Alþýðumaðurinn - 22.11.1949, Qupperneq 4
4
ALÞÝÐUMAÐURINN
•J ^
Þriðjudagur 22. nóvember 1949
BÆKUR
Draupnisútgáfan og Iðunnarút-
gáfan liafa gefið út margar bækur á
þessu ári. Forlagið hefir sent blað-
inu þessa greinargerð um útgáfu
sína í ár:
„Systurforlögin Draupnisútgáfan
og Iðunnarútgáfan gefa út í ár rösk-
lega tuttugu bækur, frumsamdar og
þýddar. Verður þó að fresta útkomu
allmargra bóka, sem gefa átti út á
þessu ári, sökum þess að ekki hefir
tekizt að afla pappírs til útgáfu
þeirra.
Aðaljólabók forlaganna, og sú út-
gáfubók þeirra, sem væntanlega mun
vekja hvað mesta athygli, heitir Brim
og boðar. Hefur hún að geyma
margar og merkar frásagnir af sjó-
hrakningum og svaðilförum hér við
land. Eru frásagnirnar yfirleitt rit-
aðar af mönnum þeim, sem í hrakn-
ingana hafa ratað eða skráðar beint
eftir frásögn þeirra. Sigurður Helga-
son rithöfundur hefir safnað efni til
bókarinnar og ritað nokkuð af henni
sjálfur, þar á meðal langan og ýtar-
legan þátt um hina sögulegu hrakn-
inga vélbátsins- Kristjáns á vetrar-
vertíðinni 1940. Þetta er yfir tuttugu
arka bók, prentuð á úrvalspappír og
prýdd fjölda mynda.
SÖGN OG SAGA.
í bókaflokknum „Sögn og saga“
kemur út ein bók í ár, Þjóðlífs-
myndir. Þættir úr írlenzkri menn-
ingarsögu. Bók þessi hefir að geyma
nokkrar gamlar og merkar ritgerðir
um menningarsöguleg efni. Þar á
meðal er bin skemmtilega lýsing sr.
Þorkels Bjarnasonar á þjóðháttum
um miðbik 19. aldar. í ritgerð þess-
ari er lýst einkar greinilega húsa-
kynnum, klæðnaði, hreinlæti, matar-
hæfi, búnaðarháttum, sjósókn, verzl-
un, menningarástandi, trú, hjátrú,
skemmtanalífi og ýmsu flelra. Gils
Guðmundsson rithöfundur hefir bú-
ið bók þessa til prentunar.
Á næsta ári kemur út í „Sögn og
sögu“ fyrsta bindi af ritverkum sr.
Friðriks Eggerz í útgáfu sr. Jóns
Guðnasonar. Áður eru komnar út
tvær bækur í þessum flokki, Sagna-
þœttir Þjóðólfs og Strandamanna
saga Gísla Konráðssonar.
AÐRAR ÍSLENZKAR BÆKVR,
sem Draupnisútgáfan og Iðunnarút-
gáfan gefa út í ár eru þessar:
í kirkju og utan, ritgerðir og ræð-
ur eftir sr. Jakob Jónsson. í ritgerð-
unum er fjallað um ýmis efni: bók-
menntir, sjálfstæðismál íslands, ýmis
þjóðfélagsleg vandamál, söguleg efni
o. m. fl. Meðal ritgerðanna er grein-
in „Hjónaband og hjónaskilnaðir“.
-Loks eru í bókinni nokkrar stólræð-
ur, sem flestar eru tengdar allrurð-
um líðandi stundar.
Ævikjör og aldarjar, sagnaþættir
eftir Oscar Clausen. Fyrri hluti bók-
arinnar fjallar um persónusögu. Eru
þar þættir um útlagana í Víðidal,
Jón Steinsson á Hólum, Emil Niel-
sen, Stefán Gunnlaugsson og syni
hans o. fl. í síðari hlutanum eru
þjóðlífslýsingar af ýmsum toga. Þar
eru meðal annars hin merku erindi
Clausens unr síldveiðar í Faxaflóa og
Breiðafirði fyrr á tímum.
