Alþýðumaðurinn - 25.09.1951, Qupperneq 1

XXI. árg.
Svífur di hdusti
34. tbl.
fllcstiiriim í •flöknldal I Tung'iia-
fellsjjökli re^udi§t iir flilyjafiröi
í 27. tbl. Alþýðumannsins —
31. júlí sl. — skrifaði ég grein.
sem ég nefndi: Eftir hverju er
beðið? Tók ég þar til meðferðar
nokkrar framkvæmdir í bænum,
sem fyrir löngu er búið að á-
kveða að gera að veruleika, en
engin merki sáust þá um að ætti
að hrófla við í sumar. Nú er sept-
embermánuður þegar á enda, og
ekki ber á neinum aðburðum bæj-
aryfirvaldanna í þá átt, að koma
skriði á þessi mál.
í fyrrnefndri grein dvaldi ég
að mestu við nýju hafnarmann-
virkin á Tanganum, og benti á
hvílík forsmán framkoma bæjar-
stjórnarmeirihlutans væri gagn-
vart þessu öðru mesta framfara-
máli bæjarins, og hvílík hætta
stafaði af þeirn slóðahætti, sem
ríkti gagnvart því. Tvennt hefir
gerst í málinu síðan. ,,Spegillinn“
hefir birt svipmynd af vinnu-
brögðum bæj arstj órnarmeirihlut-
ans, eins og þau liggja fyrir, og
hafnarnefnd hefir le'igt upp-
mokstursskip til að fjarlægja
sandeyrina, sem er að myndast
við myrini skipakvíarinnar, áður
en hún færi að standa upp úr sj ón
um við stórstraumsfjöru. Þetta er
svo sem þakkarvert, það sem það
nær, þótt dýrt muni verkið xeyn-
ast, og komi að harla litlum not-
um ef ekki fylgja framkvæmdir,
sein varna því að þegar beri sand
í rásina, sem gerð er, en á það
benti ég í fyrri grein minni. Á
þeim framkvæmdum bólar ekki
enn. Þó sagði fulltrúi Alþýðu-
flokksins í hafnarnefnd mér fyrir
helgina, að til tals hefði komið að
ganga frá bátabrautinni í haust
—- ef veður leyfðu. En þar sem
engar framkvæmdir fylgja því
umtali er ekki annað sjáanlegt en
að bíða eigi eftir vetri, frosti og
stórhríðum, til að útilokað sé að
nokkuð verði gert. Þá hefir held-
ur ekkert verið gert við grjót-
garðinn, og beðið eftir að vetrar-
brimið geti óhindrað flutt sand
og möl inn í kvína, til viðbótar
við það sem saxast úr sandbökk-
unum og flytzt út í dokkina með
hverju ári, sem líður, því ekkert
hefir heldur verið gert að því að
hlaða þá upp eins og ákveðið var
í fyrstu, og hefði átt að vera búið
að gera.
Þá hefir ekkert heldur verið
gert við grjótkvörnina. Hún befir
gengið dag og dag í sumar, eða
jafnvel dagparta í senn. Þó hefir
hún bilað að minnsta kosti tvisv-
ar á þessum tíma, svona rétt til
að minna á hvílíkt hrófatildur
hún er í hinni nýju mynd bæjar-
verkfræðingsins. Hvernig halda
menn þá að útkoman verði í vetur
þegar farið verður að vinna á-
tveim vöktum í sólarhring, eins
og skammsýnir afglapar láta sér
jafnvel detta í hug? Það er því
nokkurn veginn séð fyrirfram
hvers verkamenn eiga von á af
þessari vetrar-tekjulind þeirra,
sem fíflska — svo maður ekki segi
fólska — ábyrgðarlauss manns
hefir svift þá að þarflausu.
í 32. tbl. Alþm. benti Árni
Þorgrímsson á mörg verkefni,
sem fyrir lægju, sum sem ég hafði
áður bent á, önnur ný. Táknrænt
er það fyrir vinnumálaforustuna
í bænum, að varast hefir verið að
hrófla við einu einasta af þessum
verkum, og er þó nauðsynlegt,
minnsta kosti að byrja á þeim áð-
ur en snjóar dynja yfir. Bæjar-
verkstjóri segir um 30 manns vera
í bæjarvinnu — og liafa verið í
sumar — en öll vinna þessa 30
manna hefir að mestu farið í að
dytta að því, sem lakast er farið,
af áður illa framkvæmdum verk-
um hér og þar um bæinn. Um ný-
byggingu hefir varla verið að
ræða.
Og nú er gamli haustsónninn
í bæjaryfirvöldunum byrjaður:
„Allir peningar búnir! Búið að
vinna fyrir meiru en áætlað var!
