Alþýðumaðurinn - 05.06.1951, Side 1

XXI. árg.
Þriðjudagur 5. júuí 1951
20. tbl.
r
Ymsum iðntyrirtækjum gert mjög erfitt
fyrir með skipulagslausum
ínntlutningi
Gagnfræðaskóli
Akureyrar útskrifar
Alvarleg sölutregða á framleiðslunni teflir
atvinnuörygginu í hættu.
Ágæti skefjalausrar samkeppni
og skipulagslauss innílutnings
heildverzlananna segir nú til sín
hér á landi með ýmsum hætti.
Ymsar búðir hafa síðan um nýj-
ár fyllzt af vefnaðarvöru. sem
verzlunarstéttin er nú tekin að
ugga um, að ekki gangi út. Mun
það að vísu læpast líklegt, en
hins vegar augljóst mál, að þarna
er á ferðinni gífurleg fjárfesting
í vörubirgðum og á ýmsa lund
óhófseyðsla á gjaldeyri, enda
þótt ölmusa sé að verulegum
hluta.
Hitt er lakara, að hinn skipu-
lagslausi innflutningur heildverzl-
ananna fyrir marshallfé og báta-
gjaldeyri er í ýmsum tilfellum að
stefna iðnaði landsins í hættu og
um leið atvinnu fjölmargra lands-
búa- Má í þessu samhandi henda
á, að forráðamenn Skóverk-
smiðjunnar Iðunnar hér i hæ
hafa hvað eftir annað látið j
veðri vaka, að uppsagnir starfs-
fólks stæðu fyrir dyrum, enda
umsetning verksmiðjunnar sögð
skuggalega lítil síðan um ITýjár.
Sama gildir um Skógerð Kvar-
ans, og Dúkaverksmiðja Vigfús-
ar Jónssonar er lítið eða ekki
starfrækt.
Þá berast fregnir um það frá
Reykjavík, að iðnfyrirtæki þar
séu að stöðvast ýms hver eða i
stórkostlegum samdrætti, svo
sem ullarverksmiðjan Framtíðin
og Álafoss, svo og prjónastofur
ýmsar.
Sjálfsagt er að viðurkenna það,
að íslenzkum iðnaði hefir í ýms-
um efnum verið áfátt, og hollt
má það teljast, að búa honum
heilbrigt aðhald og samkeppni,
en þegar skefjaleysið verður slíkt,
að það ætlar að ríða hverju iðn-
fyrirtækinu af öðru að fullu og
svipta fjölda fólks nytsamri at-
vinnu, þá eru sannarlega óláns-
atburðir að gerast.
Nú er það heldur ekki svo, að
hér sé um lélega framleiðslu að
ræða, a.m.k. engan veginn alls
yfir. Skóverksmiðjan Iðunn hef-
ir t.d. framleitt síðari árin prýð-
isgóðar tegundir af skófatnaði,
bæði að útliti og endingu, svo að
engin minnsta ástæða hefir verið
til að drepa niður sölu þeirra
með erlendum skófatnaði. Hefði
það einhvern tíma þótt kynleg
forspá að sjá það frammi í tím-
anum, að Framsóknarflokkurinn
ynni að því í stjórnarsamstarfi
með Sjálfstæðinu að grafa
grunninn undan iðnfyrirtækjum
SÍS — og hafa stjórnarforyst-
una!
Sjálfsagt hefðu þeir Pétur á
Gautlöndum, Sigurður í Yzta-
felli og Tryggvi Þórhallsson vilj-
að óðfúsir lifa það að sitja i
slíkri fyrirmyndarríkisstjórn —
eða hvað?
FRÁ HÁTÍÐAHÖLDUM
SJÓMANNA Á
AKUREYRI
Hátíðahöld sjómanna fóru fram
hér i bæ sl. laugardagskvöld og
sunnudag samkvæmt auglýstri
dagskrá. Var veður hagstætt, sér-
staklega á laugardagskvöldið, og
fóru hátíðahöldin vel úr hendi.
