Dýraverndarinn - 01.12.1939, Blaðsíða 10
66
DÝRAVERNDARINN
aíifall var. Boli sneri óðara út í lækinn aftur, rak
hausinn í kálfinn og kom honum á lappirnar; gekk
svo forstreymis við hlið hans yfir um lækinn. í
mörgu fleira sýndi það sig, að Laugi var stórgáf-
ad' naut!
Svo er ]>að forystu-sauðurinn, hann Blesi, ein-
stök skynsemdar skepna, með skarjsa eðlisávisun, sem
varla 1)regst. Oftar en menn vita, hefir hann l)jarg-
að öllu fénu, og jafnvel smalanum líka, frá hráð-
um voða, og mætti segja margt skrítið um aðferðir
hans við hjörgun. —
Það var vorið 1937, að ein ærin okkar festi sig
i vírneti hér við túnið, og heið bana af. Hún lét
eftir sig lítinn, ósjálfbjarga lambhrút, en svo fal-
legan og lifvænlegan, að hann ]jótti sjálfsagðúr
„heimalningur". Skömmu síðar fann nábúi minn lit-
ið, munaðarlaust lamb (giml)ur) inni í Hafnarskógi
og sendi hingað heim með hilstjóra, sem átti leið
hér um. Gimbrin var auðvitað einnig tekin sem heim-
alningur. Hrúturinn var nefndur ,,Rússó“, en gimbr-
in bara ,,KoJla“. Bæði fengu þau pela og þrifust vel.
Urðu þau bæði mjög mannelsk. Einkum lét ,,Rússó“
ást sína í Ijós við unga stúlku hér á bænum, sem
er mikill dýravinur. Eltu lömbin hana oft i fjósið
og voru að dunda þar meðan mjólkað var. Fyrsta-
kálfs-kviga var i fjósinu, sem Menja er nefnd, fallega
rauð, með hvíta mcn eftir hryggnum. HÚ11 mun
hafa verið i nálega sex mörkum, er þetta gerðist.
Lömbunum var tíðförult ,upp i básinn hjá Menju
litlu. og áðúr en maður eiginlega áttaði sig á. hvað
var að gerast, voru bæði lömbin komin þar á spena
og farin að sjúga hana! Með þessum þremur tók-
ust nú svo góðar ástir, að ekkert mátti af öðru sjá.
Lömbin hættu við pela sina og fylgdu kúnum í
haga á daginn. Og enga móður hefi ég séð hróð-
ugri ganga út með börn sin á sólbjörtum vormorgni
en Menju, þegar hún keifaði út götu, og lömbin
skokkuðu með henni, belgfull og ánægð, sitt við
hvora hlið. -— Einu sinni hljóp snurða á þráðinn;
Fiskilækjarkýrnar höfðu komið í heimsókn, og lömb-
in slæðst með þeim þangað. Og mikil var sorgin
hjá vesalings fóstrunni. Hún fór einförum, síbaul-
andi, og tárin runnu niður vangana. — Þorgils gjall-
andi hefir ritað átakanlega sögu, sem heitir: „Kýr
grætur". Sú kýr syrgði sitt eigið barn, en kvigan
okkar tregaði fósturlömbin sín engu minna. Og mik-
ill varð aftur fagnaðarfundurinn á bága bóga, þeg-
ar hún, eftir mikla mæðu, heimti þau aftur. Lömb-
in sugu Menju til hausts, og urðu væn og falleg,
en Menja er orðin 20 marka kýr, og fallegasti grip-
urinn í fjósinu.
Þá voru nú hundarnir ekki mjcg vitlausir — hann
Tryggur gmnli og hún Vala. Trygg þótti gaman að
fara á hæi, og var því oft lokaður inni, ef menn
vildu ekki hafa hann með sér. En þá tók hann upj)
á þvi, ef einhver fór að búa sig í betri flíkurnar, þá
hvarf ftann, og enginn vissi hvað af honum varð.
En, viti menn, þegar reiðfólkið var komið hér út
á melana — hver mundi þá sitja þar undir steini eða
móhrauk, annar en hann Tryggur, og slást í för-
ina, með miklu rófudingli og hláturinn í augunum!
Eitt sinn var ég að koma utan af Akranesi; ])að
var um haust, snjór á jörðu og farið að skyggja
svo, að ég var ekki alveg viss um götuna. En ég
var á heimfúsum hesti og lét hann ráða. Um það
bil, sem ég sá Ijósin heima, heyrði ég dálitinn þyt
og lágt ýlfur, og fann um leið eitthvað strjúkast
við höndina á mér. Þar voru þá háðir hundarnir
komnir til að íagna mér og Grána, og reyndu að
sleikja á mér hendurnar i kveðju skyni.
Eða þá kettirnir, þau Rósa og Brandur, sem fyrst
voru systkini og svo urðu hjón, rétt eins og í Para-
dís i gamla daga! — Svo var líka mús, sem ég hafði
reglulega i ,,kosti“ heilan vetur. Skamtaði henni á
kvöldin á hornið á búrkistunni, dálitla hrúgu af ýms-
um molum: Brauð, flot, kæfu, pönnukökuj)art, jóla-
kökusneið o. s. frv. Stundum var ögn eftir, en oft-
ast var alt horfið að morgni. Hún bar það milli
framfótanna upp fyrir gistuna, en þar var gat á
gólfinu; hún skifti hrúgunni í smáskamta og íór
oft fleiri en eina ferð; ég var stundum á gægjum
og sá til hennar, ])vi að aklrei sást hún, ef einhver
var á gangi. En svo vönd var hún að virðingu
sinni, að aldrei snerti hún nokkurn annan mat í búr-
inu, eftir að ])etta skijxtlag komst á milli okkar.
En 8. apríl hvarf hún og kom ekki aftur. Eg von-
aðist eftir henni næsta haust, en árangurslaust. —
,,S])egillinn“ segir: „God save the cat.“ Ja, hver
veit? En ég sá mikið eftir músinni minni. —
Þetta þykja ef til vill smámunir, en ef maðurinn
reynir ekki að skilja, gleðjast og hryggjast nteð
öllu sem lifir og hrærist i kringum hann, ])á hæði
fer hann á mis við hálfa lifsgleði sina, glatar þeirri
nærgætni og athygli, sem honum er gefin og skylt
að sýna öllu, sem undir hann er gefið, og brýtur
auk ]>ess þá gullnu reglu, að breyta við aðra eins
og hann vill láta aðra breyta við sig.
Þórunn Richardsdóttir,