Alþýðumaðurinn - 30.10.1945, Blaðsíða 2

2
ALÞYÐUMAÐURINN
Þriðjudaginn 30. Október 1945
Hið „stétíiausa þjóðíéiag“
komið, að liðsforingjaskólarnir
Undanfarið hefir verið mikið
rætt og ritað um hið „austræna“
og „vestræna“ lýðræði. í þeim
umræðum hafa forsvarsmenn
hins austræna lýðræðis (konnn-
únistar) lagt mikið upp úr því
að hið „stéttlausa“ þjóðfélag,
sem þeir segja að sé í sovjetríkj-
unum í Rússlandi hafi ekkert
með vestrænt lýðræði að gera.
Það sé einmitt þetta þjóðskipu-
lag, sem geri einstaklingsfrelsið
óþarft — jafnvel hlægilega fjar-
stæðu. An þess að dæma hér
nokkuð upp á milli, eða færa
rök að því að þetta er blekking
ein og fjarstæða, væri ekki úr
vegi að athuga það sem er að
gerast og hefir verið að gerast
í þessum efnum í Rússlandi.
hinni „stéttlausu“ paradís komm
únismans. Fer hér á eftir grein,
sem birtist í Alþýðublaðinu 27.
Sept. s. 1. og er rituð í tilefni
af fréttum, sem blaðið bafði
flutt nokkrum dögum áður, og
heitir:
„SOVÉTAÐALL
Fyrir nokkrum dögnm var frá
því skýrt hér í blaðinu, sam-
kvæmt upplýsingum sænsks dag-
blaðs, að þess væru greinileg
merki, að mjög hefði breytst
skipan og metorð innan rauða
hersins og mætti segja, að skap-
ast hefði nýr aðall, nýr sovétað-
all. Það, sem mestu hefir áorkað
í þessum málum til þess að
mynda nýjan aðal, nýja yfirstétt
í Rússlandi, er það, að svo hefir
veiið ákveðið, að aðrir fái ekki
aðgang að liðsforingjaskólum
Rússa en synir herforingja í
þessari styrjöld og, ef vel lætur,
synir þeirra, sem fallið hafa
sem skæruliðar. Hins vegar virð-
ast til dæmis synir verkamanna
eða bænda algerlega útilokaðir
frá þessum stöðum og þeim
hlunnindum, sem hermennskunni
í Rússlandi fylgja.
Verkamannaherinn, eða þjóð-
arherinn, sem gat sér svo mikinn
orðstír í byltingunni í Rússlandi
undir lok síðustu heimsstyrjald-
ar og raunar síðar, er samkvæmt
þessu ekki lengur til, heldur til-
komin atvinnustétt herforingja,
sem nýtur réttinda, sem öðrum
er bægt frá. Frá þessu var, eins
og fyrr getur, skýrt fyrir
nokkru, samkvæmt fregnum
sænska blaðsins „Göteborg Mor-
gonpost“. Annað sænskt blað,
„Svenska Dagbladet“ hefir einn-
ig fjallað um þetta mál og skýrt
ýmsa þá hluti í þessu sambandi,
sem ætla má, að íslenskum les-
endum séu ekki kunnir og aðal-
atriðin í því, sem hér fer á eftir,
eru tekin úr þessu blaði, sem út
kom 8. þ. m.
Blaðið segir, að nú sé svo
séu nú lokaðir í Rússlandi fyrir
öðrum en sonum herforingja í
stríðinu, eins og fyrr getur og
þar með geli liðsforingjatign
verið arfgeng. Sámtímis hefir
verið lagt bann við því, að for-
ingjar umgangist óbreytta her-
menn á sama hált og áður; þar
sé alltaf bil á milli. Ekki geta
foringjar og óbreyttir hermenn
haft sömu samkomusali, veit-
ingahús eða „klúbba“.
, Menn bafa ef til vill veitt því
eftirtekt af myndum, að rúss-
neskir foringjar bafa skrautlegar
rendur á buxnaskálmunum.
