Alþýðumaðurinn - 10.01.1951, Blaðsíða 5
Miðvikudagur 10. janúar 1951
ALÞÝÐUMAÐURINN
5
LeigjendasamtOk ern
m.
O. I
nandsynleg.
Með húsaleigulögunum frá 1940
og 1943 var að nokkru leyti farið
inn á nýtt svið af hálfu löggjafar-
valdsins. Lögmálið um framboð og
eftirspurn var í rauninni afnumið,
hvað leiguhúsnæði snerti. Lögin
voru leigjendum til mikilla hagsbóta
og forðuðu mörgum þeirra frá því
að sæta okurkjörum um leigu hús-
næðis. Þó er það vitað, að sumir
húseigendur gátu aldrei sætt sig við
þetta, en notfærðu sér húsnæðisekl-
una til hins ítrasta og gengu á snið
við lögin, enda var það á ýmsan hátt
auðvelt. Allir þeir, sem húsnæði
selja á leigu, hafa ávalt að vonum
verið hatrammir andstæðingar húsa-
leigulaganna og barizt með öllum
ráðum fyrir því að fella þau úr gildi
eða fá þeim gerbreytt. Þessi barátta
húseigenda varð þó lengi vel árang-
urslaus, unz löggj afarvaldið á síð-
astliðnum vetri gekk verulega til
móts við óskir þeirra og hætti nokkr-
um atthyglisverðum ákvæðum við
húsaleigulögin. í hinum nýju lögum
er svo kveðið á, að lög öll um húsa-
leigu falli smátt og smátt úr gildi
fram til 14. maí 1952, er þau verða
með öllu afnumin. Bæjar- og sveitar-
stjórnum er þó heimilað að ákveða
að mikilvægustu ákvæði laganna
skuli gilda áfram innan hlutaðeig-
andi bæjar- eða sveitarfélags. Tog-
streitan um húsaleigulögin, gildi
þeirra og efnisatriði, hefir því í
bráðina flutzt úr sölum Alþingis og
heim í héruðin.
Þótt húsaleigulögin séu síður en
svo agnúalaus og hafi í stöku tilfell-
um bitnað ósanngj arnlega á hús-
eigendum, þá verður ekki fyrir það
synjað, að hagsmunir leigjenda,
sem þau vernda, hafa verið geysi-
miklir og gert miklu meira heldur
en vega þar upp á móti frá þjóðhags-
legu sjónarmiði séð. Það ástand,
sem knúði fram húsaleigulögin á
sínurn tíma, er enn óbreytt, og lögin
eiga því ennþá fullan tilverurétt, sér-
staklega í kaupstöðunum. í Reykja-
vík og fleiri kaupstöðum hafa hús-
eigendur fyrir löngu stofnað til
samtaka með sér til þess að gæta
hagsmuna sinna í þessum málum.
Leigjendur hafa á hinn bóginn lítið
látið að sér kveða um þetta, og eiga
þeir þó engu síður mikið í húfi.
Leigjendafélag var stofnað í Reykja-
vík árið 1948 og hefur.það starfað
vel, en önnur leigjendasamtök munu
hvergi vera til á landinu. Við svo
búið má ekki lengur standa. Leigj-
endur á Akureyri ættu að ríða næst-
ir á vaðið og mynda með, sér sam-
tök. Verkefni slíkra samtaka eru ó-
þrjótandi. Fyrsta og brýnasta verk-
efni þeirra yrði að beita sér fyrir
því, að þýðingarmesta ákvæði húsa-
leigulaganna skuli gilda áfram innan
Akureyrarkaupstaðar, hversu sem
um gildi þeirra fer í öðrum bæjar-
og sveitarfélögum. Onnur verkefni
hníga að því að gæta hagsmuna
leigjenda í hvívetna gagnvart hús-
eigendum, stuðla að almennri lausn
húsnæðisvandræðanna og reyna eft-
ir mætti að hafa áhrif á löggjafar-
valdið Ieigjendum til hagsbóta. f
þessu sambandi má geta þess, að á
hinum Norðurlöndunum eru samtök
leigiendanna mjög öflug og hafa
fengið miklu áorkað. Skal þess og
geta, að leigjendasamtök hér í bæ
sem annars staðar myndu hafa rétt
til að skipa mann í húsaleigunefnd,
en þetta er heimilt samkvæmt einu
af þeim nýju ákvæðum, er skotið var
inn í húsaleigulögin á síðastliðnum
vetri.
Að vori mun ''einn þáttur húsa-
leigulaganna falla úr gildi, ef ekkert
verður aðhafzt. Leigjendur á Akur-
eyri mega ekki sofa á verðinum,
meðan hagur þeirra er fyrir borð
borinn og réttur þeirra skertur. Þeir
ættu því ekki að láta það dragast
að stofna til félagssamtaka um hags-
munamál sín, enda líklegt, að slík
leigj endafélög rísi upp á næstunni í
öðrum kaupstöðum landsins. Verk-
efni eru bæði næg og brýn.
