Dýraverndarinn - 01.08.1962, Blaðsíða 6

hann flýgur helzt yfir — maðurinn þarf sem sagt
að eiga góð og dýr skjólföt, og loks þarf hann að
hafa góðan tíma til sinna umráða.
Og hvað er svo í boði til að vel fær, áhugasamur
og þrautseigur skotmaður leggi sig fram? Tólf krón-
ur á fugl. Það má teljast mjög gott, ef skotmaður-
inn fær 3—4 svartbaka í 5 skotum. Segjum, að hann
fái til jafnaðar 42 krónur í verðlaun fyrir fimm
skota veiði. Skotið kostar nú hvorki meira né minna
en kr. 9.20 — eða fimm skotin 46 krónur. Bara
þarna er þá fjögurra króna tap. Þá kostar góð marg-
skota haglabyssa nr. 12 7—10 þúsund krónur. Loks
er svo skjólbúnaðurinn, svo kalsaleg útilega og
tímaeyðslan, já, vilja menn ekki taka sig til og
reikna tímakaupið? Mundi háttvirt Alþingi geta
vænzt þess, að menn leggi sig í að eyða svartbak
upp á þessi býti?
Nei, það þarf að heita að minnsta kosti 30 króna
verðlaunum á hvern skotinn fugl — og aukaverð-
launum fyrir hvert hundrað, og svo þarf að banna
eitrun — að minnsta kosti meðan á herferðinni
stendur, til þess að fyllilega verði séð um árangur-
inn. Þá finnst mér það réttmæt lágmarkskrafa
góðra veiðimanna, sem leggja sig fram um að eyða
vargdýrum — en þar á ég við refi, mink, svartbak
og hrafn, að veiðimennirnir geti átt kost á góðum
og langdrægum haglabyssum og kíkisrifflum, ásamt
vönduðum skotum, sterkum og vel hlöðnum, á réttu
verði. Á ég þar við, að tollur verði felldur niður,
og að álagning sé engin. Ég hef bent á það áður, að
Búnaðarfélag lslands eigi að hafa milligöngu um
slíka hluti. Byssuniar væru stimplaðar heiti Bún-
aðarfélags íslands, og með því væri hægt að koma í
veg fyrir allt svindl og gróðrabrall með þessar byss-
ur. Búnaðarfélag hverrar sveitar mælti með mönn-
um, sem slíkar byssur skyldu fá. Mér hefur verið
sagt, að 100% tollur sé á byssum og skotfærum, —
og er mikið á milli þess að kaupa byssu fyrir
5 þúsund krónur eða 10 þúsund, og svo er það, að
flutt er inn í landið mikið af lélegum byssum og
lítils nýtum skotfærum og þetta selt á okurverði.
Hér er breytinga þörf. Við, sem viljum leggja
okkur fram um að eyða skaðræðisdýrum í ríki
náttúrunnar með skotum og kunnum til þess, eig-
um heimtingu á að fá í hendurnar við góðu og sann-
gjörnu verði vönduð verkfæri.
Ásgeir Erlendsson,
Hvallátrum, Rauðasandshreppi.
PETER SCOTT:
Hvað er villidýr?
Þorsteinn Einarsson þýddi.
Grein þessi er eftir forstöðumann „The Wild Fowl
Trust," sem rekur fuglagarð við mynni Severnár í Eng-
landi. Peter Scott hefur tvívegis komið hingað til lands.
Fyrra skiptið gerði hann út leiðangur ásamt James Fisc-
her, sem er þekktur brezkur fuglafræðingur, og tók dr.
Finnur Guðmundsson þátt í leiðangrinum. Dvöldu þeir
um tveggja mánaða skeið í Þjórsárverum og rannsökuðu
heiðagæsir, sem þar eiga varpstöðvar. Peter Scott er víð-
frægur fuglafræðingur og skrifar mikið, ferðast einnig
víða og lieldur fyrirlestra. Hann málar líka mikið, og eru
mörg fuglamálverk hans mjög liátt verðlögð. Grein sú,
er hér birtist í lauslegri þýðingu, hefur vakið mikla at-
hygli og verið endurprentuð í ýmsum tímaritum. Þ. E.
Röskun sú, sem maðurinn veldur á jafnvægi nátt-
úrunnar víða á jörðinni, er orðin aðkallandi verk-
efni til rannsóknar og vekur áhyggjur ýmissa, sem
þekkja vel dýra- og jurtalíf. Röskun þessi kemur
mest fram í þurrkun mýrlendis, ruðningi skóglenda
og að stórar orkustöðvar þarfnast fyrirhleðsna, sem
leiða af sér, að stór stöðuvötn myndast, þar sem áður
var víðáttunrikið graslendi eða víðfeðmir skógar.
Einnig kemur þessi röskun fram í notkun alls konar
eiturlyfja til útrýmingar skorkvikindum í ýmsum
nytjagróðri. Fuglar éta skorkvikindi, sem drepizt
hafa af eitrinu, og svo éta önnur dýr hræ fuglanna,
og þannig leiðir þessi eitrun af sér keðjudauða
margra tegunda. Nærtækt dæmi er rottufaraldur
sá, sem nú geisar víða í Englandi. Ýmsir náttúru-
fræðingar þar í landi vekja einmitt athygli á, að
þetta stafi af því, að uglur og svo ýmis smærri rán-
dýr, sem lifa á rottum, verði einmitt að bráð þessari
eitrun, sem hér var áður getið.
„Pabbi, hvað var villidýr?" Þér finnst kannski les-
andi góður þessi spurning nokkuð hjárænuleg í
dag. En hún mun ekki virðast barnabarni þínu svo
mjög lrjárænuleg, þegar barn þess spyr, að minnsta
kosti ekki, ef æðsta dýr jarðarinnar heldur áfram
því vitfiringslega framferði að gera heiminn óhæf-
an fyrir önnur dýr að lifa í. Það stendur á sama,
hvaða ágæta framtíðarkynslóðir kunna að afla sér
38
DÝRAVERNDARINN