Dýraverndarinn - 01.12.1962, Blaðsíða 14

Holl ráð aldraðs
bændaleíðtoga
PÁLL ZÓPHÓNÍASSON var um langt skeið einn
af þörfustu mönnum, sem íslenzka þjóðin átti.
Hann var fræðari og ráðunautur bændastéttarinn-
ar, auk þess sem hann var lengi á alþingi góðgjarn
og sérstæður fulltrúi margs hins bezta, sem reynsla
og þekking hefur kennt okkur íslendingum. Og
honum var vel launuð góðvild hans og áhugi. Ég
veit ekki neinn mann, sem bændur landsins hafa,
þrátt fyrir hatramma flokkaskiptingu, treyst betur
til hollra ráða. Og enn er Páll að ráða bændum
heiit. í septemberblaði Freys er grein eftir hann,
sem heitir Um heyskap og ásetning. Er hún skrif-
uð af djúptækri þekkingu, langri reynslu og þeim
heilhug í garð manna og dýra, sem hafa verið að-
alsmerki Páls. Og hún tekur á málefnum, sem eru
mikil vandamál, svo föstum, en þó liprum tökum,
að ég tel æskilegt, að sem flestir kynnist henni. Þar
er samofið það hagræna og siðferðilega á þann liátt,
að mjög líklegt er til áhriía. Ég liel því fengið leyfi
ritstjóra og höfundar til að birta nokkurn hluta
þessarar ágætu greinar, nokkuð af því, sem íjallar
um sauðfé og kaflann um ráð til að sjá stóðhrossum
fyrir fóðri í vondum árum, án þess að það rýri
getu bóndans.
Ritstjóri.
Það er enginn vafi á því, að það er sparnaður í
þessu litla afurðafóðri, sem ærin þarf inni, sem
miklu veldur um, að dilkarnir eru oft ekki þyngri
að haustinu en raun ber vitni. Vegna sparsemi á
starfa eins og verst gegnir, en nú hefur Samband-
ið leigt húsnæði á Hjarðarhaga 26, ásamt Ungmenna-
félagi íslands. Þar verða góð skilyrði til skipulegrar
afgreiðslu á gömlum og nýjum árgöngum, og þar
getur stjórn Sambandsins iialdið fundi sína, hve-
nær, sem þörf er á að hún komi saman.
Páll Záphóniassön
afurðafóðri til fósturmyndunar fæðast ekki lömbin
með nægum þunga og vegna sparnaðar á afurða-
fóðri til mjólkurmyndunar eftir burðinn, mjólkar
ærin ekki nóg, og því kemst ekki sú döngun í lamb-
ið, sem þarf, en fyrsta mánuðinn þyngist lambið
mest, og framhaldsþungaaukning þess er að veru-
legu leyti komin undir Jrví, að Jiað, strax eftir burð-
inn, nái eðlilegri framför. Þessir1) bændur eyða frá
100 til 140 fóðureiningum í ána að vetrinum, og það
liugsa ég að jreir eigi að ætla ánni, sem ætla sér að
fá yfir 20 kg af dilkakjöti eftir hverja kind á fóðri.
Oft munu Jteir geta sparað nokkuð viðhaldsfóður,
með Jrví að beita meira en fjöldinn af Jressum bænd-
um gera, sem nú fá yfir 20 kg eftir kindina. Allir
munu Jreir gefa ánum fóðursalt og sumir líka mat-
arsalt, margir í kassa, er þeir láta standa fremst í
garðanum og ærnar skammta sér sjálfar úr.
Þeir bændur, sem ekki hafa enn lagt niður Jrann
ósið, að halda elztu ánum frá hrút og láta J)ær verða
geldar síðasta árið, til Jress, eins og jæir liafa sagt
við mig: „að fá gott kjöt í reyk“, eiga að hætta því
og drepa þær í haust. Þær eiga nú að víkja fyrir
ám, sem færa Jreim lamb að vori. Og telji ])eir sig
illa heyjaða, og Jmrfa að fækka, eiga Jjeir að ganga
nokkuð nærri gömlu ánum, svo Jreir þurfi minna
að drepa úr Jreim haustið 1963. Líka drepa Jreir
nú ær, sem drepið hafa undan sér, af því þær eru
svo seigmjólka eða sva stórspena, að lömbin hafa
ekki kornizt á spena, ær, sem átt hafa blind lömb,
bækluð lömb, lömb, sem hafa liaft mislanga efri og
neðri skolta eða aðra byggingargalla sem gætu verið
1) Þ. e. bændur, sem fá yfir 20 kg af kjöti að meðal-
tali eftir hverja á.
94
DÝRAVERNDARINN