Alþýðumaðurinn - 29.05.1945, Blaðsíða 4

4
ALÞÝÐUMAÐURINN
Þriðjudaginn 29. Maí 1945
„I viðjuin lyginnar“
í síðasta „Verkam.“ gjörir
stjórn — og hermálafræðingur
blaðsins — líklega Steingr. Að-
alsteinsson — lævísa tilraun til
að fá fáfróða menn og trúgjarna
til að trúa því, áð öll iVarr ra
Sovét-Rússlahds fyrir styrjöld-
ina, meðan á henni stóð, og eftir
hana hafi verið og sé ein sam-
feld keðja af snilliráðum hins
fórnfúsa hrautryðjanda frelsis
smáþjóðanna, og reyndar sé það
Sovjet-Rússland, sem hafi kom-
ið Hitlers-Þýskalandi^á kné og
Stalin sé frelsari mannkynsins.
Er í grein þessari logið svo sam-
viskulaust og freklega — með
yfirskin guðhræðslunar yfir sér
— að fádæmi er í íslenskri
blaðamennsku. Sýnir þetta, á-
samt mörgu öðru hvílíkt kapp
erindrekar Rússa hér á landi
leggja á að halda almenningi „í
viðjum lyginnar,“ sem liggur til
andlegrar og menningarlegrar
tortímingar.
Jónas Guðmundsson, fyrv. al-
þingismaður, á einn hvassasta
penna hér á landi um þessar
mundir. Hann ritar í blaðið
Ingólf 9. þ. m. grein, sem hann
kallar „í viðjum lyginnar,“ og
þar, sem hann kemur þar all-
mikið inn á það mál, sem
„Verkam.“ ræðir um síðast og
hér hefir verið getið, leyfir Al-
þýðum. sér að birta kafla úr
henni, þar sem bl. Ingólfur er í
fárra manna höndum hér nyrðra
Eftir að J. G. hefir lýst hörm-
ungunum, sem þýskur almenn-
ingur hefir við að búa, og rausi
manna um það hve þeir hafi alla
t4ð haft megna andstyggð á
Hitler og nasismanum, segir
hann:
„En þetta hefir ekki alltaf
verið svo, hvorki í „heiminum
hinum stóxa og víða“, né heldur
á hinu litla íslandi.
Árið 1938 fórnaði Bretland
og Frakkland Austurríki og
Tékkóslóvakíu á altari nasism-
ans. Árið 1939 samdi Sovjet-
Rússland við Hitler um skift-
ingu Póllands og innlimun.
Baltisku landanna í Sovjetríkin,
og með þeim samningi sigruðu
Rússar herskörum Hitlers á all-
ar þjóðir Vestur- C" Norður-
w, í' stóra’" ^ '• " ð
þeim aia.ign sem kunuur er
orðinn. Næst Hitler og sam-
herjum hans eru það engir aðrir
en kommúnistarnir í Rússlandi,
sem ábyrgðina bera á ])ví á-
standi, sem verið hefir í heim-
inum að undanförnu. Með þess-
um tveim ræningjaflokkum nas-
istum og kommúnistum hélst
góð vinátta þar til ’41 er Hitler
varð fyrri til að svíkja sam-
komulagið frá 1939, og réðist á
Rússland.
Bandaríkjamenn og Bretar
björguðu þá Sovjet-ríkjunum
með því að herða árásir sínar á
Þýskaland — sérstaklega með
því að auka lofthernaðinn stór-
ío_ ja — og með því að senda
Rússum ógrynni liergagna og
matvæla. Hefði það ekki verið
gert hefðu Rússar beðið algeran
ósigur fyrir Þjóðverjum þegar á
árinu 1942.