Á laugardagskvöld fór róðrar-
keppnin fram og kepptu sveitir
kvenna, drengja og karla-
Keppni kvenna i 400 m. róðri
vann sveit Fataverksmiðjunnar
Heklu á 2.13.0 mín., önnur varð
sveit Netahnýtingarverkstæðis
Kaldbaks á 2.21.9 mín.
Sveit frá Æskulýðsfélagi Ak-
ureyrarkirkj u úr Glerárþorpi
vann kappróður dretigja móti
annarri sveit úr sama félagi. Varð
sú fyrri 2.37.4 mín. að róa 500
m. Hin var 2.44.4 mín.
Kappróður karla, einnig 500
m., vann sveit Vélstjórafélags Ak-
ureyrar og var 2.28.8 mín- Onn-
ur varð sveit Niðursuðuverk-
smiðju K. J. & Co. á 2.34.6 mín.
Keppt var um verðlaunabik-
ara: Konur unt bikar gefinn af
Sápuverksmiðjunni Sjöfn, dreng-
ir um bikar gefinn af séra Pétri
Sigurgeirssyni og frú og karlar
um bikar gefinn af Vélstjórafé-
laginu.
Má geta þess, að af 13 kapp-
róðrum, sem fram hafa farið á
sjómannadaginn hér, hefir Vél-
stjórafélagið unnið 8.
Sunnudaginn hófust aðalhá-
tíðahöldin eftir hádegi við sund-
laugina. Fór þar frarn stakka-
sund 35 m., og vann það Magnús
Lórenzson á 45.8 sek. og söntu-
leiðis 25 m. björgunarsund á 32.5
sek. Annar maður í báðum sund-
unum varð Sigurjón Oskarsson.
Tími hans var 47-4 sek. og 32.9
sek. Boðsund rnilli kvenna og
karla vann sveit kvenna á 2.16.2
46 gagnfræðinga
Gagnfræðaskóla Akureyrar var
slitið sl. fimmtudagskvöld að við-
stöddu fjölmenni. Þorsteinn M.
Jónsson, skólastjóri, gaf skýrslu
um störf skólans á vetrinum en
þar stunduðu 282 nemendur :nám,
en 278 gengu undir gróf.
Samkvæmt hinni nýju fræðslu-
löggjöf starfar skólinn bæði i
bóknáms- og verknámsdeildum.
Deildirnar voru 12, en bekkirnir
4, —
Gagnfræðapróf tóku 46 nem-
endur, 30 úr bóknámsdeild og 16
úr verknámsdeild. Hæstu einkunn
við gagnfræðapróf hlaut Val-
gerður Valtýsdóttir (Þorsteins-
sonar frá Rauðuvík) 8.44. Hópur
3ju bekkinga gekk undir lands-
próf-
10 ára gagnfræðingar færðu
skólanum málverk af Geir Þorm-
ar að gjöf. Hafði Friðrik Kristj-
ánsson, Viðarholti, orð fvrir
þeim, en skólastjóri þakkaði.
I skólaslitaræðu lagði skóla-
stjóri út af orðunum: „Enginn
verður óbarinn biskup."
Sigurvegararnir í róðrar-
keppni Sjómannadagsins
Sveit kvenna:
Stýrim. Þórdís Aðalbjörnsdóttir.
Ræðarar:
Ebba Ebenharðsdóttir,
Hrafnhildur Baldvinsdóttir,
Björg Ólafsdóttir,
Svala Gunnarsdóttir,
Þrúður Gunnarsdóttir,
Arnfríður Gunnarsdóttir.
Sveit drengja: •
Stýrimaður: Gunnar Hjartarson.
Ræðarar:
Njáll Bergsson,
Jóhann Þórðarson,
Kristján Hannesson,
Gylfi Þorsteinsson.
Sveit karla:
Stýrim.: Eggert Ólafsson.
