Alþýðumaðurinn - 29.05.1951, Síða 1

XXI. árg.
Þriðjudagur 29. maí 1951
19. tbl.
15 milj. kr. veittar flr mútvirflis-
sjðði til Laxár- og
Sogsvirkjanar
Fé þessu verður varið til greiðslu á inu-
lendum kostnaði við vrkjanirnar
Ríkisstjórnin tilkynnti síðast-
liSinn fösludag, að samkvœmt
ósk hennar hejðu bandarísk
stjórnarvöld fallizt á, að veittar
verði úr mótvirðissjóði 11 millj.
króna til Sogsvirkjunarinnar, en
4 millj. til Laxárvirkjunarinnar.
Eru þetta fyrstu greiðslur úr mót-
virðissjóðnum. Þessum fjárliœð-
um verður varið til greiðslu á
innlendum kostnaði við virkjan-
irnar.
Ríkisstjórnin lánar Sogs- og
Laxárvirkjununum jjær 15 millj.
króna, sem nú verða veittar úr
mótvirðissjóði. Gert er ráð fyrir
að afborganir og vextir lánanna
renni í sérstakan sjóð, sem síðan
■ erður notaður til frekari fram-
kvæmda.
í tilkynningu ríkisstjórnarinn-
ar um Joetta segir ennfremur:
„Eins og kunnugt er, er and-
virði jieirra vara, sem keyptar eru
fyrir óafturkræf Marshallfram-
lög, greilt inn í mótvirðissjóð
bjá Landsbanka Islands. Um síð-
ustu mánaðamót nam mótvirðis-
sjóðurinn 143 milljónum króna.
Má búast við, að innstæðufé mót-
virðissjóðs hækki verulega á
þessu ári eftir því seni vörur fyrir
Kantötukór Akur-
eyrar farinn í söng-
för sína
Kantötukór Akureyrar hélt
konsert í Samkomuhúsi bæjarins
s.l. miðvikudag og fimmtudag
fyrir búsfylli og við beztu undir-
tektir. Flutti kórinn þætti úr ora-
tórunni Strengleikjum eftir
Björgvin Guðmundsson, tónskáld,
en söng auk þess nokkur þjóðlög
og smálög eftir ýmsa íslenzka
höfunda,
Á sunnudagsmorguninn lagði
kórinn af stað héðan með bíium
til Reykjavíkur. Kvaddi Karlakór
Akureyrar hann með söng og
ávarpi á Ráðhúslorgi, og Kan-
tötukórinn kvaddi með söng. —
Fjölmenni mikið var viðstatt og
árnaði ferðafólkinu fararheilla
með dynjandi húrrabrópum.
Marshallframlög koma til lands-
ins. Þessi framlög hafa gert kleift
að auka innflutning á ýmsum
nauðsynjavörum um leið og
hömlur á innflutningi þeirra hafa
verið afnumdar. En auk þess, sem
þessi gjaldeyrisaðstoð hefir bætt
svo mjög verzlunarástandið, sem
raun ber vitni um, myndar hún
um leið mótvirðissjóð, sem ann-
ars vegar stuðlar að efnahagslegu
jafnvægi innan lands, en hins veg-
ar verður notaður til að styðja
hinar nauðsynlegustu , fram-
kvæmdir, er munu auka fram-
leiðslu og bæta lífsskilyrði lands-
manna.“
Mörgum mun verða á að brosa
að auglýsingabragðinu af til-
kynningu þessari, og meðal ann-
arra orða: Samþykkti þingið ekki
í vetur að leita drjúgum hœrra
framlags en þetta til virkjananna
úr mótvirðissjóðnum?
____
Öngþveiti í Reykja-
vík meðal leigjenda
Algert afnám húsaleigulaganna
í Reykjavík frá og með 14. maí
s. 1. hefir skapað hið mesta
vandræðaástand hjá fjöhnörgum
leigjendum þar. Hafa margir, sem
húseigendur sögðu upp húsnæði,
engra íbúða getað aflað sér og
orðið að bíða útburðar sam-
kvæmt kröfum húseigenda.
Timinn. blað stjórnarforyst-
unnar, rilar daglega af mikilli
vandlætingu um þessi augljósu
vandræði, er virðast með öllu
hafa gleymt því, að þau eru til
komin fyrir aðgerðir stjórnar-
flokkanna, sem samþykktu í vet-
ur algert afnám húsaleigulaganna,
nema bœjarstjórnir ákvœðu ann-
að. íhaldið í Reykjavík vildi ekk-
ert gera í málinu leigjendum lil
verndar, því er komið sem kom-
ið er.
Hér á Akureyri samþykkti
bæjarstjórnin hins vegar að láta
ákvæði húsaleigulaga um íbúð-
arhúsnæði gilda áfram. Er skvlt
að geta þess, að þar réði miklu
afstaða formanns húsaleigunefnd-
Karfabræðsian í Krossa-
nesi gengur vei
Akureyrartogararnir stunda nú
allir karfaveiðar og leggja aflann
upp í Krossanesi. Afla þeir vel.
Rétt fyrir helgina kom t. d. Harð-
bakur inn með 396 lestir eftir
viku aflaferð. í gær var Jörund-
ur að landa, og sagður vera með
á 4. hundrað tonn.