Þessa hjálp hafa Rússar aldr-
ei þakkað en leigusnápar
þeirra um heim allan keppast
við að halda því fram, að mann-
kyn allt standi í einhvers konar
þakkarskuld við Rússa. Sann-
leikurinn er sá, að næst Hitler
eiga engir eins mikla sök á nú-
verandi styrjöld eins og stjórn-
endur Sovjetríkjanna. Og nú
er löngu vitað að tilgangur
þeirra var sá, að láta Hitler og
Þjóðverja veikja svo Breta,
Frakka og Bandaríkjamenn að
Rússar ættu alls kostar við þá
aðila alla á eftir og gætu þar
næst framkvæmt þann draum
sinn að leggja allan heiminn
undir Rússland.
Þessi tilraun Rússa mistðkst
og hurðin skall svo nærri hæl-
um þeirra sjálfra, að við sjálft
lá að þaðyrðuþeirsjálíir,enekki
Bretar, og samherjar þeirra sem
yrðu sigraðir af Þjóðverjum, og
þeir hefðu orðið það, — eins
og áður er sagt, — ef Bandarík-
in og Bretland hefðu ekki komið
Rússum til hjálpar. Tugir þús.
af flugvélum, hundruð þúsunda
af skriðdrekum og öðrum her-
vögnum, miljónir hvers kyns
vopna, stórra og smárra hafa
Bandaríkin og Bretland ausið í
Rússa án þess að fá svo mikið
sem opinbert þakklæti fyrir, og
allt þetta létu þeir af mörkum
við Rússa meðan Bandaríkja-
menn og Bretar. háðu styrjöld
á mörgum vígstöðvum og börð-
ust m. a. við „vini“ Rússa —
Japani. Þegar „griðasáttmál-
inn“ var gerður voru Hitlers-
sinnar — nasistar — engir vand
ræðamenn að dómi rússneskra
kommúnista. Þá voru það Bret-
ar, Frakkar og Bandaríkja-
menn, sem allt illt stafaði af.
Það sannar best hin sameigin-
firlýsing Rússa og Þjóð-
verja eftir skiftingu Póllands
1939.
Það voru fleiri eu kommún-
istar í Rússlandi sem litu öðr-
um augum á Hitler þá en nú.
Ilér á íslandi var liann ekki í
neitt smáum metum hafður hjá
ýmsum. Hér voru margir sem í
honum sáu hinn væntanlega
„Messías“ þessara tíma. Sjálf-
stæðisflokkurinn var gegnsýktur
af nasisma, svo gegnsýktur að
bæði aðalblöð lians máttu frekar
teljast nasistablöð en venjuleg
borgaraleg málgögn. Best allra
blaða hérlendra stóð þó Þjóð-
viljinn, blað kommúnista, í ístað
inu fyrir nasistana enda var
hann að sögn kunnugra þá gef-
inn út um skeið fyrir fé, sem
kom frá sendisveit Þjóðverja
hér, þó það hafi sjálfsagt verið
rússneskt eins og allt fé til hans
bæði fyrr og síðar. Og þessi af-
staða hélst óbreytt hjá öllurn
þessum málgögnum og flokkum
þar til í júní 1941 er Hitler réð-
ist á Sovjetríkin. Þá söðlaði
Þjóðvilinn um en Morgunblaðið
ekki fyrr en all-löngu síðar, eða
þegar sýnt var að Þjóðverjar
mundu verða undir í viðureign-
inni.
Svona var nú ástandið þá. —
Við, sem frá öndverðu tókum
málstað Breta og Bandaríkj-
anna vorum kallaðir leiguþý,
skriðdýr, „breskari en breskir“
mútuþegar breska auðvaldsins
o. s. frv. o. s. frv. og þegar tvö
leiguþý Rússa hér voru tekin
— miklu síðar en von var til —
og flutt á „föðurlandsvinaskól-
ann“ í Englandi lugu bæði
kommúnistar og Sjálfstæðis-
menn því upp, að ég og ýmsir
aðrir, sem höfum trúað á vilja
Engilsaxa til að varðveila írels-
ið í heiminum, — hefðum stað-
ið að brottflutningi þessara
komnninistísku loddara. Slíkt
var ástandið þá. Slík var vin-
semdin þá í garð hinna engil-
saxnesku stórvelda.