Silkikjólar og glœsimennska, skáld-
saga Sigurjóns Jónssonar, sem fyrst
kom á prent fyrir aldarfjórðungi
síðan. Vakti saga þessi þá mikla at-
hygli og hefir verið með öllu ófáan-
leg í 10—20 ár.
NÝ BÓK
EFTIR MIKA WALTARI.
Rétt fyrir jólin kemur út söguleg
skáldsaga eftir hinn kunna finnska
rithöfund, Mika Waltari. Nefnist hún
Drottningin á dansleik keisarans.
Fyrir síðustu jól kom út skáldsaga
Waltaris, Katrín Mánadóttir. Er hún
uppseld hjá forlaginu.
DRAUPNISSÖGUR.
í skáldsagnaflokknum Draupnis-
sögur koma út fimnr sögur á þessu
ári. Þær eru þessar: Bragðarejur,
söguleg skáldsaga eftir Sarnuel
Shellabarger, höfund „Sigurvegar-
ans frá Kaslilíu“. — Ásl cn ekki hel,
ný saga eftir Slaughter, höfund bók-
anna „Líf í læknis hendi“ og „Dagur
við ský“. — Þegar ungur ég var,
stór skáldsaga eftir hinn víðkunna
höfund A. J. Cronin. — Lœknir eða
eiginlcona, skáldsaga eftir Victoria
Rhysum ungan kvenlækni, sem tvö
öfl togast á um. Saga þessi hefir
verið þýdd á mörg mál. — Ilann
sigldi yjir sœ, skáldsaga eftir ungan
danskan rithöfund, Rauer Berg-
ström, um farmenn og formennsku.
Höfundurinn hefir sjálfúr verið í
siglingum árum saman og þekkir því
gerla það efni,-sem hann ritar um.
GULU SKÁLDSÖGURNAR.
í skáldsagnaflokknum „Gulu
skáldsögurnar“ eru birtar léttar og
skemmlilegar sögur til skemmtilestr-
ar. í ár koma út þrjár sögur : Kœn
er konan, Ast barónsins og Elsa,
ástarsaga. — Síðasttalda bókin er
aðaljólabók „Gulu skáldsagnanna“.
BARNABÆKUR.
Fyrir síðustu jól gáfu Diaupnis-
útgáfan og Iðunnarútgáfan út barna-
bókina „Hún amma mín það sagði
mér ....“, vandaða, þjóðlega
barnabók, sem mun hafa verið
aufúsugestur á mörgu heimili. Sem
framhald af þeirri útgáfustarfsémi
kemur út í ár bókin „Segðu mér
söguna aftur“, safn aí úrvalssögum
við barnahæfi. Sögur þessar hafa
allar birzt áður, en fyrir löngu.
Munu þær því vera góðkunningjar
þess fólks, sem nú er á miðjurn aldri
eða eldra. En æsku landsins er hér
fenginn í hendur fjársjóður, sem
henni hefir verið hulinn til ])essa. —
Aðrar barnabækur forlaganna í ár
eru Fjölskyldan í Glaumbœ, fram-
hald hinnar vinsælu unglingabókar
„Systkinin í Glaumbæ“, og Töjra-
stajurinn, myndskreytt ævintýri
handa börnum, eftir kunnan sænsk-
an barnabókahöfund, Anna Wahlen-
berg.“
Bókaútgáfan NORÐRI hefir sent
margt barna- og unglingabóka á
bókamarkaðinn ,í sumar og haust.
Þessár eru helztar:
Gagnjræðingar í sumarleyfi, fjör-
lega rituð unglingabók eftir Lisa
Gögelin, þýdd af Kristmundi Bjarna-
syni.
Dóttir lögreglustjórans, norsk saga
eftir Gunnvor Fossum, Helgi Valtýs-
son þýddi.
Stúlkurnar á Ejri-Ökrum, sænsk
saga fyrir ungar stúlkur. Hún er eft-
ir Maja Jadcrin-Hagfors, en þýdd af
Sigríði Ingimarsdóttur.
Júdy Bolton er „spennandi“ saga
fyrir ungar stúlkur um ævintýri og
úrræði ráðsnjallrar ungrar stúlku.
Ilöfundur er Margaret Sutton, en
Kristmundur Bjarnason þýddi.
