Dýraverndarinn - 01.10.1974, Blaðsíða 9

veSgja þar, sem þeir eiga að bera
þökin. Þess galt búpeningur ís-
lendinga í öndverðu og hefur goldið
til skamms tíma.
III
Hvernig slátrun fór fram, þarf
ttauðla að fara í miklar grafgötur
tim. Þar mun hnífurinn þ. e. háls-
skurðurinn hafa verið tiltækastur á
hin smærri dýr: kindur geitur, svín
og hunda, en snaran á kettina. At-
hyglisvert er, að sögur herma að
„naut væru höggvin". Fljótt á litið
virðist þetta ótrúlegt. En sé betur
a8 gáð, er þetta ekki eins f jarri lagi
og virðist. Á síðari öldum tíðkaðist
dýraverndarinn
mjög að „svæfa" nautgripi, þ. e.
mænustinga þá. Mænan var stung-
in sundur framan við banakringl-
una, með þar til gerðu járni. Féll
þá nautgripurinn máttlaus. Er ekki
líklegt að bitur öxi næði mænunni
í fyrsta höggi væri því beitt á
fremstu hálsliðina. Skallagrímur
skaut hellu undir háls yxnanna þeg-
ar hann hjó þau. Gæti ekki skeð, að
sá háttur hefði verið á hafður oftar,
þ. e. einhverju föstu skotið undir
hálsinn (höggstokki) til að taka
móti högginu? Hvað sem þessu líð-
ur er höggs ekki getið við aflífun
annarra dýra en nautgripa svo mér
sé kunnugt.
Við hross var önnur aðferð þekkt
allt fram á síðustu öld. Hún hét á
alþýðumáli að „rista niður úr".
Beittum og oddhvössum hnífi var
stungið niður með kjálkabarðinu
og rist niður úr hálsinum með
snöggu og einbeittu átaki. Skarst
þá höfuðslagæðin sundur. Blóðrás
hestsins er örari en jórturdýra.
Blóðrásin til heilans lokaðist því á
augabragði. Hesturinn féll því eins
og skotinn og þar, sem hann stóð.
Aðferðin er því ekki eins ægileg
og virðast kann í fljótu bragði. En
hvað um það, hnífurinn var eina
tiltæka áhaldið og eflaust oft beitt
af þekkingu og snarræði.
9