Alþýðumaðurinn - 18.09.1951, Blaðsíða 1
XXI. árg.
Þriðjudagur 18.'sept. 1951
33. tbl.
SAMBAND ÍSL. SAMVINNUFÉLAGA:
YI i r 1 ý s i n g
Irá Alþjóðasambandi samvinnn-
manna á samvinnudaginn
9. septcmber 1951
Alþjóðasamband samvinnumanna lýsir yfir — í nafni allra sam-
taka innan vébanda þess — trú á þær meginhugsj ónir, er frjáls og
lýðræðisleg samvinnufélög byggjast á, en reynsla heillar aldar hef-
ir sannað, að þessar hugsjónir eru bezti og tryggasti grundvöllur
félagslegra framfara og heimsfriðar.
Alþjóðasambandið beitir sér fyrir því, að yfirráðum efnahags-
lífsins sé dreift til alþýðunnar með samvinnufyrirkomulagi, er
byggist á þeirri reglu, að hver einstaklingur fari með aðeins eitt
atkvæði. Alþjóðasambandið beitir sér gegn því, að yfirráð fjár-
magnsins safnist á fárra manna hendur í auðhringum og einokun-
arfyrirtækjum, þar sem gerðir hinna fáu eru ekki háðar eftirliti
eða umsjá fólksins.
Alþjóðasambandið hvetur meðlimi sína til að berjast fyrir því,
að afnumin séu hvers konar ósanngjörn lagaleg og fjárhagsleg höft,
sem sett eru á samvinnufélögin, og hindra viðleitni fólksins til að
vernda lífskjör sín með frjálsum og lýðræðislegum samtökum.
Alþjóðasambandið heldur því fram, að friður og öryggi byggist
á þessu:
að þjóðirnar setji ekki eigin hagsmuni ofar sameigin-
legum hagsmunum, svo að allri orku mannkynsins
verði beitt til að fullnægja þörfum neytenda,
að öllu vinnufæru fólki verði tryggð atvinna við frið-
samleg framleiðslustörf,
að tryggð verði réttlát skipting og hagnýting auðlinda
heimsins.
Alþjóðasambandið ítrekar því fylgi sitt við Sameinuðu þjóðirn-
ar og heitir einlægum stuðningi við baráttu fyrir réttlátari og frið-
samlegri lausn efnahagslegra, félagslegra og stjórnmálalegra vanda-
mála vorra tíma.
Alþjóðasamband samvinnumanna lýsir yfir því, að þær aðstæð-
ur, sem frjáls og óháð samvinnufélög þurfa til að blómgast og bera
ávöxt, verði að vera fyrir hendi, ef takast á að vernda heimsfrið-
inn. Til þess að svo megi fara, hvetur Sambandið meðlimi sína til
þess:
að sýna stöðuga árvekni í vörn og sókn fyrir mannrétt-
indum og frelsi,
að leggja sig enn fram til að fræða almenning um ábyrgð
og skyldur sérhvers borgara í lýðræðisþjóðfélagi,
að benda hinum ýmsu ríkisstjórnum á brýna nauðsyn
fullkominnar samvinnu á vettvangi Sameinuðu þjóð-
anna í þeim lilgangi að útrýma óttanum við stríð,
skort og undirokun,
að minnast 29. samvinnudagsins með því að gera heyr-
um kurma hina sameiginlegu ósk samvinnumanna að
koma á þeirri heimsskipan, að allar þjóðir fái notið
friðar í frelsi og bræðralagi.
»Fjðllin tóki joíjótt,
fceddist lítil m
Alþýðuflokkurinn
efnir til mjög
glæsilegs
happdrættis
Alþýðujlokkurinn og Fulltrúa-
ráð Alþýðujlokksins í Reykjavík
efna til jjölbreytts og glœsilegs
happdrœttis í haust og er sala
miðanna hafin. I happdrœttinu
eru 30 vinningar að verðmœti
samtals 60 þúsund krónur. Meðal
vinninganna eru stórar peninga-
upphœðir, jerðalög, heimilistœki
og margt fleira.
