Alþýðumaðurinn - 23.12.1945, Side 1
XV. árg.
Sunnudaginn 23. Des. 1945
B 1 —, ~
„Dýrð sé Guði í upphœðum,
friður á jörðu,
og velþóknun yfir mónnunum.u
Þannig liljóðaði liann, gleði-
söngurinn, sem eitt sinn var sung
inn í eyrn óhreyltra fjárhirða á
stjörnuhjartri vetrarnótt; gleði-
söngurinn, sein milljónir jarðar-
innar harna liafa tileinkað sér
og sungið í hriíningu líðandi
stundar á markalínum myrkurs
og rísandi dags..
Enn verður hann sunginn um
þessi jól miklu víðar en hann á
við. Mannkindin er hrifgjörn og
fiis til sjálfsblekkingar — svo er
fyrir að þakka, segja margir.
Nóg er samt af bölsýni og
beiskju í heiminum.
Það var víst útvarpslesari er
nýlega lét þau orð falla, að
sjaldan eða aldrei liefðu börn
jarðar haft meiri ástæðu til að
taka af heilum liuga undir gleði-
söng jólanna en nú —- fyrstu
jólin, sem vér lifum eftir lok
ægilegustu heimsstyrjaldar, senr
sögur fara af. Svo œtti það líka
að vera. En er það svo?
Ekki verður af öðru ráðið en
líkum, og hvernig eru þær?
Vafalaust fagnar meginhluti
mannkynsins því, að sá óvinur
hefir verið af velli lagður, sem
ferlegast hefir ógnað heiminum
undanfarín ár. Fyrir það mun
drottni allsherjar verða þakkað
um víða veröld um þessi jól, þótt
það sé um leið vitað, að millj-
ónum saman eru menn, konur og
börn staddar svo fjarri þeim
möguleikum að jólaboðskapur-
inn megni að ná til þeirra, jafn-
vel þótt ýtrustu bjartsýni sé til
að dreifa.
Friður á jörðu er enn fjar-
læg hugsjón. Enn druna fall-
byssurnar hér og þar. Enn sigla
vítisvélarnar „heiðan himininn“\
með ógnarvald tortímingarinn-
ar innanborðs. Enn eiga bræðra-
víg sér stað. Enn grúska hugvits-
mennirnir yfir uppfyndingum
og tilbúningi eyðingara,fla, enn
stórvirkari en áður bafa verið
beisluð. Enn ríkir skefjalaus tor
tryggni manna á milli og þjóða.
Enn er lítilmagninn kúgaður,
þjóðir sviftar frelsi og níðst á
einstaklingum á grimmilegan
hátt.
Friður í orðsins réttu ,merk-
ingu er enn óravegu fjarri bú-
stöðurn mannanna.
Og hverjir skyldu þeir þá
vera, sem með krafti óblandinn-
ar samfæringar geta boðað vel-
þókmm Guðs yfir mönnunum?
Ilafa mennirnir til þess unnið?
Hafa þeir verið verlcamenn í vín
garði Drottins undanfarið? Eru
þeir komnir þangað inn ennþá?
Þessar og þessu líkar spurning-
ar hljóta að sækja að hverjum
hugsandi manni, eimnitt þegar
hljómar jólaklukknanna fara að
berast út um löndin — og svörin
geta ekki fullnægt því, sem löng-
un liins óspillta mann stendur
til.
Þannig er raunveruleikinn —
óumflýjanlegur, bitur og án
miskunar. Að neita honum er
sjálfsblekking.
Fyrir oss Norðurlandabúa
hafa jólin líka aðra merkingu
en að hlusta á boðskapinn frá
Betlehemsvöllum. Þau voru
fagnaðarhátíð yfir sigri ljóssins
yfir myrkrinu í náttúrunni —
sólarhátíð. Þeim lögmálum
haggar engin heimsstyrjöld, þótt
hún geti varnað oss að fagna að
hefðbundnum venjum yfir fleiri
eða færri ár. í krafti þess að vér
vitum að Guð lætur jafnt rigna
yfir réttláta og rangláta, vitum
vér, að ganga sólar fer hækk-
andi. Myrkrið þokar um fet með
hverjunr degi, og vor fylgir vetri.