Síðastliðinn laugardag hafði
Krossanesverksmiðja tekið við
1840 lestum í bræðslu og unnið
245 lestir af mjöli, en 70 lestir af
lýsi.
___
Framkvæmdir
vegna sementsverk-
siniðjunnar á Akra-
nesi
Á Akranesi mun innan tíðar
verða hafizt handa um allmiklar
framkvæmdir vegna fyrirhugaðr-
ar sementsverksmiðju, sem hefir
verið ákveðið að reisa á Akra-
nesi, eins og kunnugt er.
Mun verða unnið á Akranesi í
sumar fyrir talsvert á aðra
milljón króna.
Framkvæmdir þær, setn hér er
um að ræða, eru til að bæta hafn-
arskilyrðm, og munu vera þáttur
í heildaráætlun unt höfnina á
Akranesi, en þær framkvæmdir,
sent unnið er að í sumar, mun
vera ráðist í fyrr en upphaflega
var ætlað, þar sem gera má ráð
fyrir, að hvað líður fari að kom-
ast skriður á undirbúning að
sementsverksmiðjunni. Bygging
ltennar ntun þó varl hefjast á
þessu ári.
Unnið verður í sumar að varn-
argarði og bryggju og gatnagerð
við höfnina.
SKÓGARÞRASTARHJÓN
haja búið sér hreiður á syllu yfir
suðurglugga á Hafnarslrœti 103,
íbúð Finns Árnasonar, garðyrkju-
ráðanautar. Blasir bústaður ungu
hjónanna við af götunni og var
mikið annríki þarna, meðan á
hreiðurgerðinni stóð.
ar, dr. Krislins Guðmundssonar.
Reyndist liann þar skilningsbetri
á vandræði leigjenda en flokks-
bræður ltans á þingi.
Svo beizlar tœknin eilt prúðasta vatnsfaU landsins, Laxá.
Tjón íbænda af harðindun-
um 1949a nam 6,3 milj kr.
Tjón emstaklinga mest
í N.-Þing.
I Arbók Landbúnaðarins, 1.
hejti 1951, sem nýlega er komin
út, er gerð grein fyrir tjóni
bœnda á Nórðausturlandi af völd-
um harðindanna vorið 1949.
Er aðeins reiknað úl tjón
bænda í þeint sýslum, sem harð
ast urðu úti, en það voru Þing-
eyjarsýslur báðar og Norðnr-
Múlasýsla. Samtals er tjónið í
þessum þremur sýslum metio á
rösklega 6.3 millj. króna, og er
talið, að tjón bænda í þeim
hreppunt, sem mest afhroð guldu,
hafi orðið sem næst 12 þúsund
krónur á hvern bónda að meðal-
tali. Sauðanesshreppur i N.-
Þing. var barðast leikinn af völd-
ntu harðindanna.
Þegar hver sýsla er tekin úl af
fyrir sig, hefir tjón bænda orðið
tiltölulega mest í Norður-Þing-
eyjarsýslu. Þar liafa 210 bændur
orðið fyrir 1630 þús. kr. tjóni,
eða sem svarar 8 þús. kr. á hvern
bónda. 1 Norður-Múlasýslu urðu
405 bændur fyrír 2512 þús. kr.
tjóni, eða sem svarar rúmlega 6
þús. kr. á hvern bónda. I Suður-
Þingeyjarsýslu urðu 463 bændur
fyrir 2210 þús. kr. tjóni eða 4800
kr.. á hvern bónda að meðaltali.
Tjónið af harðindunum er
örðugra að meta í Eyjafjarðar-
sýslu. Skagafjarðarsýslu, Húna-
valnssýslu og suðurhluta Stranda-
sýslu. Fjárskipti höfðu nýlega
farið fram á þessu svæði öllu,
bændur þar höfðu flestir gnægð
fóðurs, er þeir hugðust gevma td
næstu ára, er sauðfénu tæki að
fjölga. Mestur hluti tjónsins kom
fram í því, að þessar fóðurbirgð-
ir eyddust, en um þá evðslu eru
engar skýrslur fil.

KYNDILL
límarit ungra jafnaðarmanna,
apríl hefti, er nýlega kominn út.
Er það fjölbreytt að efni, svo
sem:
Viðtal við ungan sjómann, 1.
inaí, dagur hinna vinnandi stétta,
eftir Eggert G. Þorsteinsson. —
Prentlist, knattspyrna og stjórn-
mál, viðtal við ungan prentara.
Burt með kreppu, kauprán og at-
vinnuleysi. 1. maí hugleiðing, e.
Albetl Magnússon. Hvers vegna
er ég jafnaðarmaður, eftir Árna
Stefánsson. Skipulagsmál al-
þýðusamtakanna, eftir Eggerl G.
Þorsteinsson. Jafnaðarmenn sam-
tíðarinnar: Vincent Auriol.
Nýir áskrifendur snúi sér til
Kolbeins Helgasonar afgreiðslu-
manns hjá K.V.A. — I lgusasölu
fæsl blaðið í Bókabúð Rikku.
Jafnaðarmenn! Gerist áskrif-
endur strax í dag, úlbreiðið
Kyndil.