Þetta er nýtt í rauða hernum, en
þó ekki nýrra en svo, að fyrir
stríð voru þessi virðingarmerki
ijinleidd. Meðan á styrjöldinni
stóð, voru aftur innleiddir gull-
skúfa rnir á öxlum foringjanna,
sem voru í miklum metum á
, r
timum zaranna. Aður en styrj-
öldin hófst var það orðið alsiða
í rauða hernum, að foringjar
hefðu allt annan og betri mat og
annan aðbúnað en óbreytlir her-
menn.
Þá hefir það einnig vakið
nokkra alhygli, hversu hátt
marskálkar og yfirhershöfðingj-
ar rauða liersins eru nú hafnir
yfir undirmenn síná, þeir virð-
ast lifa í heimi út af fyrir sig.
Þá njóta ýmsar herdeildir sér-
stakra hlunninda, eins og til
dæmis ýmsar lífvarðarsveitir og
minnir það nokkuð á daga Pét-
urs mikla. Auk þess nýtur stór-
skotaliðið sérstakrar virðingar,
svo og skriðdrekasveitirnar.
Allt þetta bendir til þess, að
breytt bafi verið um stefnu í
þessum málum nú á síðustu ár-
um í Rússlandi. Nú er ekki leng-
ur sagt „félagi“ við menn í hern-
um, eins og áður þótti góð latína,
lieldur er kyrfilega haldið á titl-
unum; menn eru marskálkar eða
eitlhvað í þá ált.
Oreigaherinn hefir smám sam
an verið að breytast í imperial-
islískan her og stjórnendur hans
vita hvað þeir eru að gera í þess-
um efnum. Þessum nýja stéttar-
her er teflt fram á mörgum víg-
stöðvum í landvinningaskyni og
kemur þetta herlegar á daginn
eftir því sem tímar líða“.
Þessi einfalda og sanna frá-
sögn varpar sínu ljósi yfir sann-
leiksgildi þeirra yfirlýsinga, er
kommúnistar eru alltaf með á
vörunum um hið stéttlausa þjóð-
félag í ríkjum Stalins. Og það
eru mörg ár síðan þessi þróun
hófst.
Það hefir verið boðað að
markskálkur Stalin ætli að til-
kynna merkilega hluti 7. Nóv.
n. k. Máske verður eitt af því
það, að félagi Björn Fransson
ljúgi því, að í Rússlandi sé eng-
inn stéttaskifting, og „séra Sig-
fús“ tilvonandi annar borgar-
stjóri í Reykjavík — af náð
Bjarna Benediktssonar sé ekki
„félagi“ lengur. Til þess sé hann
kominn of hátt, bæði í bitlingum
og „ráng“.
Fjaðraiok
Eins og sagt var frá í síðasta
blaði, hefir bæjarstjórn leyft
B. P. að byggja olíugeyma í
fjörunni ofan við ShellgeymaHa
á Oddeyrartanga. Var þetta sam-
þykkt með. öllum atkv. Fram-
sóknar, einu atkv. Sjálfstæðisins
og öðru frá kommúnistum. Eru
það því í raun og veru sök
kommúnista, að göinlu geymarn-
ir voru nokkurn tíma settir þar
sem þeir eru, og að leyft hefir
verið að setja hina fyrirhuguðu
geyma niður ofan við þá. Þegar
deilan um gömlu geymana stóð
hér á árunum, gaf Elísabet
Eiríksdóttir íhaldinu meiri
hluta í hæjarstjórn með því að
mæta ekki á bæjarstjórnarfundi,
og nú hliipu kommúnistar í
skarðið til að gefa bæjarstjórn-
aríhaldinu meirihluta í þessu
hneykslismáli. Ef hin önnur
starfandi olíufélög í landinu
kæmu á eftir með heiðni um
sömu aðstöðu og Shell og B. P.
liafa nú fengið, myndi geyma-
'röðin komist bráðlega upp
undir Gránu. Og þar sem búast
má við stofnun enn fleiri félaga,
og ef bæjarstjórn verður líkt
skipuð framvegis og hún nú er,
mega bæjarbúar eiga von á að
fá olíugeymaröðina upp undir
miðbæ.
