Alþýðumaðurinn - 10.07.1951, Blaðsíða 2

2
ALÞÝÐUMAÐURINN
Þriðjudagur 10. júlí 1951
----------------——
ALÞÝÐUMAÐURINN
Útgefandi:
Alþýðuflokksfélag Akureyrar.
Ritstjóri:
Bragi Sigurjónsson, Bjarkarstíg 7.
Sími 1604
Verð kr. 20.00 á ári.
PrentsmiSja Bjöms Jónssonar h.f.
—------—-----—------------J
Alþ j óðasamband
jaínaðanmanna
Alþjóðaþing jafnaðarmanna,
sem kom saman í Frankfurt am
Main fyrir jyrri helgi, og sótt var
af 150 fulltrúum, samþykkli að
endurreisa alþjóðasamband jafn-
aðarmanna, sem ekki liefir verið
starfandi síðan fyrir aðra heims-
styrjöldina.
í hinu endurreisla alþjóðasam-
bandi verða 34 jafnaSarmanna-
flokkar víðs vegar um heim með
samtals um 10 milljónum flokks-
bundinna meðlima; en niiðaS vio
kosningar undanfarið munu þeir
hafa um 44 milljónir kjósenda að
baki sér.
Á alþjóðaþinginu í Frankfurt
am Main, sem sett var af Dr. Kurt
Schumacher, hinum þekkla for-
ustumanni þýzkra jafnaðar-
manna, var Morgan Philips, að-
alritari hrezka ' alþýðuflokksins,
aSalræðumaSurinn; en alþjóða-
þingið og endurreisn alþjóðasam-
bandsins hafði verið undirbúið
hæði af alþjóðasamvinnunefnd
jafnaðarmanna í London, COM-
ISCO, og af nefnd jafnaðar-
manna frá ýmsum löndum, sem
til þess hafði verið kjörin að gera
uppkast að stefnuyfirlýsingu al-
þjóðasambandsins. Áttu sæti í
þeirri nefnd, meðal margra ann-
arra, Guy Mollet, aðalritari
franska alþýðuflokksins, og Salo-
mon Grumbach, hinn gamli
franski brautryðjandi jafnaðar-
stefnunnar.
Margir fulltrúar frá Norður-
löndum sátu alþjóðafundinn í
Frankfurt am Main, þar á meðal
Hans Hedtoft, H. C. Hansen og
Alsing Andersen frá Danmörku,
og Thorsten Nilsson og Sven An-
dersson frá SvíþjóS. -— Meðal
margra annarra þekktra jafnað-
armanna, sem sátu hann, voru
Adolf Schárl, varaforsæt.isráð-
herra Austurríkis, Koos Vorrink
frá Hollandi, Erich Ollenhauer
ásamt Dr. Kurt Schumacher fyrir
Þýzkaland. En fulltrúar voru og
mættir frá Bandaríkjunum og
Kanada, Indlandi, Japan og
Ástralíu.
Frá íslandi var enginn fulltrúi
mæltur á alþjóðaþinginu í Frank-
furt; en því barst skeyli frá ís-
lenzka alþýðuflokknum, sem er
einn af þeirn 34 jafnaSarmanna-
flokkum, sem endurreisa alþjóða-
sambandið og verða í því.
Þó að alþjóðasambandið hafi
legið niðri síðan í stríðsbyrjun
1939, hafa jafnaðarmannaflokk-
arnir stöðugt haft nána.samvinnu
eftir slríðiS og ár frá ári verið
að auka hana. Hefir alþjóðasam-
•vinnunefnd þeirra, COMISCO,
(Svo sem kunnugt er af fréttum, gaf
Bergur Sigurbjörnsson út sérstakt blað
fyrir aukakosningarnar í Mýrasýslu til
að túlka sjónarmið ; ín í landsmálum.
Blað þetta mun lítið eða ekki hafa
sézt hér norðanlands, en í því hafa þó
birzt athyglisverðar greinar svo sem
Er ég kommúnisti? eftir Berg og Ef
ég væri Mýramaður eftir Arnór Sigur-
jónsson. Alþm. mun ef til vill síðar
birta fyrr greinda grein Bergs, því að
hún er vissulega verð umhugsunar ein-
mitt nú á tímum, þegar við þurfum
kannske engu síður að gjalda varhuga
við að dæma allt kommúnisma, sem
ekki fellur við flokks jónarmið lýðræð-
isflokkanna svokölluðu heldur en
kommúnismanum sjálfum. Frjálshuga
maður í lýðfrjálsu landi á ekki að
sætta sig við neitt annað en hugsana-
frelsi og skoðanafrelsi, því megum við
aldrei gleyma.
