Dýraverndarinn - 01.07.1959, Blaðsíða 2

VIÐA ER POTTUR BROTINN
Þörf aukins eftirlits um fóSrun og hiröingu búfjár, strangari og
ákveSnari ákvœ&a um íhlutun og úrbœtur af hendi trúna&ar- og
valdsmanna og meiri vi&urlaga við brotum á lögum og reglum
Bóndinn á Þóroddsstöðum
TlU kílómetrum suðvestan við hið mikla skóla-
setur Laugarvatn er býlið Þóroddsstaðir í Gríms-
nesi. Liggur þjóðvegurinn í Laugardalinn hjá
garði á þessu býli og blasa bæjarhús og tún við
vegfarendum.
Maður er nefndur Skúli Kristjánsson. Hann er
búfræðingur frá Hvanneyri og talinn hestamaður
mikill, hefur og að sögn starfað eitthvað erlendis
sem riddari og hrossakynningarmaður á vegum
Gunnars Bjarnasonar, hrossaræktarráðunauts,
sem er lesendum Dýraverndarans ekki alls ókunn-
ur. Fyrir nokkrum árum réðst hann að Laugar-
vatni sem starfsmaður á stórbúi hins alkunna
framkvæmdamanns og skólastjóra, Bjarna Bjarna-
sonar. Haustið 1957 keypti Skúli f járbú, sem Þor-
kell Bjarnason, skólastjóra, átti á jörðinni Þór-
oddsstöðum í Grímsnesi, og hóf þar búskap. Hafði
hann þar síðastliðið haust hálft þriðja hundrað
fjár og nokkra hesta. Þó að hann hæfi búskap á
Þóroddsstöðum, hafði hann samt á hendi einhver
störf á Laugarvatni, enda dvaldist hann þar og
fór þaðan til umsýslu bús síns á Þóroddsstöðum.
Er það langur beitarhúsvegur, og hér áður fyrr-
um mundi það hafa þótt ærinn starfi og ábyrgð
að fóðra og hirða að vetrarlagi hálft þriðja hundr-
að fjár og nokkra hesta.
Fjárdauði, kærumál og blaðaskrif
Eins og öllum er í minni var veðrátta á liðnum
vetri yfirleitt mjög svo mild og snjóalög svo lítil,
að einstakt mundi teljast. Hins vegar var um-
hleypingasamt, veður oft hörð og votviðri tíð. Þó
mundi hafa verið talið hér áður á árum, að hraust
fé þyrfti ekki mikla gjöf í slíku tiðarfari, ef það
nyti nákvæmrar hirðingar góðs og samvizkusams
fjármanns.
Um það bil viku af sumri, þá er jörð var ekki
aðeins alauð á láglendi, heldur líka heiðar og
f jallvegir hér á Suðurlandi, barst til hlutaðeigandi
eftirlitsmanns og yfirvalds kæra út af horfelli
bóndans á Þóroddsstöðum. Kærandi var utan-
héraðsmaður, sem fór um veginn hjá þessu býli
og sá liggja ofanjarðar hræ af dauðum kindum.
Maðurinn sneri sér einnig til eins af dagblöðunum
í Reykjavík og skýrði því frá málinu. Það sendi
mann austur, sem ljósmyndaði hræin, og flutti
það síðan frásagnir um hordauða á Þóroddsstöð-
um. Vakti málið mikla og almenna athygli, og
varpaði það ekki aðeins Ijótum skugga á Þórodds-
staðabóndann, heldur kom upp sá kvittur, að víð-
ar væri pottur brotinn. Var sagt að bændur, sem
hefðu svo margt í fjósi, að hirðing og mjaltir
kúnna væri þeim ærinn starfi, hefðu komið sér
upp stórum fjárbúum, sem þeir sinntu svo lítið,
að engan veginn gæti talizt ámælislaust, og væri
það ekkert eindæmi, að fé bænda hryndi niður úr
hor og vanhirðu. Er það ekki óvenjulegt, að um
mál, sem vekja aðra eins athygli og horfellis-
fréttin frá Þóroddsstöðum, fari í umtali eins og
snjóknött, sem velt er af stað í kramri fönn í
brattri fjallshlíð og verður stærri og stærri eftir
því sem neðar dregur.
Skýrslur forðagæzlumanns og dýralæknis
Stjórn Sambands dýraverndunarfélaga Islands
sneri sér til hlutaðeigandi yfirvalds og aflaði sér
upplýsinga um málið. Fékk hún afrit af skýrslum
forðagæzlumanns og dýralæknis í Árnessýslu. —
Þykir rétt að birta þær hér.
Skýrsla forðagæzlumanns
„Skýrsla þessi er gefin samkvæmt beiðni sýslumannsins
í Árnessýslu og skýrir frá afskiptum mínum sem forða-
34
DÝRAVERNDARINN