Dýraverndarinn - 01.11.1953, Blaðsíða 3
DÝRAVERNDARINN
51
er loks borið fram í stallinn, er gripið með gráð-
ugum munnum snöggt og fast eftir tuggunni.
Hestarnir reisa sig og stikla við stallinn, kasta
heyinu með snoppunni og frýsa hraustlega.
Bóndinn lokar hlöðudyrunum og stígur úr stall-
inum niður í húsið og e. t. v. staðnæmist hann
um stund hjá félögum sínum og vinum. Hann nýt-
ur þess að sjá þá gæða sér á gjöfinni. Þetta var
nú einu sinni sumarkaupið þeirra. Launin fyrir
þrotlausa vinnu og einstaka þolinmæði og fórn-
fýsi voru nú greidd með fóðrinu og annarri að-
hlynningu. Víst áttu þau laun að vera sem ríku-
legust. Minningar frá liðnu sumri koma fram
í hug bóndans, ein eftir aðra. Margan góðan sprett
höfðu þessir fallegu ferfætlingar þá gefið honum
og þeim, sem hann unni, marga byrðina borið í
garð og margan dag stritað sveittir undir oki
ahtýgjanna, þegar svo mikið valt á því, að orka
þeirra og hlýðni brygðist ekki. Bóndanum hlýnar
um hjarta. Víst áttu þeir skilið að vel væri til
þeirra gjört. Hann strýkur hlýtt um mjúka belgi
og stinna makka; svo hverfur hann út, en um
leið er höfði máski snúið snöggt til dyra og lágt
hnegg kveður við. — Orðvana kveðja, en svo hlý
°g fölskvalaus og miklu máttugri en sumar orð-
Wargar og íburðarmiklar kveðjur þeirra, sem mál-
ið eiga.
-— — Bóndinn hverfur til fjárhúsanna. Seppi
er í fylgd með honum, glaður og tryggur. Hann
sezt við húsvegginn og horfir spekingslega á hús-
hónda sinn moka snjóinn frá hurðinni. Svo, þeg-
ar kvosin framan við dyrnar er orðin hrein, leggst
hann í hana og hringar sig saman í kuðung. Og
enda þótt hriðin sé svo mikil, að skjótt skefli yfir
hann, flýr hann ekki heim, heldur biður hús-
hónda síns, unz hann kemur aftur út. Fjárhund-
Urinn hefur löngum unnið til að líða hungur,
hreytu, kulda og hvers konar kvöl til að geta
fengið að vera í nálægð húsbóndans. Slikt má
ekki misvirða. í rauninni er það sígild fyrirmynd.
Eðlið segir alltaf til sín, — sama hvort í hlut á
^oennskur maður eða mállaus smælingi, sem við
nefnum — dýr.
Pjárhúshurðin opnast og fellur að stöfum. Bónd-
inn kveikir ljós, ef þess gjörist þörf, verkar af sér
snjomn, hreinsar garðana og fer svo upp í hlöð-
una. Á meðan honum dvelst þar, ríkir mikil ókyrrð
frammi í fjárhúsinu. Kindurnar rása um krærn-
ar, jarmandi og eftirvæntingarfuliar og rísa upp við
garðann, einkum þann hluta hans, sem næstur
er hlöðudyrunum. Þar hnappast þær saman og
mæna vonaraugum inn í dyrnar. Og svo þegar
heyið er borið fram, raða þær sér á garðann hlið
við hlið — allar í sama andartaki, líkt og skipu-
lögð herfylking. Frjáls — eðlislæg samtök, sköp-
uð af einni tilfinningu, hinni frumstæðu þörf. Hér
þarf engan aga, reglur eða lögmál.
Bóndinn sýslar sitthvað í hlöðunni á meðan
féð étur upp heyið, sem hann bar fram í garð-
ann, en þegar það er nærri búið, tekur hann
heyið, sem hann hefur verið að losa upp í fang
sér, eins mikið og hann getur náð utan um, og
ber það í þannig löguðu hneppi fram í garðann
á ný. Margar af kindunum teygja höfuðið
upp yfir garðabandið og rífa tuggur úr
jöðrum hneppisins í fangi bónda um leið og
hann dreifir því um garðann, svo smeygja þær
sér aftur fimlega á milli stokks og garðabands
og njóta gjafarinnar með ríkri ánægju. Það er
mjög ólíkt hvernig kindurnar, hinir mörgu ein-
staklingar, fara að mat sínum, alveg eins og mann-
anna börn. Sumar kindurnar eru vandlátari en
aðrar og ekki líkt því eins gráðugar. Þær hræra í
heyinu með snoppunni, leita eftir því bezta
og taka litlar tuggur í einu, stundum aðeins fáein
strá eða eina laufkló. — Aðrar éta allt upp og
ofan, taka feiknalega stórar tuggur, teygja sig
sem lengst þær ná yfir garðann og ama í sífellu
þeim félögum, sem næstir þeim eru á garðanum.
Þegar bóndinn hefur lokið verki sínu í hlöð-
unni, lætur hann það eftir sér að setjast á garða-
bandið og horfa um stund á kindurnar sínar. Þær
eru harla ólíkar að vexti, útliti og hátterni. Þegar
alls er gætt, kemur í ljós, að engar tvær þeirra
eru nákvæmlega eins.
En þennan morgun, þegar bóndinn unir í fjár-
húsi sínu og virðir fyrir sér kindurnar sínar, skiptir
útlit þeirra hverrar fyrir sig ekki svo miklu máli,
hann ber sama hug til þeirra allra. Allar í samein-
ingu mynda þær eina heild, sem krefst umhyggju
hans og vekur honum ríka ábyrgð, því að þetta er
meginstoðin, sem bú hans hvílir á og velgengni
hans og heimafólks hans er komin undir. Þetta er
hjörðin hans, sem honum ber að annast af alúð,
— honum þykir vænt um hana, ekki einungis
vegna sjálfs sín, heldur einnig hennar vegna.