Happdrættismiðar fást hjá um-
boðsmönnum um land allt, en að-
alafgreiðsla happdrættisins verð-
ur í skrifstofu Alþýðuflokksins í
Alþýðuhúsinu í Reykjavík.
Verð happdrœltismiðanna er
aðeins 5 krónur. Dregið verður
31. desember næstkomandi og
verður drætti ekki frestað.
Vinningarnir í happdrættinu
eru þessir: 10 þúsund krónur,
5 þúsund krónur, 2500 krónur,
500 krónur, 500 krónur, Rafha
ísskápur, hrærivél, ryksuga, Rafha
eldavél, Rafha þvottapottur, Lista-
mannaþing, Ljóð Jónasar Hall-
grímssonar, Brennunjálssaga,
ferð með Gullfossi á I. farrými
fyrir tvo til Kaupmannahafnar,
ferð með Heklu á I. farrými fyrir
tvo til Glasgow, Rafha-ísskápur,
hrærivél, Rafha-eldavél, ryksuga,
saumavél, Rafha-þvottapottur,
gólfteppi, Bendix þvottavél, Lista-
mannaþing, Ljóð Jónasar Hall-
grímssonar, ísland þúsund ár,
Vítt sé ég land og fagurt eftir
Guðmund Kamban og ritflokkur-
inn Nýir pennar.
Alþýðuflokksfólk um land allt
og aðrir velunnarar Alþýðuflokks
ins eru lrvattir til þess að vinna
fyrir þetta glæsilega happdrætti.
Kolbeinn Helgason K. V. A. er
umboðsmaður happdrættisins hér.
Sameign Framsóknar
og Sjálfstæðis
Framsókn og Sjálfstæði hér í
bæ á fleira sameiginlegt en bæj-
arsljórann — auk bæjarverkfræð-
ingsins með kommum — þau eiga
geysifagurt samhjálparhús-' í
Skipagötunni, þar sem eru
geymsluskúrar KEA og Tómasar
Bj örnssonar, hreinlætistækj asala.
Þetta eru kolryðgaðir blikkskúr-
ar, og nær allir gluggar rúðulaus-
ir. Skarta þeir með brotnum
kassafjölum fyrir. Lifi samvinn-
an! Lifi hið frjálsa framtak! má
sannarlega segja.
Það yrði víst áreiðanlega eng-
in fiðlusónata í G-moll, sem skatt-
greiðendur hér í bæ mundu leika
á taugar hins skapprúða skatt-
stjóra vors, ef þeir færu almennt
að lýsa skoðunum sínum á verk-
um lians, fyrst ég fæ aðra eins
sagar-potthlemma- og hrútshorna-
músik í eyru og í síðasta Degi frá
honum fyrir að hafa dirfzt að
gagnrýna guðdóminn lítillega i
Alþm. 4. sept. s. 1. Að sönnu
beinast öskurlætin aðallega að
ritstjóra blaðsins, af því að hann
birti grein mína, og mun hann
ugglaust einfær um að svara fyr-
ir sig, ef hann þá telur það sam-
rýmast mannúðartilfinningum
sínum að ciga orðastað við mann,
sem auðsjáanlega þjáist af and-
legu ofnremi fyrir blaðinu. En
ekki get ég neitað því, að ég varð
fyrir sárum vonbrigðum með
„svar“ skattstjórans til mín. Ég
hafði að vísu heyrt það, að hann
hefði ekki góða stjórn á skapi
|ínu, en hins vegar datt mér ekki
annað eins jafnvægisleysi í hug
og „svarið“ ber vitni um, og
hvar er greindin og skynsemin,
sem ég hélt, að maðurinn væri
gæddur? „Fjöllin tóku jóðsótt,
fæddist lítil mús“, má sannarlega
segja.