Að þessu sinni birtir Alþm. hins
vegar kafla úr annarri grein í Kosn-
ingablaði Mýramanna. Ekki af því, að
blaðið sé endilega sammála öllu í
greininni, heldur af því að gagnrýni
og óánægja með núverandi stjórnarvöld
er set; þar óvenjuskýrt fram, einmitt
af manni, sem lengst af hefir talið
Framsókn skársta landsmálaflokkinn,
en hefir nú orðið fyrir óþyrmilegum
vonbrigðum. Grein þessi er annars
mjög löng. Fjallar fyrri hluti hennar
um utanríkismálastefnu stjórnarinnar,
en síðari hluti hennar um innanlands-
málin. Er hér tekið brot úr þeim hlut-
anum. — Ritstj.)
Ég skal byrja þennan síðari
hluta greinar minnar með því að
viðurkenna hiklaust það, sem nú-
sitjandi stjórn heíir skárst gert.
Hún hefir skilað fjárlögum á rétt-
um tíma, tekjuhallalausum og
þannig úr garði gerðum, að búast
rná við, að sjálfar ríkisskuldirnar
vaxi ekki á þessu ári, enda falla
allar innlendar skuldakröfur á
ríkið i verði með verðfellingu
peninganna. Hún hefir líka reynt
að koma nokkurri reiðu t ríkis-
skuldirnar. Finnst eðlilega mörg-
um vegna þessa hvors tveggja
éihs og fargi sé af sér létt eftir
gengdarlausa óreiðu i fjármála-
stjórn Sjálfstæðisflokksins. Þetta
er því að þakka, að Eysteinn
Jónsson kann betri skil á af-
greiðslu og bókhaldi ert þeir ráð-
herrar, er Sjálfstæðisflokkurinn
hefir talið hæfilegasla til að
„passa pottinn“, og er auk þess
miklu dugmeiri rnaður en þeir.
En það sem á þessu sviði hefir
unnizt. hefir verið unnið undir
merkjúm rangrar og þjóðinni
stórháskalegrar fjármálastefnu.
Það hefir unnizt með þvi að
sníkja svo mikið ölmusufé úr
sjóði Amerikumanna, að þar höf-
verið milliliður þeirra síðustu ár-
in, með aðsetri í London; en nú
tekur hið endurreista alþjóða-
samband við af henni.
um við sett heimsmet, sem aldrei
verður af okkur tekið. Þar á ofan
hefir allt verið gert til að sverfa
út lán erlendis til allskonar fram-
kvæmda, fyrirtækja og vöru-
kaupa, lán sem ríkið hefir eigi
tekið nema að‘ minna leyti, en
hefir tekjur af í tollurn og skött-
um, þegar lánsféð er flutt inn
sem vörur eða þjónusta, auk þess
sem það hefir líka þannig tekjur
af gjafafénu. Með þessu hefir
þjóðarheildin tekizt á herðar
skuldbindingar, sumar ef til vill
fyrst og fremst siðferðilegar, aðr-
ar siðferðilegar og fjárhagslegar,
enn aðrar fyrst og fremst fjár-
hagslegar, og þessar skuldbind-
ingar — og skuldir — þjóðarinn-
ar hafa þyngzt með hverju ári,
jafnvel þótt sjálfar ríkisskuldirn-
ar hafi Iagazt á pappírnum.
Dugnaður Eysteins hefir líka
kornið fram í því að þyngja þenna
skuldabagga meira en aðrir, bæði
með sníkjunum og lánsútvegun-
um og því að leggja tolla og
skatta á tolla og skatta ofan, á
allt það sem inn er flutt, fyrst á
leið þess inn í landið og síðan eft-
ir það, að það er inn í landið
komið. Hagur sjálfrar þjóðarinn-
ar bæði út á við og inn á við hef-
ir því versnað, þó að lagazt hafi
í sjálfuin ríkiskassanum og bók-
hald ríkisins getað sýnt miklu lag-
legri áferð.