Ræðarar:
Sigmaf Benediktsson,
Vigfús Vigfússon,
Jóhann Þorsteinsson,
Jón Hannesson,
Jóhann Guðmundsson,
Jón B. Jónsson.
mín. Sveit karla varð 2.45.4 mín.
Auk þessa var reiptog, hand-
knattleikur og naglaboðhlaup
fólki til augnayndis og aðhláturs.
Um kvöldið voru dansleikir að
Hótel KEA og Hótel Norður-
landi.
Stórvirkar jram rœsluaðjer'Sir skapa landbúnaðinum nýja vaxtar-
möguleika.
Utanríkisþjón usta n óeðlilega
dýr og mannfrek
Meðal almennings gætir þess í
vaxandi mæli, að honum finnst
islenzk stjórnarvöld haga sér
varðandi utanríkisþjónustuna lík-
ast manngerð þeirri, sem hlotið
hefir einkunnina ..flott ræfill“.
Þar sé lifað langt um efni fram.
Margir bjuggust t. d. við, að
núverandi ríkisstjórn mundi
grípa tækifærið og fækka sendi-
herrunum á Norðurlöndum, þeg-
ar Gísli Sveinsson og Jakob Möll-
er hættu störfum, og skipa einn
sendiherra fyrir öll Norðurlönd-
in, en önnur varð raunin á. —
Framsóknarfl. mat meira bitling-
inn en sparnaðarhugsjónir sínar
varðandi Noreg svo sem kunnugl
er, en „sparnaður“ Sjálfstæðis-
ins er alkunnur í þessum efnum.
Lesendum Alþm. til gamans og
fróðleiks skal hér birt grein úr
Vikutíðindum um þetta efni,
nokkuð stytt.
Dýr utanríkisþjómjst-a
„Kostnaður við sendiráðin er
gífurlegur og einn af þeim hnút-
um, sem eyðslustjórnarfyrirkomu
lagið hefir riðið skattborgurum
þessa lands og seinl virðist ætla
að leysast, ef núverandi valdhaf-
ar halda lengi um stjórnvölinn.
Samkvæmt fjárlögum fyrir ár-
ið 1951 eru veittar eftirfarandi
fjárupphæðir lil 6 sendiherra- og
2 aðalræðismannsembætta:
Sendiráðið í:
Kaupmannahöfn . . kr. 221.000
Stokkhólmi .......... — 249400
London .............. — 700.600
662.000
669.700
245.500
199.400
57.100
Samtals kr. 3.004.700
Þessu til viðbótar kemur síðan
alls konar annar kostnaður, sem
nemur nokkuð á aðra milljón,
þ. e. a. s. ferðakostnaður, kostn-
aðu r við samninga við erlend ríki
og kostnaður vegna þátttöku í
alþjóðaráðstefnum.
Það er með öllu augljóst mál,
að á þessum útgjaldalið ríkisins
má spara mikið fé árlega, ef rétt
væri á haldið og ekki væri lifað
um efni fram af einhverri fordild
og sýndarmennsku. Það nær
engri átt af ríkisstjórninni að
taka .þetta ekki tilrækilegrar at-
hugunar, þegar fjárlög eru sam-
in, því að fátt gelur orkað meira
tvímælis en sú ráðstöfun, að lítil
þjóð sem íslendingar hafi ráð á
ofrausn í veiting embætta, jafn-
vel svo þúsundum mílna skiptir
frá landsteinunum.
Um langl árabil höfðu íslend-
ingar einn sendiherra með búselu
í Kaupmannahöfn- Þótt utanríkis-
þjónusta okkar hafi þá að nokkru
leyti verið á annan veg en nú, þeg-
ar við höfum öll utanríkismál
okkar óskijit á eigin hendi, hefir
breytingin ekki numið meiru en
(Framhald á 4. síðu.)
Washington
París .........
Ósló ..........
Aðalræðism.skr.:
Hamborg .......
New York ......