Ekki hægt að vinna meira!“
Við, sem erum búnir að vera
hérna í bænum svo að segja frá
síðustu aldamótum, könnumst of-
urvel við þenna söng. Fé, sem á-
ætlað hefir verið til verklegra
framkvæmda á Akureyri öll þessi
ár, hefir ætíð verið á þrotum á
haustnóttum, af þeirri einföldu
ástæðu, að aldrei hefir verið á-
œtlað nœgilegl jé til þessa. Um
það hefir íhaldið í bæjarstjórn
æfinlega séð. Og í krafti þessa
hefir fólkinu verið neitað um
vinnu og brauð.
Þetta eru staðreyndir, sem ekki
verða hraktar, því þær standa
föstum fótum í veruleikanum.
Allt á þetta að vera sparnaður
frá hendi íhaldsins. Meiri höfuð-
lýgi og blekkingar getur ekki.
Alll þetta er og verður í reyndinni
mesta eyðsla. sem um getur. Að
gera engan hlut að fullnustu, og
til frambúðar, er sú sóun á fjár-
mununum, sem íhaldið eitt getur
verið þekkt fyrir, enda má svo
heita að meginhluti t. d. vega-
fjárins fari árlega i „lagfæring-
ar“ og ofaníburð vega, sem illa
hafa verið byggðir í fyrstu, og
aldrei verða annað en ómynd, þó
upp á þá sé lappað árlega. Þetta
Framh. á 4. síðu.
Þriðjudaginn 25. september 1951
Fromsilm 09 Sjdlfstsði
somþykkja oð hitonor-
rofmogn háhi til som-
rœmis við holoverð
*
En leggja til að fengið
sé róðuneytisleyfi til að
veita siðan 20% afslótt
á hitunartöxtunum.
Svo sem nú er á vitorði allra
bæjarbúa, samþykktu allir bæjar-
fulltrúar Framsóknar og Sjálf-
stæðis á síðasla bæjarstjórnar-
fundi þá tillögu meirihluta raf-
veitunefndar (Indriði Helgason,
Kristinn Guðmundsson, Sverrir
Ragnars), að rafmagn til uppliit-
unar skuli hækka til jafns við kol,
en það er um 50—52% hækkun.
Hins vegar lögðu sömu aðilar
til, að leitað yrði leyfis ráðuneyt-
is til að veita 20% afslátt „fyrst
um sinn“, eins og þeir orðuðu
það, á hitunartöxtum.
Fyrir þessari hækkun töluðu
Sverrir Ragnars og Jakob Frí-
mannsson auk bæjarstjóra, sem
hefir brennandi áhuga á öllum
verðhækkunum rafurmagns.
Gegn hækkuninni töluðu Stein-
dór Steindórsson, Bragi Sigur-
jónsson og Tryggvi Helgason.
Elísabet Eiríksdóttir mætti ekki
og enginn í hennar stað.
Helgi Pálsson var fjarverandi,
en í hans stað mætti Karl Frið-
riksson, eins og oftast, en ekki
Eiríkur Einarsson, sem þó er 1.
varabæj arf ulltrúi Sj álfstæðisins.
Samkvæmt þessari hækkunar-
ákvörðun Framsóknar og Sjálf-
stæðis verður verð á svokölluðu
næturhita 14 aurar kw.stundin og
til hitunar með fasttengdum ojn-
um 28 aurar jrá 1. septemher síð-
astliðnum.
Fáist hins vegar afsláttarheim-
ildin, sem enn mun óvíst, verður
hitunarrafurmagnið selt á 9 og 22
aura.
Það skal tekið fram, að í um-
ræðunum var upplýst, að þessi
hækkun var þarflaus vegna rekst-
urs Rafveitunnar. Mun mörgum
ganga illa að skilja þær eðlis-
hneigðir, sem felast að baki þess-
arar haustgjafar afturhaldsflokk-
anna til bæjarbúa.
Vetrarstarfsemin í íþróttahúsinu fer
nú að hefjast. Húsnefndin áininnir
íþróttafélögin og að'ra, sem óska eftir
tímum í húsinu í vetur. að leggja fram
umsókn sína fyrir 30. þ. m. Upplýsing-
ar gefur húsvörður í síma 1617.
Svo sem sagt hefir verið frá í
útvarpi og sunnanblöðum, sást úr
flugvél fyrir nokkru. að hestur,
rauður að lit, hélt sig í Jökuldal
í Tungnafellsjökli. Var gizkað á,
að bann væri frá Páfastöðum í
Skagafirði, eign Eddu Skagfield,
og hafði hún ánafnað þeim hest-
inn, er næði honum, ef hann
reyndist hennar eign.