Þéi er komið framhald Bennabók-
anna, bókanna um Beverly Gray og
Barnagulls. Ileita hinar nýju Benni
í eltingaleik, Ástir Beverly Gray og
Stóri Skröggur og jleiri sögur.
Loks er svo nýkomið út hjá
Norðra unglingabókin Sonur örœf-
anna eftir Jón Björnsson, rithöfund,
drengjasaga um íslenzkt efni í ís-
lenzku umhverfi.
BÓKAÚTGÁFA
PÁLMA II. JÓNSSONAR
hefir einnig gefið talsvert út af
barnabókum, og eru nylega komnar
út þrjár hjá forlaginu, allar eftir
kennara hér á Akureyri.
Heitir ein Út um eyjar eftir Gunn-
laug H. Sveinsson. Hefir höfundur
teiknað fjölmargar rnyndir í bókina.
Söguhetjan er 9 ára drengur.
Önnur bókin er eftir Jennu og
Hreiðar, hina vinsælu barnabókar-
höfunda. Heitir hún Sumar í sveit.
Fréffir fró
íþróHasambandi íslands
Héimsméistarakeppni í handknatt-
leik verður háð frá 14. Lil 21. febr.
1950 í Svíþjóð. Fyrir nokkru tók
frarnkvæmdastjórn ÍSÍ ákvörðun
um að ísland tæki þátt í heims-
meistarakeppni í handknattleik, sem
fram á að fara í Sviþjóð í febr. n.k.
Var þessi ákvörðun tekin að ein-
dreginni ósk handknattleiksmanna.
ÍSÍ hefir skipað fimm manna nefnd,
sem á að aðstoða ÍSÍ í öllum undir-
búningi í sambandi við þessa keppn-
isför. Nefndin er skipuð þessum
mönnum: Sigurður Norðdahl frá
ÍSÍ, Hafsteinn Guðmundsson, form.
H.K.R.R., Sigurður Magnússon,
framkv.stj. Í.B.R., Gísli Sigurðsson,
Irm. Í.B.H., Hafnarfirði og Jón M.
Cuðmundsson, fulltrúi fíá Ung-
mennasambandi Kj alarnesþings.
Samkvæmt tillögum frá þessari
undirbúningsnefnd, hefir framkv.-
stjórn ÍSÍ falið Sigurði Magnússyni
að velja liðið, sem æfa á sérstaklega
fyrir utanförina og síðan þá sem
keppa eiga og varamenn þeirra.
Staðfest íslandsmet í sundi. Fram-
kvæmdastjórn ÍSÍ hefir samþykkt
fyrir nokkru síðan að staðfesta fram-
vegis met í 4x100 m. fjórsundi (bak-
sund, flugsund, bringusund og skrið-
sund), og bæta þeirri vegalengd í
sundi við sundreglur ÍSÍ. (Sjá kafla
C í sundreglunum 2. gr. a.)
10x50 m. baksund karla, frjáls að-
ferð, 4:58.0 mín. Sundsveit Ægis,
sett 14. febrúar 1949.
3x100 m. þrísund karla, 3:37.2
mín. Sundsveit íslands, sett 18. ágúst
1949.
4x100 m. fjórsund karla, 5:01.9
mín. Sundsveit. íslands, sett 14. ágúst
1949. ,
Staðfestur íþróttabúningur fyrir
Knattspyrnufélagið „1949“. Ilvítur
bolur með blárri rönd 10 cm. breiðri
þvert yfir brjóst og bak. Merki fé-
lagsins á brjósti. Blátt hálsmál og
blá rönd framan á ermum. Buxur
bláar. Sokkar hvítir með bláum þver-
röndum.
Teikningar eru eftir Steingrím Þor-
steinsson, prýðisvel gerðar.
Þriðja bókin er eftir Eirík Sig-
urðsson, yfirkennara við Barnaskóla
Akureyrar. Heitir hún Bernskuleikir
Alfs á Borg, en áður hefir komið út
bókin Álfur í útilegu um sömu sögu-
hetju. Teikningar í bókina hefir
Gunnlaugur H. Sveinsson gert.