Jón Þorsteinsson.
IAJF j
NÆSTU j
GRÖSUM I
HJÚSKAPUR: Þann 15. desem-
ber voru gefin saman í hjóna-
1 band ungfrú Jensey Jörgína Stef-
ánsdóttir og Agnar Jón Jörgens*
son, kaupm. Heimili þeirr.! er að
Hafnarsfræti 17, Akureyri. —
Þann 26. des. ungfrú Jóna Hug-
ljúf Friðbjarnardóttir og Ragnar
Gunnar Emilsson, vélstjóri. Heim
ili þeirra er að Eiðsvallagötu 1,
Akureyri. — Þann 27. des. ung-
frú Anna Hólm Káradóttir og
Sigurður Jónsson, bifreiðarstj.
Heimili þeirra er fyrst um sinn
að Norðurgötu 10, Akureyri. —
Þann 30. des. ungfrú Rósa Arn-
grímsdóttir og Jón Þóris Sigur-
jónsson, starfsmaður Krossanesi.
Heimili þeirra er að Ásgörðum,
Glerárþorpi. — Þann 31. des.
ungfrú Ingibjörg Bjarnadóttir
og Sumarliði Jens Sumarliðason,
húsasmíðanemi. Heimili þeirra er
að Brekkugötu 33, Akureyri. —
Séra Pétur Sigurgeirsson gaf
brúðhjónin saman.
21. desember voru gefin saman
í hjónaband ungfrú Erla Gunn-
arsdóttir Magnússonar og Jósúa
Magnússon, bifreiðastjóri, Rvík.
— 24. des. ungfrú Fanney Krist-
já'nsdóttir, skrifstofustúlka Rvík.
og Valdimar Jakobsson, Kristins-
sonar skipstjóra. — 31. des. ung- l
frú Stella Jónsdóttir, Guðjóns-
sonar bakara, og Kjartan Sum-
arliðason; iðnnemi. — Séra, Frið-
rik J. Rafnar vígslubiskup gaf
brúðhjónin saman.
Á gamlárskvöld voru gefin
saman í hjónaband á Möðruvöll-
um í Hörgárdal ungfrú Líney
ólöf Sæmundsdóttir frá Veiði-
leysu á Ströndum og Hermann
Jónsson, búfræðingur, frá Hálsi
í öxnadal. Heimili þeirra er í
Hafnarstræti 74. Akureyri. —
6. janúar s.I. voru gefin saman i
hjónaband Gunnhildur Jónsdóttir
frá Dalvík og Helgi Indriðason
frá Akureyri.
HJÓNAEFNI: Um jólin opinber-
uðu trúlofun sína ungfrú Ing-
unn Eyjólfsdóttir verzlunar-
mær, Reykjavík, og Jóhannes
Hleiðar Snorrason, bifreiðastj-
Hleiðargarði. — Á aðfangadags-
kvöld opi/nberuðu trúlofun sína
ungfrú Hjördís Elinórsdóttir, Ak-
ureyri, og Jón Árni Sigfússon frá
Vogum i Mývatnssveit. — Trú-
lofun sína opinberuðu nýlega
ungfrú Sara Stefánsdóttir, Hrís-
ey, og Jónas Guðmundsson frá
Flatey á Skjálfanda. — Nýlega
opinberuðu trúlofun sína Berg-
þóra Jónsdóttir, afgreiðslumær,
Akureyri, og Björn Sigurðsson,
húsgagnasmiður, Akureyri.
SKÖGRÆKTARFÉLAG
TJ ARNARGERÐIS
heldur árshátíð sína að Hótel
Norðurlandi n. k. laugardagskv.
kl. 8,30. Jón Norðfjörð og Jó-
hann ögmundsson skemmta.
Dansað til kl. 2. Aðgöngumiðar
verða seldir á Hótel Norðurlandi
fimmtudaginn kl. 5—7 og föstu-
daginn kl. 8-10. Stjórnin.
KAUPLAGSVÍSITALA er nú
123 stig frá 1. janúar að telja.
Tímakaup verkamanna hér á Ak-
ureyri í dagvinnu er samkvæmt
þessu nú kr. 11.37.
KVENFÉL. EINING hefir
kaffikvöld og umræðufund í Verk
lýðshúsinu föstudaginn 12. jan.
næstkomandi kl. 8,30 e.h.
T' LKYNNING
Fjárhagsráð hefir ákveðið að tilkynning ráðsins frá 30. desem-
ber 1950, um óbreytlan álagningargrundvöll skuli halda gildi sínu
fyrst um sinn, eða þar til öðruvísi verður ákveðið.
Reykjavík, 6. janúar 1951.
Verðlagsskrifstofan.
Frakka- og fataetnl
Höfum útlend frakka- og fataefni fyrir þá, sem vilja fá sér vand-
aðan frakka og lagleg föt.
Saumum einnig úr tillögðu efni, ef óskað er.
Saumastofa Kaupfélags verkamanna Akureyrar.