Dýraverndarinn - 15.09.1916, Side 5

DÝRAVERNDARINN
69
Enginn skyldi ætla að liér sé um neitt hégómamál a'S ræSa.
Á tvent er að líta. Fyrst og fremst mannúðarhliðina, þá að
hjúkra hrossunum betur í uppeldi, svo að hungur og harð-
neskja kippi ekki úr þeim vexti og kjarki. Enginn láti heyra.
til sín þann ósóma, að þá borgi sig ekki lengur að ala upp*
bross til útflutnings, ef eigi að fara að gefa þeim að vetrinum..
Enginn heiðvirður maður getur haft það fyrir atvinnuveg að>
kvelja skepnur til ávinnings.
En svo er að lita á fjárhagshliöina. Er það hagur að láta
tryppið bjarga sér sjálft eins og best gengur eða falla, ef svo
vill verkast, og selja það svo á 4. ári fyrir 150 kr. ? Það er
ekki víst; þó að það sýnist arðvænleg atvinna, og þó að sú
atvinna væri siðuðum mönnum samboðin. Það hefur komið
fyrir að hörðu vorin hafa höggvið skarð í hópinn, svo að
arðurinn hefur orðið minni.
Það gæti hugsast að hitt væri eins arðvænlegt að kosta
nokkru til uppeldisins og selja tryppið fyrir hærra verð á eftir.
Allir geta reiknað það dæmi að það er ábati að kosta 50—60
kr. upp á uppeldið og fá í aðra hönd 100 kr. eða meira.
Eitt er víst: við megum ekki láta reka á reiðanum í öðru
eins atvinnumáli og hrossauppeldinu og hrossasölunni. Þar er
ein auðsuppspretta þessa lands, en það er hægt að stífla hana
með nógu miklu sinnuleysi og hirðuleysi um hrossakynið. Það
er líka hægt að auka hana með skynsamlegum ráðstöfunum;
kynbætur hrossanna er þar aðalatriðið. Gamli Coghill sagði,
að Bretland yrði fyr peningalaust en ísland hrossalaust. En
hvað hjálpar það að hross séu til í landinu, þegar þau eru
orðin svo úrætt og aum, að enginn vill eiga þau? Þau eru
þá að minsta kosti ekki verslunarvara lengur.
Árið 1911 var hrossatalan á öllu landinu 43879. Það ár voru
seld til útlanda 2522 hross, eldri og yngri, fyrir 219152 kr.,
eða um 85 kr. hvert hross. Seinni árin hefur hrossunum fjölgað ;
1913 voru þau 47160; hve mörg þau eru í ár veit maður ekki.
Og hve mörg hross út eru flutt i ár er óvíst, og eins hitt hvað
þau hafa fært landsmönnum í tekjur, en svo mikið er vist að
það er mikil upphæð með þvi verði, sem nú er á hrossum.
Þegar hrossaræktin er komin í lag verður ein miljónin af
tekjum landsins fyrir seld hross.