Alþýðublaðið - 14.07.1923, Blaðsíða 2

2
AtÞYÐOBLABIB
„íslandsbanki"
ÁtliBgasemdir.
Stjórn íslandabanka hefir nú
sent út alliangt ávarp til lánds-
manna út af umræðum þeim, sem
orðið hafa um bankann undan-
fárið bæði után þings og innan.
Fyrir þá, sem fylgst haía með
f þessum umræðum, sérstaklega
á þingi, felast ekki i þessum
skrifum bankastjóranna neinar
nýjar upplýsingar um bankann
eða hag hans, heldur þvert á
móti. Oll þessi atriði komu fram
í ræðum þeirra íslandsbanka-
mannanna á þingi, t. d. Jóns Þor-
lákss., Sig. Kvarans, Sig. Eggerz
og ef til vili fleiti. Hafa ræður
sumra þessara mánna komið út
í blöðum, svo almenningur hefir
haft tækifæri til þess að mynda
sér skoðun um þessi atriði. Sýn-
ast því þessi skrif bankástjóranna
allsendis óþörf, geta meirá að
segja haft skaðleg áhrif fyrir
bankann, því þau sýna, að banka-
stjórarnir, sem öilu eru kunnug-
astir, hafa ekkert nýtt að segja
um bátnandi hag íslandsbanka,
og þáð verður meira að segja
að teljast vafasamt eítir grein-
inni, hvort það er semeiginleg
skoðun bankastjóranná, þessi at-
riði um hag íslandsbanka, sem
þeir bera fram í grein sinni og
leggja undir dóm almennings.
Og skal vikið að því síðar.
* Bankastjórnin byrjár á þvi að
lýsa bankamátsnefndinni frá 1921,
og hvílíkir ágætismenn hafi í
þeirri nefnd setið. Ekki skai það
átalið. En í sambandi við skipun
þeirrar nefndar má benda á
tvent, — það fyrst, að hinir
þingkjörnu neíndarmenn eru að
eins kosnir af einum fiokki í
þinginu, flokki, s@m margir líta
á að dragi og hafi dregið um
of taum íslandsbánka gagnvart
hag landsins, og ekki er nóg
með það, að þeir séu kosnir af
einum flokki, heldur eru þeir
líka kosnir af minni hluta þings,
þar sem annar þeirrá fékk að
eins is'atkvæði, en hinn 17, en
22 seðlar voru auðir. Hitt er það,
hvernig nefndin 6r saman sett.
Tveir áf fimm eru skipáðir af
híuthöíum bankans. En óstandið
wsr Fasteigiastofao, Yonarstræti 11B,
hefir tij sölu mörg íbúðar- og verzíunar-hús og byggingarlóðir.
>Áherzla lögð á hagfeld viðskifti beggjá aðilja.r
Jónas H. Jónsson,
AlMðniiraniiflerðin
selnr hin óvidjafnanlega
hveitibranð,
bökuð úr beztu hveititegundinni (Kanada-korni) frá
stærstu og fullkomnustu hveitimylnu í Skotlandi,
sem þekt er um alt Bretland fyrir vörugæði.
var þá þanníg í bankanum sám-
kvæmt yfirlýsingum, sem komu
fram á Alþingi 1921, að hann
gat ekki hcldið áfram stárfsemi
eða komist af án hjálpar ríkis-
ins, og þingið var búið að heim-
iia rfkisstjórninni að taka stórlán
tii hjálpar bankanum. Þannig
var komið íyrir bankanum undir
einráðri stjórn hlutafjáreigend-
anna. Það var því með öllu ó-
eðiilegt, að þeir ættu svo mikinn
hluta nefnd&rinnar, þegar um
það var að ræða áð meta hag'
bankans. Það gat ekki verið til-
ætíunin að bjarga hluthöfunum
frá því tjóni, sem stjórn þeirra
á bankanum hafði bakað þeim,
heldur átti stuðningur landstns
að miðast við það að bjarga
frá tjóni landsmönnum, sem spari-
sjóðsfé áttu í bankanum, og
komá í veg fyrir, að viðskifti
bankans stöðvuðust, eins og við
borð lá eftir því, sem fram kom
á þinginu. Hluthafarnir sem siglt
höfðu í strand, áttu ekki að fá
þau áhrif á matið á hag bank-
ans, sem sámsetning nefndarinnar
frygði þeim, og hin þegjándi
mótmæli meiri hluta þingmanna
við kosninguna hafa vafalaust
bjá alímörgum beinst gagnvait
þessu og svo ótrú á þeim, sem
kosnir voru af þinginu.
Að þessu öiSu athuguðu ætti
stjórn íslandsbaoká ekki að vera
það >gersamlega óskiljanlegte,
hvers vegna ný krafá um rann-
sókn á hag bankans kom fram
á þingi í veíur. Og öíium öðrum
en stjórn fslándsbanka er enn
fremur kunnur sá sorglegi sánn-
leiki, að efnahag manna og fyr-
irtækja hefir stóikostlega hnign-
að, síðan mat bankanefndarinnar
fór iram; menn og fyrirtæki, sem
þá viitust traust, hafa riðað eða
farið um, og eignir, sem þá voru
í háu verði, hafa hríðfallið í
verði, svo af þessari breytingu
ætti það ekki að verá >gersam-
lega óskiljanlegt<, að farið er
fram á nýja athugun á hag
bankans,1) og enn að ríkissjóður
er í ábyrgð fyiir 280 þús. ster-
lingspundum, sem bankinn fékk
af enska láninu og sem vex óð-
fluga að krónutali með verðfalli
ísleDzku krónunnar. (Frb.)
Tákn tímanna?
Síðastliðinn vetur var verðið á
helzta dagblaði jafnaðarmanna á'
Bretlandi, Daily Herald, lækkað
um helming, þ. e. úr 2 d. ofan-
í 1 d., og enn sem komið er
heyiist ekker.t á það minst,
1) kaupdeilu þeirri, er nú ateudur
yfir við sjómenn, er algengt að heyra
því yfir lýst, og einstaka útgerðarmenn
segja irá, að útgerðarfélögin hafi tapað
svo og svo mörgum tugum þúsunda eða
jafnvel hundruðum þúsunda á siðasta '
ári. Ef þetta er rétt, þá hefir efna-
hag þeirra hlotið að hralca, og mögn-
leikar til greiðslu á bankaskuldum
minkað. Kannske þetta sé holdur ekki
nema fyrirsláltur hjá útgerðarmönnttmj'