Alþýðumaðurinn - 29.12.1945, Síða 1

Niósnarmálin enn.
í síðasta blaði var getið fyrri
bluta umræðna urn njósnamálin
í sameinuðu þingi, og mun mörg
um liafa fundist, að þar væru at-
hyglisverð mál á ferðinni. En
fáa mun hafa grunað, að enn at-
hyglisverðari upplýsingar væru
eftir, en þær gaf dómsmálaráð-
herra við síðari umræðuna, er
fram fór 13. þ. m.
Dómsmálaráðherrann, Finnur
Jónsson upplýsti í umræðum
þessum, að það hefði ekki ver-
ið lögreglustjórinn í Reykjavík,
sem fór utan 1939 að tilmælum
Hermanns Jónassonar til að
kynna sér gögn nasistanjósnar-
anna í Kaupmannaböfn, heldur
þáverandi flugmálastjóri, sem
var _ skipaður lögreglustjóri í
Reykjavík um næstu áramót. —
Dvaldist Agnar Kofoed-IIansen
í Kaupmannahöfn um skeið suin
arið 1939 og kynnti sér lögreglu
mál, en fór því næst til Þýska-
lands, einnig að tilmælum Her-
manns Jónassonar, til að kynna
/sér lögreglumál þar. Var honum
tilkynnt, að hann væri einkagest-
ur Heinrichs Hinunlers, meðan
r
hann dveldist í Þýskalandi. Atti
hann tal við Daluege, yfirmanu
lögreglunnar í Beriín, og ferð-
aðist um Þýskaland í fylgd með
dr. Plötz, stormsveitarforingja.
Kynnti Agnar Kofoed-Hansen
sér starfshætti þýsku lögreglunu
ar og var honum sagt, að hann
væri fyrsti útlendingurinn, sem
nyti þeirrar náðar að kynnast
vissum þáttum starfsemi þýsku
lögreglunnar. Er meðal annars
skýrt frá því í skýrslu þessari,
að Agnar hafi rnætt 9. ágúst í
lögréglufundarskóla á Griin-
heide sunnan við Berlín og kynt
sér starfrækslu hans.
Hermann Jónasson hafði við
fyrri umræðuna vitnað til
skýrslu Agnars Kofoed-IJansens
um utanför hans, en hún hafði
ekki fundist í stjórnarráðinu.
En í gær kom hún þar í leitirn-
ar, og kvaðst dómsmálaráðherra
sjá ástæðu til þess að gera meg-
inefni hennar kunnugt fyrst Her
mann Jónasson liefði framkall-
að hana. Kvað dómsmálaráð-
herra ekkert við það að athuga,
þótt Agnar Kofoed-Hansen hefði
verið sendur af Hermanni Jón-
assyni til Danmerkur til að
kynna sér lögreglumál þar, en
hitt væri í meira lagi furðulegt,
að hann skyldi jafnframt send-
ur til Þýskalands lil að læra af
lögreglu Henrichs Himmlers.
Agnar Kofoed-IJansen befði ver-
ið gerður að lögreglustjóra sem
ungur og óreyndur maður og
reynst nýtur í því starfi, befði
hann meðal annars getið sér
góðan orðstír sem lögreglustjóri
hernámsárin, þegar honum liefði
verið mikill vandi á höndum.
En sú ráðstöfun Hermanns Jón-
assonar, að senda þennan unga
mann til Þýskalands til að læra
af lögreglunni þar, væri vissu-
lega vítaverð, þólt lögreglustjór-
anum myndi aldrei hafa komið
til hugar að J^eita þeim starfs-
aðferðum, sem hann lærði þar,
og stæði rvel í stöðu sinni.
Þessi furðulega ráðstöfun
Hermanns Jónassonar mun sér
í lagi vekja athygli, þegar sahn-
ast liefir í umræðum þessum
furðuleg linkind hans við dr.
Gerlach, sendilierra Þjóðverja
hér, eins og best sést á því, að
sendiherrann sneri sér jafnan til
forsætisráðherrans en ekki ut-
anríkismálaráðherrans með reki
stefnur sínar. Hefði vissulega
verið ástæða fyrir Hermann Jón
asson að sporna gegn ásælni
sendiherrans í stað þess að
verða við málaleitunum hans,
slíkum sem þeim, að banna
kvikmyndir og bók, sem lýsti
grimmdaræði nasista og lcorn
því mjög við kaun valdhafa
Þýskalands. Einnig reyndi Her-
mann Jónasson að koma í veg
fyrir, að blöð og útvarp flyttu
fréttir, sem dr. Gerlach taldi
bera vitni um fjandskap við
þriðja ríkið og foringja þess, og
lagði bann við skopsýningu að
Hótél Borg, þar sem þekktir
leikarar höfuðstaðarins áttu að
koma frarn í gervum Hitlers og
Mussolini.
