Dýraverndarinn - 15.09.1916, Blaðsíða 10

74
DÝRAVERNDARINN
BEISLIN PÍSLARFÆRI
Schröder sálugi hélt ekki mikið upp á keðjuna á ís-
lensku reiðbeislunum; þótti hún óþörf og hestinum ónota-
áhald. Víst er um það, að keðjuna má brúka svo, að hún verði
skepnunni hreinasta píslarfæri. Ef illa er á haldið, særist hest-
urinn undan henni og blóðið lagar undan henni og úr munn-
vikjum hans. Málmkeðjur skyldi því ávalt brúka með mestu
gát og varast að hafa þær of hart spentar. Sé allrar varúðar
gætt, þurfa þær ekki að meiða né verða hestinum til neinnar
pyndingar.
Einhver ráð Jsykjast menn J^urfa að hafa til að buga þverúð
óstýrilátra hesta, ekki síst í tamningunni. Jú, einhver ráð
verður að hafa. En veruleg píslarfæri þurfa ekki aðrir að
brúka en klaufarnir. Góðu reiðmennirnir þurfa ekki að gripa
til þeirra. Þeir temja oft við venjulegt bandbeisli, sem engan
hest meiðir, og hestarnir verða hlýðnir og eftirlátir.
Sú var tíðin að ekki þótti nokkur vegur að gera börn hlýðin
og eftirlát nema sá að berja þau, sbr. orðtakið: „enginn verður
óbarinn biskup“. Mannúðin vex, og þekkingin á eðlisfari barn-
anna eykst; barsmíðunum léttir, því að önnur ráð finnast mann-
úðlegri, en eins góð, til að kenna börnum hlýðni og auðsveipni.
Orð og augnatillit gera meira gagn en vöndurinn.
Líkt er um tamning hestanna, og reyndar meðferð þeirra eftir
tamninguna.
Svipan og keðjan verða oft píslarfæri i höndum geðillra og
hugsunarlausra manna; reiðhestarnir gætu sagt ljótar sögur af
því, ef þeir mættu máli mæla. En gætnir og góðir reiðmenn
beita ])essum áhöldum ekki mikið. Þeir kunna önnur betri
ráð og mannúðlegri. Þegar ])eir ternja, reyna þeir að kynna
sér sem best skaplyndi folans, og beita aldrei hörku að óþörfu.
Sömu reglur ættu þeir að temja sér, sem mjög þurfa að um-
gangast skepnur. Gott viðmót og vingjarnleg umgengni hefur
oft meiri og betri áhrif en svipan.
Margir hestar liafa aldrei lært að teymast vel. Þeir láta
draga sig áfram likt og sleða, og þeir rykkja svo að alt ætlar
sundur að ganga. Þetta er skoðað sem þverúð og þrjóska, og
er það víst stundum. En hefur nokkuð verið gert til að venja