Alþýðumaðurinn - 03.07.1945, Page 1

^lþ(|kmaíi ur iaa
XV. árg. Þriðjudaginn 3. Júlí 1945 ^
Nýja Þjóðabandalagið.
Sameinuðu þjóðirnar
Merkustu tíðindi sl. viku eru
áreiðanlega þau, að ráðstefnan
í San Fransisco lauk störfum sín
um og samþykkti stofnskrá nýs
þjóðabandalags. Hér í blaðinu
hefir áður verið vikið að þess-
um málum og bent á ýmislegt,
sem deilurn olli á ráðstefnunni.
Nú hefir náðst algert samkomu-
lag, hið nýja þjóðabandalag í
þann veginn að hefja göngu sína,
en hvernig saga þess verður, veit
enginn. Og allir þeir, er friði
unna, vona einlæglega, að þess-
ari risavöxnu stofnun, sem hér
er sett á laggirnar, talcist að varð
veita friðinn í heiminum, þó að
engum verði láð, þó að liann
beri nokkrar efasemdir í brjósti [
um það, að vonin rætist.
Stofnskrá bandalagsins var
undirrituð af fulltrúum allra
þeirra þjóða, er þátt tóku í ráð-
stefnunni, og teljast þær stofn-
endur bandalagsins. Upptöku í
bandalagið geta ennfremur aðr-
ar þjóðir hlotið, er friði unna og
vilja undirrita stofnskrána.
A allsherjarþingi bandalags-
ins eiga sæti fulltrúar frá öllum
þeim þjóðum, er að því standa.
Enginn þjóð má hafa fleiri en
fimm fulltrúa, og ræður hver
fulltrúi einu atkvæði. Til sam-
þykktar mikilsverðra mála þarf
% greiddra atkvæða, en minni
málum ræður einfaldur meiri-
hluti. Allsherjarþingið kemur
saman árlega.
í sambandi við stofnunina
starfar sérstakt öryggisráð, skip-
að 11 fulltrúum. Stórveldin
(Kína, Frakkland, Sovétríkin,
Bretland og Bandaríkiný eiga
hvert einn fulltrúa í ráðinu, en
allsherjarþingið kýs iiina 6.
Hver fulltrúi ræður einu atkv.,
en til þess að tillagá nái sam-
þykki þurfa 7 fulltrúar að
greiða henni atkvæði, þar á með-
al öll stórveldin. \
Herforingjanefnd er öryggis-
ráðinu til aðstoðar, og ber hún
ábyrgð á stjórn alls þess herafla,
sem ráðið hefir til umráða. En
alþjóðaherinn starfar á vegum
stofnunarinnar, sem kunnugt er.
Gert er ráð fyrir sérstöku
ráði, er láti sig varða félags-, at-
vinnu- og viðskiptamál. Eiga 18
fulltrúar, kosnir af allsherjar-
þinginu, sæti í því. Þá eru einn-
ig í stofnskránni ákvæði um um-
boðsstjórn á ýmsum landssvæð-
um, bæði þeim, er áður var
stjórnað í umboði Þjóðabanda-
lagsins, og öðrum, er nú kunna
að verða skilin frá óvinalöndum
sameinuðu þjóðanna. Loks starf
ar alþjóðadómstóll í sambandi
Undanfarið hefir staðið yfir
deila milli útgerðarmanna og
sjómannafélaganna syðra um
kaup og kjör á síldveiðiskipun-
um. Náðist ekki samkomulag
milli aðilja; ekki heldur fyrir
milligöngu sáttasemjara og var
verkfall boðað í síldveiðiskipun-
um í dag. Ríkisstj. skipaði sátta-
nefnd og fékk hún málið til með
ferðar síðari hluta sl. viku. Ár-
angurinn af starfi hennar varð
það, að samningar náðust sl.
Sunnudagsnótt og voru þeir und
irritaðir morguninn eftir af
stjórn Landssambands útvegs-
manna annarsvegar en stjórnum
Sjómannafélags Reykjavíkur,
Hafnarfjarðar, Verklýðs- og
sjómannafélags Akraness, Verk-
lýðs- og sjómannafélags Kefla-
víkur hinsvegar. Einnig skrif-
aði stjórn Alþýðusambandsins
undir samningana fyrir hönd
nokkurra smáfélaga út um land,
sem engin stóðu í deilu!! Sjó-
mannafélögin á ísafirði og Vest-
mannaeyjum höfðu áður sér-
samninga. Síldveiðiskipin eru
nú flest búin til veiða þegar silf-
urfiskurinn fer að vaða.
o—o
við þjóðabandalagið, og eru all-
ar þjóðir, er að bandalaginu
standa, skyldar til að hlíta nið-
urstöðum hans.