Við skulum svo í svipsýn líta
yfir fjármálasögu þjóðarheildar-
innar á síðustu árum. Þegar ó-
friðnum lauk 1945 átti íslenzka
þjóðin (ekki ríkissjóður, heldur
þjóðin í heild) inni í erlendum
bönkum gjaldeyri, sem nam,
því er opinbert var, nærri 600
millj. íslenzkra króna. Nú, sex ár-
um síðar, eru allar þe.ssar inn-
stæður farnar veg allrar verald-
ar, við höfum veitt móltöku um
400 millj. króna af öhnusufé, og
guð einn veit, hvað gjaldeyris-
skuldir okkar erlendis eru miklar.
Á það skulu ekki bornar brigður,
að mikið fé hefir verið lagt í
framleiðslutæki, en sjálj jram-
leiðslan hefir lítið sem ekkert
vaxið, landbúnaðarframleiðslan í
heild ekkert, fiskaflinn ekki lield-
ur, helzt er það iðnaðurinn, sem
ögn hefir aukizt, en nú sýnist
beinlínis að því stefnt með sljórn
araðgerðum að leggja hann í
rúst. Þetta hefir gerzt í frábæru
viðskiptalegu góðæri, þegar á
heildina er litið. Atvinnuvegir
okkar eru ekki betur staddir en
eftir tapað stríð, en viðleitnin að
koma þeim á kjöl á heiðarlegan
hátt sýnist ekki vera til hjá nú-
sitjandi ríkisstjórn. Sú eina leið,
er ríkisstjórnin virðist sjá færa,
er að sníkja sér meira og meira
fé í Ameríku, gera sjálfa sig og
þjóðina í heild fjárhagslega háð-
ari með hverjum degi, er líður.
Með þessu er svo haldið á floti
fjölmennri og aðgangsfrekri
eyðslustétt, en verðbólga og álög-
ur á heiðarlega vinnandi menn
fara dagversnandi. Þessi þróun
hefir aldrei verið harðari en nú.
Þetta eigum við meðal annars
dugnaði Eysteins fyrir að þakka,
dugnaðinum að halda óreiðunni
á floti með sníkjum, dugnaðinum
að setja kíkinn fyrir blinda aug-
að. þegar horfa skal eftir bjargar-
leiðum.
Heyrt hefi ég það eins og fleiri,
að dýrtíðin, verðbólgan, væri að-
allega að kenna verkamönnum og
bændum, þessar stéttir hafi búið
til verðbólguna með endalausri
skrúfu kauphækkana og verðlags-
hækkana á landbúnaðarvörum.
Þelta hafa víst fleiri heyrt, því að
það hefur frá upphafi verið eina
skýring Sjálfstæðisflokksins á
verðbólgunni, og undir þessa
skýringu hefir Framsóknarflokk-
urinn og Alþýðuflokkurinn íekið,
þegar þeim hefir þótt henta fyrir
sína pólitík, og nú trúir Frarn-
sóknarflokkurinn fullt og fast á
þessa verðbólguskýringu, því að
nú hentar hún honum í pólitík
lians. En þessi skýring er augljós-
lega röng, og eiga það allir að
vila, sem hafa einhvern snefil af
hagfræðilegum skilningi. Það má
öllum vera ljóst, að hún er röng,
af því einu, að vísitöluhœkkun á
laun verkamanna og annarra
launþega kemur alltaf á eftir
hœkkun vísitölunnar sjálfrar, en
verðlagsliœkkun á landbúnaðar-
vörum kemur fyrst ári seinna en
vísitöluhœkkun á laun verka-
manna*. Orsök verðbólgunnar er
allt önnur, einfaldlega sú, að hér
hafa verið ’gefnar fleiri og fleiri
ávísanir út á sömu verðmæti, og
því hafa þær ávísanir, seðlarnir
okkar, fallið meira og meira í
gildi. Þetta er í raun réttri sama
fyrirbærið og oft gerðist hér áð-
ur fyrr, þegar menn drýgðu pen-
ingasláttuna með því að blanda
ódýrum málmum saman við silf-
ur eða gull og fölsuðu á þann hált
peningana. Til þess gripu heilar
þjóðir í stríði eða þrengingum,
en hittu ælíð sjálfa sig fyrir, því
,að þær máttu þakka fyrir, ef pen-
ingar þeirra fengu að gilda það,
sem hinn dýri málmur í þeim var
verður, en oftast var peningum
þeirra fleygt sem hverjum öðrum
sviknum og ónýtum hlutum.