En þessa gætir hverfandi lítið í
jólasiðum vorum. Allt of lítið
og oss til andlegs tjóns.
Ef gangan móti ljósinu væri
oss gleðiganga í raun og veru
myndu jól hvers árs verða W
ómetanleg sálubót. Vér mynd-
um ganga ljósinu á hönd í dýpri
og víðari skilningi en hvað
bundið er við vissar árstíðir.
Það er ein af reginvillum krist-
innar kirkju, að liafa útrýmt
þessum þætti jólahaldsins og
binda það eingöngu við fjarlæg-
ar helgisagnir, þó fagrar séu.
Þær dofna og bresta, standast
ekki vopn hinnar miskunnar-
lausu raunbyggju, en fagrir
þjóðsiðir eru drjúgir til fram-
gangs hverju góðu máli, ei' þeim
er ekki spillt með þröngsýni og
andlegri kúgun. Er ef til vill
þarna að finna eina af aðalorsök
um þess hve jólahald er yfirleitt
orðið fjarlægt því sem til var
stofnað í fyrstu af kennifeðrum
kirkju og kristindóms.
Þau trúarbrögð, ■ sem ekki
standa traustum fótum í eðli og
háttum þjóðanna eru fyrirfram
dæmd til að vikja fyrir öðrum
öflum — jafnt fjarskyldum sem
skyldum — sem ná tökum á
þjóðunum. Hvað er jólahald nú-
tímans orðið móts við það sem
til var stofnað af kirkju Krists
í fyrstu? Hve fjarlægt er það
jafnvel orðið því, sem var fyrir
rúmum mannsaldri síðan- —
Spyrjið gamla fólkið! Leitið í
prentuðum annálum — þið sem
ekki þekkið þetta af eigin reynd.
Það er raunveruleiki, þó beisk-
ur sé, að íslensk jól eru að verða
mesta kauptíð ársins, þar sem
barnið í Betlihem skipar litlu
stærra rúm í hugum fólksins og
önn en barnaleikfang í búðar-
glugga innan um hnéháa hlaða
aí munaðarvörum. Hlustið á út-
varpið! Lesið þið blöðin! Hvað
skipar jólahelgin þar báan sess
samanborið við glys, prjól og
mannskemmdir í sambandi við
jólin? Hvað eru guðsorðabæk-
urnar svokölluðu ntikill hluti af
bókaútgáfunni fyrir jólin? Hver
minnist þess að sú tegund bók-
mennta séu taldar meðal jóla-
bóka ársins? Engin þarf að biðja
fyrirgefningar á því, að af „ó-
viðváðanlegum orsökum“ geti
bók bókannaj helgiljóð eða rödd
predikarans ekki prýtt jólabók-
menntirnar í ár. Fyrir þær i'ást
engar prentsmiðjur á íslandi
frekar en rúrp i gistihúsi handa
sveinbarninu í austurvegi forð-
um daga. En fólk er sama sem
Framh. á 3. síðu
FUNDUR
í VerslunarmannahiLSÍnu Föstu-
daginn 28. Des. og hefst kl, 8.30
eftir hádegi.
FUNDAREFNI:
1. Inntaka nýrra félaga.
2. Lagður fram og samþykkt-
ur framboðslisti Alþýðu-
flokksins við næstu bæjar-
stjórnarkosningar, og rætt
um undirbúning þeirra.
3. Orðið er laust.
Fastlega skorað á félagsfólk-
ið að mæta vel og stundvíslega.
Stjórnin.
Alþýðuflokksfélag
Akureyrar
óskar öllum velunnurum
sínum og venslamönnum
gleðilegra jóla.
Alþýðumaðurinn
óskar öllum
lesendum sínum
gleðilegra jóla.
Alþýðublaðið
óskar öllum lesendum sínum
á Akureyri og grennd
gleðilegra jóla og
farsœls komandi árs
og þakkar fyrir gamla árið.
Afgreiðslan
Lundargötu 5.