Það þótti auðsýnt, að hestur
þessi færi varla sjálfviljugur úr
dalnum, en rnurtdi bera þar bein-
in, ef honum yrði ekki náð. Fyrir
tilstilli Dýraverndunarfélags Ak-
ureyrar réðist svo Stefán Stein-
þórsson, Brekkugötu 12, til þess
í síðustu viku að sækja hestinn,
og fóru þeir Páll Jónsson, bif-
reiðastjóri og Albert Sigurðsson,
rafvirki, með honum. Fóru þeir
félagar frá Hólsgerði í Eyjafirði
árla á fimmtudagsmorgun og
komust í Laugafellskofa um
kvöldið. Var færð ill á Vatna-
bjallavegi fram með Urðarvötn-
um sökum nýfennis; sem var sums
staðar milli hnés og kviðar á hest-
um. Frá Laugarfellskofa fóru þeir
Stefán kl. 6 á föstudagsmorgun
og komu í Jökuldal kl. 12 á há-
degi. Voru nýsnævisdrefjar í daln-
um, sem reyndist gróðurlaus
nema af mosateygingum, er
Stefán kveður öllu meiri nú, en
fyrir allmörgum árum, er hann
kom þar síðast.
Vel gekk að höndla einbúann í
Jökuldal, því að liann kom til
þeirra félaga og seildist meira að
segja eftir fyrstu brauðsneiðinni,
sem Páll Jónsson var að smyrja
sér í hádegisverð. Þótti þeim
Stefáni furða, hve vel hesturinn
var þó útlítandi úr hagleysinu,
sem var slíkt, að þeir töldu þar
ekki dveljandi með hesta, heldur
snéru þegar heimleiðis eftir að-
eins tveggja stunda viðdvöl við
að matast og járna Rauð. Tregur
reyndist hann fyrst að leggja
norður á sandana, virtist hafa illa
reynslu af þeim.
Klukkan sjö á föstudagskvöld
komu þeir félagar aftur norður í
Laugafellskofa, og á laugardag
komu þeir norður í Eyjafjörð. Á
sunnudaginn komu þeir svo hing-
að í bæinn með Rauð. Reyndist
liann vera frá Hóli i Kaupangs-
sveit, um 13—14 vetra gamall,
keyptur úr Norðurárdal í Skaga-
firði um 2 vetra. Getur því varla
verið hér um strok að ræða.
Rauður hefir verið týndur síðan í
vor. Varð síðast vart á Glerárdal
við vorsmölun þar.
Þeir Stefán voru rnjög heppnir
með veður í ferð sinni. Var snjór
horfinn af Vatnahjallavegi, er
þcir komu til baka úr Jökuldal.
—> J, <—
Þóroddi Jónossyni, Iffihni
veití Breiðamýrarlffihnis-
hérað.
Þóroddi Jónassyni, frá Græna-
vatni í Mývantssveit, hefir verið
veitt Breiðamýrarlæknishérað í
Suður-Þingeyjarsýslu frá 1. okt.
n. k. Þóroddur hefir um þriggja
ára skeið verið prakiserandi lækn-
ir hér í bænum og getið sér hið
bezta orð. Er það vel, þegar svo
traustir menn sem Þóroddur velj-
ast læknar í stór og ábyrgðarmikil
læknishéruð og Breiðamýrarlækn-
ishérað er.
—> <—
N Ý J A - B í Ó
sýnir þessa dagana tékkneska
kvikmynd, Flóttamennina frá
Lidice, en svo hét tékkneska þorp-
ið, þar sem þeir hryllilegu atburð-
ir gerðust í síðustu heimsstyrjöld,
að Þjóðverjar drápu alla karl-
menn, sendu kvenfólk og börn í
fangabúðir, brenndu þorpið til
ösku og jöfnuðu yfir rústirnar,
allt í hefndarskyni vegna morðs-
ins á hinum hataða Gestapofor-
ingja Heydrich, hernámsstjóra
Þjóðverja í Tékkoslóvakíu.
Bifreiðarsl^i
varð nálægt gatnamótum Norður-
götu og Fjólugötu aðfaranótt s.l.
laugardags og munaði litlu, að
stórslys yrði. Atvik slyssins voru
þau, að Hjalti Eymann, bifreiða-
stjóri, ók norður Norðurgötu í
sendiferðabifreiðinni A 641. —
Þegar hann kom skammt norður
fyrir gatnamót Fjólugötu, rakst
bifreiðin á vatnsrör, er stóðu aft-
ur af vörubifreiðinni A 344, sem
stóð þar á hægra kanti götunnar,
og gengu rörin gegnum framrúð-
una á bifreiðinni A 641 framhjá
höfði bifreiðastjórans og aftur úr
stýrishúsinu. Bifreiðarstjórinn,
Hjalti Eymann, skrámaðist nokk-
uð á höfði, en eigi munu meiðsli
hans hættuleg. Á bifreiðinni
A 344 voru vatnsrör beggja meg-
in, sem stóðu aftur af pallinum
og einnig fram fyrir bifreiðina.
Verður að teljast mjög varhuga
vert að skilja bifreiðir þannig
hlaðnar eftir á götum úti, sérstak-
lega að nóttu til.