Þetla er nú allt miklu auðveldara,
þegar peningarnir eru bara ávís-
anir, sem engin skylda er á að
innleysa með gulli. Það er eitt er
hæft með hluttöku verkamanna
og bænda í verðskrúfunni, að
þegar þeir hafa fundið, að þeim
hefir verið greitt með ávísunum,
sem ekki hafa haft fullt gildi, hafa
þeir ekki tekið því þegjandi, held-
ur reynt að krefjast meiri ávís-
ana, þar til þeir hafa fengið það,
sem þeim bar í fullgildum ávísun-
um. Það hafa verið gerðar ítrek-
aðar og margháttaðar tilraunir íil
að snuða þá um sinn hlut, og eng-
in ríkisstjórn okkar hefir leitað
að jafn mörgum og þrauthugsuð-
* þetta er a.m.k. ekki rétt varðandi
dreifingar- og geymslukostnað né held-
ur síðustu verðhækkun til bænda. —
Ritstj.
Ungur verkfræðing*
ur kynnir sér máln-
ingarframleiðslu á
vegum Efnahags-
samvinnust j órn-
arinnar
Ungur íslenzkur námsmaður,
Ilannes B. Kristinsson, hefir ný-
lega lokið prófi í efnaverkfræði
við Massachusetts tækniháskóla í
Bandaríkjunum og mun hann
innan skamms hefja verklegt
framhaldsnám hjá málningar-
verksmiðju í Baitimore, Mary-
land, þar sem hann mun kynna
sér framleiðslu á málningu og
lökkum.
Nám Hannesar, sem er liður í
áætlun efnahagssamvinnustjórn-
arinnar um tæknilega aðstoð til
handa meðlimalöndunum, mun
taka um það bil fjóra mánuði, og
jafnframt því sem hann leggur
stund á að kynnast nýjustu tækni
í málningarframleiðslu, mun
hann stunda efnarannsóknir í
sambandi við framleiðsluna.
Á sl. sumri starfaði Hannes hjá
Málningarverksmiðjunni Hörpu
h.f., Reykjavík, og er hann kem-
ur heim að námi lolcnu tekur
hann við stjórn á rannsóknar-
stofu verksmiðjunnar, en hún
framleiðir nú um 1.000 tonn af
málningu árlega og fullnægir þar
með um % hlutum af árlegri
málningarþörf landsins. Nokkur
hluti þess hráefnis er verksmiðj-
an hefir þurft til framleiðslunnar
undanfarin ár hefir verið fluttur
inn fyrir fé frá efnahagssam-
vinnustjórninni.
Þess er vænzt að þetta sérnám
Hannesar muni hafa töluverða
þýðingu fyrir verksmiðjuna í
sambandi við vöruvöndun og
gæði framleiðslunnar.
Hannes B. Kristinsson er Ak-
ureyringur, sonur Kristins Stef-
ánssönar, Ránargötu 9, og konu
hans, Elinborgar Jónsdóttur.
___íb__
TOGARINN JÖRUNDUR
GENGUR Á SÍLD-
VEIÐAR
Guðm. Jörundsson, útgerðar-
maður, hefir látið togara sinn,
Jörund, hætta karfaveiðum, og
hyggst lialda honum út á síldveið-
ar í sumar, jafnvel sækja á fjar-
lægari mið, ef þess gerist þörf.
TÚNASLÁTTUR
hófst víða í Eyjafirði fyrir fyrri
helgi og hafa margir bændur náð
inn nokkuð af ágætlega verkaðri
töðu. Almennt mun túnasláttur
hafa hafizt hér norðanlands um
og upp úr fyrri helgi. Er spretta
talin fremur rýr, en heyskapartíð
hefir mátt heita ágæt.
um leiðum til þessa og sú ríkis-
stjórn, sem nú situr. Það er af
því að hún er hreinræktaðasta
íhaldsstjórnin, sem við höfum
haft og duglegasta og ófyrirleitn-
asta stjórnin til að halda fram
raunverulegum íhald,ssj ónarmið-
um.
að i