Dýraverndarinn - 01.09.1962, Blaðsíða 9

skal segja þér sögu. Þá skilurðu þetta betur,“ sagði
Anna við mig, um leið og við gengum til hestanna
og settumst niður í grænt grasið.
.,Já, góða, byrjaðu á sögunni," sagði ég með eít-
irvæntingu.
Anna hló.
„Já, það var í fyrravor, að mig fór að
langa í grasaferð út í heiði. Ég hafði oft farið til
grasa, en nú langaði mig til að breyta til, fara á
aðrar stöðvar en ég hafði áður farið. En þar sem ég
var ókunnug leiðinni, þá bar ég þetta undir pilt-
ana heima, og ég fékk strax tvo iörunauta.
Dagurinn var ákveðinn og hestarnir reknir lieim
— og þú getur rétt ímyndað þér, að það lá reglulega
vel á mér, þegar ég lagði á stað upp úr byggð. Ég
átti heilan dag fram undan úti í heiði, sólin skein,
og mér fannst ilmurinn úr jörðinni sterkari en
vanalega. Það var eins og Jarpur fyndi gleði mína,
])ví að hann var svo fús og taumlipur. Við vorum
öll vel ríðandi, og hestarnir stigu liðugt, þegar upp
dalinn kom, en hann er allur í eyði. Þar voru áður
fimm jarðir í byggð og alltaf tvíbýli á einni þeirra.
Eallegur er dalurinn, svona rétt fyrir sláttinn, engið
slétt og sums staðar véltækt á bökkunum með fram
ánni, sums staðar líka grænar startjarnir með háu
grasi í kring, þar sem álftirnar spígsporuðu fann-
hvítar, voru víst ellefu saman í hóp. Þær teygðu úr
hálsinum eða stungu nefinu ofan í tjörnina að ná í
æti. Ég hafði aldrei séð álftir svona nærri mér.
Við vorum komin fram í miðjan dal og að því býl-
inu, sem síðast fór í eyði. Við riðum heint túnið, sem
var alþakið lambám. Þær styggðust lítið, flestar
voru spakar, stóðu kyrrar og horfðu á okkur, en
lömbin stukku undir þær og sugu.
Þarna var gott að á hestunum svolitla stund — á
grundinni fyrir neðan bæjarrústirnar. En túnið var
mikið kalið og aðeins hýungur upp úr Jtví. Það var
;dlt rótnagað eftir kindur og stóð. Það hafði verið
girt fyrir nokkrum árum, en nú lá girðingin víðast
hvar niðri og í slitrum. Og uppi í rústunum lágu
alls staðar vírflækjur. Ég fór strax að rífa upp steina
°g grafa þessar flækjur, en ég sá þó, að það var von-
laust verk á stuttri stund. Og samferðamennirnir
sögðu, að betra væri að halda áfram í grösin. Við
tokum þvi hestana og stigum á bak, fórum yfir bæj-
arlækinn, sem rann rétt sunnan við rústirnar. Hann
kom ofan úr djúpu og víðu gili, sem tók við strax
fyrir ofan túnið, og gilið skar sundur hlíðina alveg
DÝRAVERNDARINN
upp í fjallsrætur. Nú var allt á fótinn íyrir hestana,
og við riðum liægt upp gilbarminn. Að vestanverðu
við gilið lá girðing upp í fjallið, auðsjáanlega varn-
argirðing fyrir stóð, þar var alls staðar fé á beit.
Við vorum einmitt að tala um það, hvað þessar
girðingar væru hættulegar fyrir íéð. En hvað var
nú þetta? Við tókum eftir því, nærri öll samtímis,
að ein kind hljóp svolítinn spöl út og suður og svo
í hring — eins og henni væri varnað að komast
nema takmarkað. Hún var auðsjáanlega föst í vírn-
um, moldarflagið og traðkið undir fótum hennar
bar þess glögg merki, að hún var búin að hendast
þarna um lengi. Annar maðurinn, það var hann
Berti, var ekki lengi að snúa Rauð sínum ofan í
gilið og ríða yfir til þessarar veslings skepnu, sem
æddi þarna um í angist. Við hin fórum af baki og
settumst niður og biðum. Ég horfði alltaf yfir gilið.
Ég sá, að Berti varð að skera vírinn úr ullinni.
Svona var hann orðinn flæktur og fastur. Svo var
kindin frjáls, en hún íór ekki lengra en svo sem tvo
metra, þá fór hún að rífa í sig grasið af mikilli
áfergju. Ef við hefðum ekki borið gæíu til að vera
þarna á ferð, þá hefði kvalizt lífið úr blessaðri
skepnunni, og þú getur hugsað sér þann hryllilega
dauðdaga!
Þegar Berti kom til baka, fórum við a£ stað og
héldum upp grasbreiðurnar upp með gilinu, fram
hjá uppgrónum, gömlum mógröfum. Smám saman
fór sjóndeildarhringurinn að víkka út heiðina:
brekkan var að baki, og við héldum í austurátt. Ég
var svo niðursokkin í að virða fyrir mér útsýnið,
að ég tók ekki eftir neinu, fyrr en báðir samferða-
mennirnir voru komnir af baki og farnir að eltast
við eina lambána, sem var þarna á flesjunum innan-
um aðrar kindur. Mér datt fyrst í hug, að þeir ætl-
uðu að rýja hana, því að hún var í ullu, en þegar
þeir náðu henni, kom í ljós, að ærin var í svo þræls-
lega föstu ullarhafti, að hún gat lítið hlaupið — og
það lá við, að sár væru að byrja að koma á fæt-
urna. Skáru piltarnir haftið af ánni og tóku alla
ull vandlega aftan úr lærunum, svo að engin liætta
væri með hana lengur. En ég fór að tína saman
hestana og hugsaði, að margt sögidegt ætlaði að
koma fyrir í þessari grasaferð. En nú er bezt að
i'ara fljótt yfir sögu. Nú var stutt eftir í fjalla-
grösin. Þar gerðist ekkert markvert. Við tíndum
grösin kringum tjarnirnar og borðuðum nestið í
lyngmóunum, þar sem við gátum litið eftir hestun-
57