Þá lýsti Stefán Jóhann Stef-
ánsson því yfir við umræður
þessar, að hann ræki ekki minni
til þess, að hann hefði séð að-
vörunarbréf sejadiherrans í
Kaupmannahöfn til forsætisráð-
herrans og fullyrti, að þau hefðu
aldrei farið um liendur sínar,
þótl hann vildi ekki fortaka
að hann liefði heyrt eitthvað
á þau minnst. -— Einnig
kvaðst liann aldrei liafa heyrt
skýrslu Agnars Kofoed-Hansens
og aðeins vitað, að bann hefði
farið utan til þess að búa sig
undir lögreglustjórastarfið í
Reykjavík. Þá upplýsti hann
og, að sér væri um það kunn-
ugt, að dr. Gerlach hefði
sent sendiherra íslands í Kaup-
mannahöfn skeyti, þar sem þess
var farið á'leit, að Agnari Ko-
foed-Hansen yrði greiddur veg-
ur til Þýskalands, en sendiherr-
ann sinnti þeim ummælum
engu. Þá lét Stefán Jóhann
þess getið, að sér hefði borist
einskonar bótunarbréf frá dr.
Gerlach, meðan hann var utan-
ríkismálaráðherra, þar sem
sendiherrann bar sig upp yfir
því, að Stefán umgengist þýska
flóttamenn hér á landi, sem
væru fjandsamlegir Stór-Þýska-
landi og foringjanum, en Stefán
gaf þau svör, að sendiherranum
kæmi ekki bið minnsta við,
hvaða menn íslenskur ráðherra
umgengist.
Eins og efni stóðu til urðu all-
miklár og töluvert bvassar um-
ræður um jiessi mál í þinginu.
Einkum voru Framsóknarmenn
all æstir, er svo rækilega var
flett ofan af nasistadekri for-
ustumanna flokksins. Um hitt
var áður vitað, að Sjálfstæðis-
flokku íinn var gegnsýrður af
nasisma og dálæti á Hitler á þess
um árum. Og vegna hinnl ógeðs-
legu fleðuláta milli Hitlers og
Stalins á þessum tímum töldu
kommúnistisku nissaverkfærin
hér skyldu sína að dansa mcð.
Er lítill vafi á því að ef Þjóð-
verjar hefðu gert innrás í land-
ið á þessum tímum hefðu for-
ystumeun þessara þr-iggja flokka
tekið þeim með blíðulátum. Má
í því sambandi minna á, að við
sjálft lá á þessum tímum, að Al-
þýðuflokksblöðin yrðu bönnuð
vegna bersögli þeirra og gagn-
rýni á aðförum nasista.
' Er ekki nema gott um það að
segja, að rótað hefir verið upp
í þessum málum, þó ekki væri
nema vegna allrar þeirrar
hræsni og yfirdrepsskapar,
sem flokkarnir þrír, Sjálfstæð-
ið, Framsókn og kommúnistar
þöndu sig upp með í sambandi
við lýðveldisstofnunina hér.
Alþýðumaðurinn
óskar öllum lesendum
sínum gœfu og gengis
á komandi ári og þakk-
ar ágœtan stuðning á
liðna árinu.
Urðu hræddir
Menn kannast við frásögurn-
ar af „hreinsunaraðferðum“
rússnesku kommúnistanna og
lærisveina þeirra, S.S. mann-
anna þýsku, þegar þeir voru að
ryðja úr vegi „hættulegum“
mótstöðumönnum. Þá var þeim
„hættulegu“ stillt upp við vegg
<?g afmáoir á fljótvirkan liátt.
Islensku kommúnistana hefir
lengi dreymt um svona „hrein-
gerningar“, en lítið þorað að
flíka þeim, síðan S.S mennirn-
ir tileinkuðu sér þær. Þó glopp-
ast þetla af og til upp úr þeim
Moskvalærðu. Því var það nú
fyrir skömmu að Þóroddur Sigl-
firðinga-5Ó77ii sem „vék af þingi
vegna anna“, endaði eina af
æsingaræðum sínum á opinber-
um fundi með því að lýsa yfir,
að þegar „sósíalistar“ yrðu
konmir til valda á Islandi, yrði
andstæðingunum „stillt upp við
vegg“. Eins og von var vildu
menn fá frekari skýringu á
þessu. Urðu konnnar svo skelk-
aðir, að þeir létu Gunnar Jó-
liannsson rita langa varnargrein
í „Mjölni“, þar sem hann var-
aði menn við að vera að talca
Þórodd alvarlega. Þetta væri
bara kjaftháttur. Ilitt mátti aít-
ur á Gunnari skilja, að gaman
væri nú að því að „stilla upp við
vegg“, þó eklci væri til annars
en spyrja þá góðu menn, sem
dirfðust að vera á móti hrein-
gerningum, eins og í K. F. S. —
svona hvort þeir vildu ekki hafa
sig hæga.
r
Aramótamessur verða sem
hér segir:
Sunnudagur milli jóla og ný-
árs, Glerárþorpi, kl. 1 e. h.
Gamlárskvöld, Akurevri kl.
6 e. h.
Nýársdag, Akureyri, kl. 2 e.h.
★
Alþýðumaðurinn kemur næst
út 8. Janúar.