Alþýðumaðurinn - 08.05.1956, Blaðsíða 1

XXVI. árg.
Þriðjudagur 8. maí 1956
17. tbl.
Signrhorfur hosningabandalogs
m n Framsóhnar-
Symfóníuhljómsveit íslands
leikur hér 2. hvítasunnudag
Einstæður tónlistarviðburður
Sögulegar
kosningar.
Alþingiskosningarnar í sumar
marka að því leyti tímamót, að
nú eigast við í fyrsta sinn um tugi
ára tvær meginfylkingar: Kosn-
ingabandalag Alþýðufl. og Fram-
sóknarfl. annars vegar og Sjálí-
stæðisflokkurinn hins vegar. Og í
öðru lagi liggur nú Ijóst fyrir
samkvæmt kosningastefnuskrám
þessara meginfylkinga — en þær
hafa nú verið birtar — að nú er
kosið um það fyrst og fremst,
hvort halda skuli svo fram sem
horfir niður fyrir bakkann, hvað
efnahagslíf þjóðarinnar snertir,
undir forystu Sjálfstæðisins, eða
hvort snúið skuli við til heilbrigð-
ara efnahagslíf, farsælli umbóta
og sjálfstæðara þjóðlífs undir
forystu umbótaflokkanna, Alþfl.
og Framsóknarfl. I
Það liggur þannig óvenjuljóst
fyrir kjósendum, um hvað kosið
er og hvernig kjósa ber til þess
að öðlast það, er þeir girnast:
þ. e. þeir sem vilja sams konar á-
stand og nú ríkir í atvinnu-, efna-
hags- og bankamálum — og þeir,
sem vilja áframhaldandi hersetu
á friðartímum, þeir kjósa Sjálf-
stæðið. Hinir, sem vilja láta
breyta til, koma festu á efnahags
kerfi landsins, vilja jafnvægi í at-
vinnulífi þjóðarinnar, heilbrigð-
ari Iánastarfsemi, að herinn fari
og þjóðin lifi á eigin gögnum og
gæðum, þeir kjósa Alþýðuflokk-
inn og Framsóknarflokkinn.
Meðreiðarsveinar
íhaldsins.
Ef kosningaátökin í sumar ^
stæðu aðeins milli þessara tveggja
meginfylkinga, þyrfti enga spá-
dóma um það, hvernig þeim lykt-
aði. Sjálfstæðið mundi auðvitað
tapa. Af þessum sökum setur það
nú vonir sínar á það, að Þjóð-
varnarflokkurinn og AJþýðu-
bandalagið geti höggvið svo frá|
kosningabandalagi Alþýðuflokks-
ins og Framsóknarflokksins, að
það ná ekki meirihluta á alþingi,
hugsandi sem svo, að þegar til
stjórnarmyndunar komi, þar sem
enginn samstæður meirihluti finn-
ist fyrir, þá komi tímar og þá
komi ráð.
Það er þannig augljóst mál, að
framtíðarvonir íhaldsins byggj-
ast allar á því, að Þjóðvöm geti
eyði’.agt sem Jlest atkvœði vinstri
kjósenda, þar sem Jœstir virðast
nú gera ráð jyrir, að sá flokkur
komi nokkurs staðar að manni,
he dur falli öll atkvæði jlokksins
dauð. Og svo vonar íhaldið, að
Alþjðubandalaginu takizt að
ha'.da nœgilega stórum hópi
vinstri kjósenda áfram í fanga-
búðum kommúnistaflokksins, gera
þá utangarðsmenn í íslenzkum
stjórnmálum, í stað þess að vera
virka þátttakendur í lífrænni um-
bótastjórn.
Þetta er sem sagt lífsvon íhalds-
ins nú, og getur það varla talizt
ánægjulegt hlutverk, sem Þjóð-
vörn og Alþýðubandalagið hafa
valið sér að vera meðreiðarsvein-
ar Ihaldsins.
Sigurhorfur
bandalagsins.
En meðreiðarsveinarnir geta þó
ekki sefað ótta íhaidsins nándar
nærri til fuils. Geti þeir semsé
ekki fengið fieiri tit fytgis við sig
en í kosningunum 1953, heldur
standi Alþýðuflokks- og Fram-
sóknarflokkskjósendur þá saman
sem órofaheitd nú, eru horiurnar
þessar:
Bandalagið á að vinna Borgar-
fjörð með 22 atkv. mun yfir í-
haldið, Barðastrandarsýslu með
141 atkv. mun, Siglufjörð með 68
atkv. mun, 2. sætið í Eyjafjarðar-
sýslu með 20 atkv. mun, Hafnar-
fjörð með 41 atkv. mun og 1 sæti
á að vinnast til viðbótar í Reykja-
vík. Hins vegar er ekki að reikna
með að nokkurt sæti tapist, sem
fyrir er, þannig að bandalagið á
að geta fengið 28 þingmenn
kjörna, þegar uppbótarþingsæti
eru talin með. Þegar svo ennfrem-
ur er haft í hyggju, að samkvæmt
bæjarstjórnarkosningunum 1954
ættu Akureyri og Isafjörður að
vinnast, þá er skiljanlegur sá
feikna ótti, sem lýsir sér úr öllum
kosningaskrifum Ihaldsins.
