Alþýðumaðurinn - 22.11.1949, Blaðsíða 2

2
ALÞÝÐUMAÐURi
Þriðjudagur 22. nóvember 1949
Vinnaþjálfan unglinga
Ásamt fleira er það nýmæli að
finna í bæjarmálastefnuskrá Alþfl.
hér, sem birl var í Alþýðum. 15. þ.
m., að bærinn skuli efna til sér-
stakra athugana á því, hvað liægt sé
að gera fyrir unglinga bæjarins —
aðallega drengi -— í atvinnulegu til-
liti. Þetta er 14. greinin í kaflanum
um atvinnumál og hljóðar þannig:
„Að athugað verði, hvort bæjar-
félagið geti ekki séð vinnuflokkum
unglinga fyrir vinnuþjálfun og at-
vinnu.“
Eg hefði nú reyndar viljað hafa
þessa grein nokkru ákveðnari eða á
þá lund, að gerl væri ráð fyrir, að
bærinn ætlaði nokkra fjárupphæð
árlega til þess að kenna unglingum
— drengjum 15—17 ára -— algeng-
ustu aðferðir við flesta þá vinnu,
sem fyrir kemur. Auðvitað getur
þetta verið framkvæmdaratriði, og
veltur mest á því, að til starfans velj-
ist menn, sem áhuga hafi á að
kennslan komi að fullum notum —
nái þeim tilgangi sem til er ætlazt.
Aður hefir verið efnt til svona
vinnukennslu á nok'krum stöðum hér
á landi. Á síðustu kreppuárunum
fyrir styrjöldina var efnt til slíkrar
vinnu í Reykjavík og Hafnarfirði,
og máske víðar. En sú vinna — eftir
því sem blöðin lýstu lienni — virtist
aðallega rekin sem atvinnubót fyrir
unglingana, s em hennar nutu. Þá
voru og líkamsæfingar iðkaðar í
sambandi við vinnuna. Á ísafirði
hefir kennsla almennra vinnubragða
átt sér stað í sambandi við Gagn-
fræðaskólann þar, og hefir nemend-
unum þá aðallega verið kennd al-
gengustu vinnubrögð við sjávarút-
veg — bæði við verkun fiskjarins í
landi og algenguslu vinnubrögð um
borð. Hefir þessi kennsla þólt eiga
bezl við þar vestra, þar sem ísfirð-
ingar lifa mest af sjávarútvegi.
Á s. 1. ári var efnt til unglinga-
vinnu í Reykjavík, þó í smáum stíl
væri. Tveir flokkar voru J>ar að
vinnu 15—20 drengir í hvorum. 1
öðrum 12—14 ára. í hinum 14—16
ára. Eitt höfuðstaðarblaðið lýsir
árangrinum, sem fékkst af Jæssari
tilraun, á þessa leið:
„Reynsla sú, sem af þessari ungl-
ingavinnu hefir fengizt, telja kunn-
ugir mjög góða. Drengirnir liafa
sýnt mjög mikinn áhuga og dugnað
í slarfi sínu. Foreldrar barnanna hafa
einnig látið í ljós ánægju sína yfir
fyrirkomulagi vinnunnar.“
En er þá nokkur þörf fyrir svona
yinnu hér í bænum? Eg tel að lienn-
ar sé mikil Jrörf. Það hefir verið eilt
mesta vanda- ög vandræðamál
Vinnumiðlunarskrifstofunnar undan-
farin ár, að útvega unglingunum
vinnu, J)egar Jreir koma úr skólunum
á vorin. Það er Jjví brýn þörf fyrir
aukna unglingavinnu vor og hausl,
þó ekki sé urn annað hugsað cn at-
vinnuaukninguna handa Jjessum
yngslu borgurum bæjarins á vinnu-
markaðinum. En hér kemur fleira
til. Okkar ágætu skólafrömuðir hafa
algerlega gleymt })ví, að unga fólkið
})urfi að vinna fyrir sér Jjann stutta
tíma ársins, sem J)að ekki er neglt
við skólabekkina. ÞaÖan af síður
liafa þeir munað eftir því, að líka sé
menning í J)ví fólgin að vinna að
Jjeim störfum, sem þjóðin lifir á. Því
er skólatíminn lengdur en ekkert um
það hugsað, að skólaæskan hafi að
vissri, hollri og nauðsynlegri at-
vinnu að hverfa, Jjegar henni er
sleppt út á meðal fólksins, hvað þá
að hún })árf líka tíma til að læra hin
daglegu störfin, sem eiga að færa
henni lífsöryggi og daglegt brauð.
Ur ])essari vöntun í menningarlífi
Jjjóðarinnar J)arf að bæta. Eins og
ætlazt er til, að unglingarnir ræki
nám sitt vel í skólunum, svo verður
þá líka að koma til móts við starfs-
J)rá J)eirra utan skólanna. En hvernig
er Jretta gert hér í bænum, svo við
höldum okkur einungis við hann?