Skattstjórinn reynir ekki í
einu einasta tilfelli að hrinda
gagnrýni minni með rökum. 1
þess stað grípur hann til vesælla
fullyrðinga, sem „persónan“ á
víst að gefa gildi. Misræminu í
álagningunni svarar hann t. d.
með því, að lil þeirra liggi heim-
ilisástæður, sem ekki sé hægt að
skýra frá í blöðum. Hvaða rök
eru þelta? Hvað hefir „hreinn“
skattstjóri að fela? Er mannorðs-
spillandi að ’greina t.d. frá sjúk-
leika, ómegð, námskostnaði eða
þvíumlíku? Ég hefi ekki heyrt
þess getið fyrr, en hins vegar sé
ég vel, að þetla er þægileg skikkja
til að breiða yfir misræmi, sem
er ranglátt.
Skattstjórinn segir, að ég fari
rangt með flest viðvíkjandi for-
manni niðurjöfnunarnefndar. —
Töluleg rök getur hann þó engin
fært, gnda ekki von. Upplýsingar
hafði ég beint úr útsvarsskránni.
Vel má vera, að formaður liafi
verið fjarverandi, meðan útsvar
hans var „bókfært“. Það sannar
ekkert. Hvaðan voru upplýsing-
arnar, sem ollu „niðurfíring-
unni“? Og leikbrúðu hefir verið
stjórnað hér á Akureyri úr lengra
færi en Reykjavík, allt frá útlönd-
um meira að segja, sbr. afstöðu
skattstjórans í rafurmagnsverð-
inu nú (kolasöluhagsmunir fram-
kvæmdarstjóra KEA). Enn getur
skattstjórinn ekki hrakið það, að
hann sé eina „fenomenið“ hér á
landi og jafnvel í víðri veröld,
sem sé allt i senn: skattstjóri,
niðurjöfnunarnefndarmaður og
bæjarfulltrúi. Hitt kann að vera
satt, að þetta sé ekkert voðalegt,
ef hann hagar sér vel í störfunum
gagnvart skattgreiðendum, en
gerir hann það?
Loks er svo þetta dæmalausa
sakleysi mannsins: Ekki legg ég
útsvörin á, það gerir niðurjöfn-
unarnefndin, hvert og eitt ein-
asta! Vel veit ég, að nefndin
„bókfærir“ útsvörin. En hver býr
framtölin til álagningar? Skatt-
stofan, herra skattstjóri. Hvað
tekur það langan tíma? Marga
mánuði. Hvernig á þá niðurjöfn-
unarnefnd að ganga úr skugga
um á örfáum fundum, hvort upp-
lýsingar um þennan eða hinn eru
ekki ólíkt ítarlegri en annars, eða
yfirleitt hvort þær eru réttar?
Það gefur því auga leið, að með
undirbúningi framtalanna i hend-
ur niðurjöfnunarnefndar. sem
svo lýkur niðurjöfnun „í hvelli“
á örfáum dögum, er skattstof-
unni gefið nær einræðisvald í
niðurjöfnunarmálum, meðan
vinnubrögð niðurjöfnunarnefnd-
ar eru eins og þau eru nú. Hér er
ekkerl sagt um það, að skattstof-
an misbeiti þessu einræði. Hins
vegar bendir útsvarsskráin til
þess, og í öllu falli ætti skattstjór-
anum ekki að vera neitt illa við,
að niðurjöfnunarnefndin ynni
verk sín betur, ef hann þykist
hafa allt í stakasta lagi.
Þá vill skattstjórinn fá nafn-
greind dæmi um „partisku“ sína.
Aður fullyrðir hann, að allt, sem
ég hafi sagt í fyrri grein minni,
sé lygi og færir þó engin rök að.
Til hvers eru dæmi fyrir svona
menn? Fyrir almenning í bænum
þarf hins vegar ekki dæmin að
nefna. Þau virðast blasa svört á
hvítu í útsvarsskránni og hafa
verið umræðuefni fjölda bæjar-
þúa i allt sumar. Sé það hins veg-
ar ekki „partiska“, hvað er það
þá? Sjálfs sín vegna ætti skatt-
stjórinn að gera hreinlega grein
fyrir því.
Framh. á 4. síðu.