Er San Fransisco-ráðstefn-
unni var slitið hélt Truman, for-
seti Bandaríkjanna, ræðu og
hvatti þjóðir og einstaklinga til
þess að forðast innbyrðis deilur.
Ef það yrði gert, myhdi starf ráð
stefnunnar bera árangur.
x.
Landsmála-
fundurinn
Stuðningsflokkar ríkisstjórn-
arinnar boðuðu til landsmála-
fundar hér á Akureyri á Föstu-
dagskvöldið var. Fyrir Alþýðu-
flokkinn mætti Guðm. G. Haga-
lín rithöfundur, Kommúnista-
flokkinn Sigfús Sigurhjartarson
alþingism. og Sjálfstæðisflokk-
inn Gísli Jónsson alþingism.
Framsóknarflokknum var boðin
þátttaka og mætti Bernharð Ste-
fánsson alþingism. fyrir hann.
Fundir þeir, sem ríkisstjórnin
boðar nú til allvíða, munu að
nokkru leyti svar hennar við sí-
felldum fundarhöldum stjórnar-
andstæðinga.
Eins og allir vita, varð Fram-
sóknarflokkurinn „af strætis-
vagninum“ í haust við stjórnar-
myndunina, fyrir illgirni Ólafs
Thors segja hin vísu höfuð hans,
vegna trúleysis á framkvæmd
stefnuskrárinnar sagði Bernharð
Stefánsson á fundinum, sökum
klaufaskapar og flónsku segja
margir óbreyttir liðsmenn hans.
Undir niðri svíður forystumönn-
unum að hafa teflt af sér glæsi-
legu tækifæri til að vinna fyrir
bændastétt landsins í stjórnar-
samvinnu, fyrir bændurna, sem
þeir þykjast allt vilja gera fyrir.
Því halda þeir fundi um allt til
þess að reyna að sannfæra sig
og aðra um ágæti stjórnarand-
stöðunnar, en eru þó ekki komn-
ir lengra enn þá í því en svo, að
Bernharð Stefánsson líkti henni
á fundinum hér við veika barns-
rödd.
Annars er svo komið um Fram
sóknarflokkinn, að kalla má
hann flokk hinna vösku manna,
sem vita ekki, hvað þeir skulu
gera, ráð þeirra er allt á reiki,
stefnuskráin engin — nema að
ná aftur í völd. í því augnamiði
er ekki örgrant um, að flokkur-
inn sé á biðilsbuxunum hjá Al-
þýðuflokknum, reyni að gera
hann óánægðan í stjórnarsam-
vinnunni, skjalli hann upp o. fl.
þessháttar. En Alþýðuflokkur-
inn hefir ekki enn gleymt því,
hvert yndi Framsókn var að
klofningi hans hér á árunum og
hvernig hún þá sem samstarfs-
flokkur, vann að því að veikja
Alþýðuflokkinn, svo að hún gæti
knésett hann, en þar hófst hrak-
fallasaga Framsóknarflokksins,
hann hjó af sér samvinnu alþýð-
unnar til sjávar. Samt sem áður
mun sennilega ekki standa á Al-
þýðuflokknum að koma aftur til
móts við Framsókn, hvenær sem
hún vill taka upp róttæka um-
bótapólitík. Það er, verður og
hefir verið skoðun hans, að al-
þýða til sjávar og sveita eigi að
vinna saman og standa saman,
en þá má Framsóknarflokkurinn
ekki lengur rembast eins og rjúp
an við staurinn við að snúa hjóli
framvindunnar aftur á bak.
Alþýðuflokkurinn gekk til nú
verandi stjórnarsamvinnu af því
að verulegur hluti stefnuskrár
stjórnarinnar var sniðinn eftir
skilyrðum hans: setning launa-
laganna, endurskoðun stjórnar-
skrárinnar, ný skipan almanna-
trygginga og að hinu aukna fjár-
magni yrði beint að nýskigun í
atvinnuháttum þjóðarinnar. Ein-
hver kann að spyrja, hvernig Al-
þýðuflokkurinn — ekki fjöl-
mennari á þingi en hann er —
hafi getað sett skilyrðin, en því
Framh. á 4. síðu.
Sjómannadeilan leyst.
Sanmingar undirritaðir kl. 7 á Sunnudags-
morgun