En nú — nú fara sumar af
þeim „sprautum“ kommúnista,
sem þá gengu ljúgandi og rægj-
andi Breta hér um göturnar í
Reykjavík, — nú labba þær
heim til sendiherra þessara
þjóða, hinn 1. maí, til þess
að hræsna fyrir þeim með sér-
stökum ávörpum. Þó allir viti
að þessir tveir sendiherrar hinna
engilsaxnesku stórvelda séu að-
eins „teknir með“ til þess að
flokkur Rússa hér — kommún-
istarnir — gætu notað þetta
tækifæri til að sýna enn einu
sinni opinberlega skriðdýrshátt
sinn fyrir Rússum. — Það menn
ingarleysi og sá undirlægju- og
sleikjuháttur sem hér kemur
fram er svo fyrirlitlegur og við-
bjóðslegur að engu tali tekur“.
Ef einhver skyldi halda að
J. G. væri með ofanrituðu að
verja aðfarir Hitlers og nasista,
er það misskilningur. Það sann-
ar niðurlag greinar hans enn
betur en það, sem hér hefir ver-
ið tilfært. En framhaldið verður
að bíða næsta blaðs.
(Niðurl.j
100 ára dánarminning
Jðnasar Haligrimssonar
26. þ. m. voru liðin 100 ár
frá andláti Jónasar skálds Hall-
grímssonar. Var þess minnst
víða um land, en veglegast í
Reykjavík, en þar gekkst Lista-
mannaþingið, sem staðið hefir
undanfarna daga, fyrir margvís-
legum hátíðahöldum í minningu
um skáldið. Var öllu því helsta
útvarpað og þykir ekki ástæða
til að geta þess frekar.
í fæðingarsveit skáldsins,
Oxnadal, var þess minnst á veg-
legan hátt. Var fyrst haldin
minningarguðþjónusta í Bakka-
kirkju. Þar predikaði sóknar-
presturinn, séra Sigurður Stef-
ánsson. Kirkjan var þétt skipuð
fólki. Var þá haldið að Þverá
og þar haldin aðal minningar-
hátíðin. Aðal ræðumenn voru
Bernharð Stefánsson, alþingism.
og Steind. Steindórsson, mennta-
skólakennari. Ágúst Kvaran
leikari las upp. Einnig var sung-
ið og fleira haft til skemmtunar.
Ungmennafélag Öxndæla stóð
fyrir hátíðahöldunum með mikl-
um myndarskap.
Síðast liðinn Sunnudag hélt
í. B. A. skemmtun við sundlaug
bæjarins til minningar um braut-
i'yðjandastarf Jónasar Hall-
grímssonar, skálds, á sviði sund-
málanna hér á landi. Formaður
1. B. A., Ármann Dalmannsson,
setti skemmtunina, en því næst
flutti Snorri Sigfússon náms-
stjóri ræðu. Þá stjórn’aði Áskell
Jónsson söng viðstaddia, en þar
á eftir hófust sundsýningar og
sundpróf barna. Loks þreyltu
fjórar átta manna sveitir boð-
sund, sín frá hverju félagi: Þór,
K. A., Gretti og íþróttafélagi
Menntaskólans. Vegalengdin,
sem hver maður varð að synda,
var 70 metrar. Leikslok urðu
þau, að Þór sigraði, lauk sund-
inu á 7 mín. 18,8 sek., en í. M.
A. liðsveitin varð önnur, var 7
mín. 25 sek. með sundið.
Skennntunin fór hið bezta
fram og var fjöldi áhorfenda
mikill.
Eins og áður er getið, mun
Jónasar hafa verið nxinnst víð-
ar, en af því hefir blaðið elcki
haft fréttir enn sem kornið er.
HÆNSNAMJÖL
MAISMJÖL
Kaupfél. Verkamanna
SUMARHANSKAR
nýkomnir. — Svartir,
hvítir, gráir, gulir —
net, silki, bómull. —
Hannyrðaverzl.
Ragnh. O. Björnsson.