Þegar gömlu geymarnir voru
leyfðir, vakti það almennt
hneyksli meðal bæjarbúa. En að
nokkrum hafi þó dollið í hug
að samskonar svívirðing myndi
nokkurntíma eiga sér stað
framar, mun ekki hafa átt sér
stað. En svona verður það með-
an dýrkendur gullkálfsins og þá
um leið fjendur almennings, sitja
að völdum í bænum.
★
Það er mikið hvað gamlir
draugar geta oft gengið aftur.
Þegar verið var að finna núver-
andi barnaskólahúsi stað, vildi
bæjarstjórnaríhaldið setja það
niður neðan við brekkuna niður
af Brekkugötunni, Fyrir öfluga
mótspyrnu Alþýðuflokksmanna
í bæjarstjórn varð þessu afstýrt
og skólahúsið byggt uppi á
brekkunni, þar sem það er best
sett. Á síðasta bæjarstjórnar-
fundi lá fyrir að ætla barna-
skólahúsi fyrir Oddeyrina stað.
Og sjá! íhaldið setti sig niður
Á11 r æ ð
er á morgun Guðrún Símonar-
dóttir, Gránnfélagsgötu 51, ekkja
Lofts Jónssonar, múrara. Guð-
rún er Sunnlendingur að ætt.
Fædd 31. Október 1865 að Jór-
vík í Álftaveri Vestur-Skafta-
fellssýslu. Hún flutti hingað með
manni sínum um síðustu alda-
mót og liefir dvalið hér síðan.
Guðrún hefir ætíð verið og er
enn tápkona, dálítið hrjúf á
manninn stundum, enda lengst-
um haft við örðug lífskjör að
búa, en inrian við skelina er
hún hlý og sönn. Vinnr vina
sinna og trygglynd. Hún dvelur
nú hjá börnum sínum tveimur,
Guðbjörgu og Ólafi. Er víst að
vinir hennar og kunningjar
minnast hennar á morgun.
Kunnugur.
í hinu forna vígi, með tvær af
fjölförnustu götum bæjarins til
beggja handa. Brekkugötu ofan
við skólahúsið og Glerárgötu
neðan við. Var aðalástæðan fyr-
ir þessu háttalagi talin sú að
þarna væri svo jriðsœlt!!
★
Rósberg á erfitt með að hugsa
sér annað en allir þeir, sem við
stjórnmál fást, séu hugsjóna-
þrælar, og verði að spyrja um
hvað þeir megi segja og skrifa.
Fyrir nokkru ritaði hann um rit-
stjóra Alþýðumannsins eins og
honum væri — af stjórn Alþýðu-
flokksfélagsins — sagt fyrir um
það hvað hann mætli segja í
blaðinu. Nú segir hann, að
Braga Sigurjónssyni sé — af
frændum sínum — sagt fyrir
um það hvað hann skrifi um
stjórnmál í Stíganda. Svo langt
er búið að dýfa þessum stjórn-
málavesalingi niður í svaðið, að
hann virðist vera búinn að
gleyma almennu persónufrelsi í
lýðræðisþjóðfélagi.
S j ónTannadeilan
er ekki leyst enn. Fimin skip
liggja nú í Reykjavík og verða
ekki hreyfð þaðan fyrr en deil-
an er leyst. Ríkisstjórnin hefir
skipað nefnd til að leita sátta
með deiluaðilum. Deilan hefir
nú staðið yfir í mánuð. Framan
af var hún óvirk, því öll skip
voru þá úti, en nú hafa sum
þeirra þegar verið stöðvuð yfir
hálfan mánuð. Miklar vörur
liggja í Reykjavík og farið er að
bera á vöruvöntun út um land.