Hvernig er ungum mönnum yfirleitt
tekið á vinnumarkaðinum, ])egar þeir
koma út úr skólunum á vorin? Yfir-
leitt er vinnumarkaðurinn J)eim lok-
aður. Enginn atvinnurekandi virðist
skilja, að unglingarnir séu í J)örf
fyrir vinnu. Hitt undrast Jieir lika,
að 15—17 ára unglingar séu ekki
fullgildir menp að orku og kunnáltu
í hvaða vinnu sem fyrir fellur. Og
hverjir eru þeir atvinnurekendum og
verkstjórar, sem muna eftir einu úr-
lausninni til að bæta úr ])essu, að
leiðbeina unglingunum við vinnuna,
sýna ])eim traust og uppörvun? Mín
reynsla er sú, að ])eir séu harla
vandfundnir. Skilningsleysi á vinnu-
þörf unglinganna, bein óvild í þeirra
garð er oflast J)að, sem })eir finna
'anda að sér á krossgöngu ])eirra frá
Pétri lil Páls. Hvernig verkar þetta
á unglingana? Þeir deiglyndari
leggja árar í bát, þegar þeir finna að
J)eir eru óvelkomnir á vinnuslöðv-
arnar. Hafa ekki geð til að vera
teknir í vinnu sem nokkurs konar
gustukamenn, sem flestir líta nið-
ur á. Fyllast minnimáttarkennd og
lífsleiða. Þeir, sem harðgerðari eru
að upplagi og illskeyttari snúast illa
við þessum viðhorfum. Finnst bér
um vanmat á sér vera að ræða.
Leggja hatur á atvinnurekendurna
og óvild og fyrirlitningu á verka-
mennina, sem teknir eru fram yfir
þá, oft og tíðutn án þess þeir verð-
skuldi ])að. Það eru einmitt þessir
imglingar, sem frekast leggja eyru
við prédikunum óhlutvandra manna,
sem stofna vilja til fjandskapar milli
vinnukaupenda og verkamanna. -—
Ilneigjast frekast til vinnusvika í
hefndarskyni.
Á J)ví, sem hér hefir verið sagt —
og ])að er ekki sagt út í loftið — er
auðsætt, að hér er um fleira en eitt
að ræða í sainbandi við unglinga-
vinnu J)á, sem gerð hefir verið hér
að umtalsefni. Það sem um er að
ræða er Jretta:
1. Unglingavinnuna á að reka
bæði sem tekjulind fyrir ungling-
ana, J)ó aldrei geti hún orðið í stór-
uip stíl, og vinnu, J)ar sem þeim eru
kennd rétt handtök við venjulega
vinnu — unglingunum er kennt aS
vijuia.
2. Unglingar, sem verið hafa á
svona löguðu vinnunámskeiði eiga
að hafa greiðari aðgang að vinnu
hjá atvinnurekendum, og þeim (at-
vinnurekendum) á að vera tryggð
betri vinnubrögð en ella. Sem sagt:
Báðir aðilar eiga á J)essu að græða.
3. Til þess að þetta náist, verður
að vanda vel til kennaranna. Þeir
þurfa ekki einungis að kunna að
vinna. Þeir verða líka að hafa áhuga
fyrir, að sem bezt not verði að
kennslunni. Kenna að vinna af viti,
án þess að strita. Þau vinnubrögð
notast alls staðar bezt, og hæfa hvar-
vetna siðuðum mönnum. Náist og
fáist þetta, fá unglingarnir virðingu
fyrir vinnunni og yndi af að inna
hana vel og trúlega af liendi. Og þaS
er stœrsti vinningurinn jyrir alla.
Þó margt fleira mætti um þetta
ræða, er ekki þörf á’ því á þessu
stigi málsins. En ef einhver skyldi
ætla, að hér sé um hégómamál að
ræða, fer liann villur vegar. Þess
vegna er þetta mál borið fram og
vildi ég vænta, að bæjarstjórn veiti
því verðugt brautargengi og ætli
Sujinudagaskóli
Akureyrarkirkju
er á. sunnudaginn
kl. 10.30 f. h. —
7—13 ára börn í kirkjunni. 5—6 ára börn
í kapellunni. Bekkjastjórar niætið kl. 10
fyrir- hádegi.
Æsluilýðsjélag Akur-
eyrarkirkju. Sameig-
inlegur fundur 1. og
2. deildar er n. k.
sunnudagskvöld kl. 8,30 e. h. í kapellunni.
— 3. (yngsta) deild fundur n. k. mánu-
dagskvöld kl. 8,30 e. h.
Lögmannshlíðarsókn: Messað í Lög-
mannshlíðarkirkju kl. 2 n. k. sunnudag.
Safnaðarfundur að aflokinni messu.
Akureyringar! Munið eftir fuglunum
ykkar í vetrarhörkunum.
Heimilisiðnaðarfélag Norðurlands held-
tir sýniugu fimmtudaginn 1. des. n. k. kl.
3 -6 í Brekkugötu 3 (bakhús) á fatnaði
sem saumaður var í nóvember-námskeið-
um félagsins.
Lýsing Eyjafjarðar
eftir
Steindór Steindórsson
jrá HlöSum
er langítarlegasta landfræði- og stað-
hállalýsing, sem til er um ])etta
fagra hérað.
Bókin er í senn gagnfróðleg og
sérstaklega skemmtilega rituð.
HÉRAÐSFLÓRA EYJAFJARÐAR
eftir Ingimar Jónsson fylgir.
fjárupphæð til þessa máls á fjár-
hagsáætlun bæjarins fyrir næsta ár.
Halldór FriSjónsson.
Heimiiisiðnaðarfélag Norðurlands
Hálfsmánaðar SAUMANÁMSKEIÐ hefjast föstudaginn 2.
desember. Dag- og kvöldnámskeið. — Kennari: Þórey Arn-
grímsdóttir. — Námsgjald 100 kr.
Umsóknum veitt móttaka í
Hannyrðaverzl. Ragnheiðar O. Björnsson.