyrir og um síðustu hátíðar var út-
varpið látið hrópa út yfir löncí og
höf á hjálp handa nauðliðandi fólki í
höfuðstað landsins, sem liggur um-
kringt af bestu og aflasælustu fiski-
miðum í heimi, Fólkið var ldæðlaust.
Börnin áítu ekki skó á fæturna.
Mæður komu til hjálparnefndarinnar.
Biðu klukkutímum saman eft r notuð-
um 3«spjörum« ti! að klæða börnin
sín í um jólin, Fjöldi heimila gat
ekki breytt til í mat á sjálfri jólahá-
ííðinni, nema með hjálp »góðhjartaðra
rnanna*. Svona lýsti útvarpið ástand-
inu, og gat þess um leið að »engin
tiltök væru að greiða úr vandræðum
allrat. Samt var hjálpfýsi reykvískra
borgara við brugðið. — Þetta ástand
hefði átt að setja svip alvöru og sam-
úðar á höfuðborg landsins um hátíð-
arnar. Þessi tímamót á yfirborðinu
eru svo fræg fyrir sameiningarmátt og
bræðralag, Hvar skyldi léttúð og ó-
lifnaður eiga griðland, eða láta á sér
bæra á slíkri stund og stað? Eitt
höfuðst2ðarblaðið bregður upp eftir-
farandi mynd af þessu:
Hótel Borg, aðal samkomustaður
svallara og eyðsluseggja höfuðborgar-
innar, hefir leyfi til að veita vín til
kl. 11 á kvöldin. 1. Des. s. 1. hafði
samt Ól. Thors veitt leyfi (i heimild-
arleysi auðvitað) til að viðhalda full-
veldisfyllirii til kl. 3 um nóttina eftir.
Á Nýirsnótt var vínveitingaleyfið veitt
til kl. 5 eftír miðnætti. Þetta var
siðastá kreppuráðstöfun Ól. Thors. —
Svb báetir blaðið vfð:
*Og þessi nýársitóft á Hótel Borg
— löf sé Ól. Th. — er að mörgu
leyti talin eftirminnileg. Kl. 12 um
nóttina, þegar atyinnumálaráðhe?rann
var að enda sína útvárpsræðu, óg
flytjá blessunarorðin ýfir laúdálýðn'om,
þá voru Ijósin slökt á Hðtel Borg.
Þetta er talinn góður og gildúr graen-
B