Falsvonir
Éhaldsins.
Fyrst setti íhaldið von sína tals-
vert á það, að þó nokkur hluti Al-
þýðuflokks- og Framsóknarflokks-
kjósenda felldu sig ekki við kosn-
ingabandalagið. Hægt mundi að
telja þeim trú um, að verið væri
að „verzla“ með þá atkvæðalega
séð. Þetta hefir reynzt falsvon ein
hjá íhaldinu. Hvarvetna af land-
inu berast fréttir af mikilli á-
nægju kjósenda beggja flokkanna
með þessa samstarfstilraun,, HIÐ
EINA NÝJA OG ÁHRIFAVÆN-
LEGA, SEM KOMIÐ HEFIR
FRAM VIÐ KOSNINGAR
LENGI.
Kjósendur vita, að í lýðfrjálsu
landi er kjósandi alltaf frjáls að
atkvæði sínu. Flokkar geta þar
enga skipun gefið. Hér er hins
vegar kjósendum Alþýðuflokksins
og Framsóknarflokksins gert
kleift að hagnýta sér kosningarétt
sinn betur í umbótaátt en oftast
eða nokkru sinni áður, og það
mun áreiðanlega reynast falsvon
hjá íhaldinu, að þeir noti sér ekki
tækifærið og verði ekki þakklátir
fyrir, að það gafst.
I
Nýr
íiSstyrkur.
En einmitt þetta tækifæri mun
og leiða n/jan liðskost til þessa
samstarfs, liðskost, sem hingað til
hefir verið óvirkur í vinstra sam-
starfi, vegna þess að hann hefir
ekki eygt hér sérstakan möguleika
til þess fyrr. Þessi nýi liðskostur
gæti auðveldlega velt íhaldsþing-
manni úr 2. sæti Árnessýslu og 2.
sæti Skagafjarðarsýslu, þar sem
sáralitlu munar samkvæmt síð-
ustu kosningum, að sameiginlegt
atkvæðamagn Framsóknar og Al-
þýðuflokksins ætti að ná báðum
sætunum. Sama gildir í Vestur-
Skaftafellssýslu. Það er þannig
von, að Sjálfstæðið sé mjög óró-1
Iegt vegna þessara nýju viðhorfa
í islenzkum stjórnmálum, og nú
er það verkefni allra umbótasinn-l
aðra kjósenda að sjá um, að þessi
óróleiki Sjálfstæðisins verði því
ekki ástæðulaus, heldur raunveru-
leikinn skýr og skilmerkilegur að
loknum kosningum.
__❖____
Fált hjá Hannibal
á Dalvík
Síðastliðið laugardagskvöld
hélt Hannibal Valdimarsson al-
mennan kjósendafund á Dalvík á
vegum Alþýðubandalagsins.
Frummælandi auk Hannibals var
Þorsteinn Jónatansson, formaður
Sósíalistafélags Akureyrar. Fátt
var á fundinum, 40—50 manns,
og tóku engir til máls utan frum-
mælendur.
__.❖___
í vetur sem leið var symfóníu-
hljómsveitin í Reykjavík endur-
vakin, en hún starfaði um skeið á
vegum Ríkisútvarpsins og Þjóð-
leikhússins, en var svo lögð nið-
ur. Heitir hljómsveitin nú Sym-
fóníuhljómsveit íslands og er
sjálfstæð stofnun með styrk frá
ríki og Reykj avíkurbæ og ereiðsl-
um frá Ríkisútvarpinu og Þjóð-
leikhúsinu samkvæmt ákveðnum
samningum.
Stjórn hljómsveitarinnar sk
ar 7 manna ráð, en framkvæn i-
arstjóri er Jón Þórarinsson, f z-
stöðumaður tónlistardeildar út-
varpsins.
Hljómsveit íslands.
Fyrra sunnudag kom Jón Þ A-
arinsson hingað til Akureyrar til
að undirbúa tónleika hljómsvtit-
arinnar hér í samvinnu við T( n-
listarfélag Akureyrar. Ræddi J m
þá við blaðamenn hér og skýi ði
þeim frá endurstofnun hljómsv( it-
arinnar. Tók hann sérstaklega
fram, að með nafngiftinni Sy a-
fóníuhljómsveit íslands vildu f> r-
ráðamenn hennar leggja áher: iu
á að starfssvið hlj ómsveitarinr ar
væri ekki bundið við höfuðbo. ó-
ina eina, útvarp og Þjóðleikhi .
heldur landið allt, að ferðast um
og flytja fólkinu heim list sína.
Á Akureyri
og í Skjólbrekku.
Samkvæmt þessu færi hljóm-
sveitin nú í sína fyrstu hljómleika-
ferð út á land hinn 21. maí n. k.,
þ. e. annan í hvítasunnu, og yrði
Ieikið þann dag síðdegis að Skjól-
brekku í Mývatnssveit, en um
kvöldið hér á Akureyri, og þá
væntanlega í kirkjunni.
30 manna sveit.
í þessari hljómleikaför verða
um 30 manns, og stjórnar dr.
Páll ísólfsson hljómsveitinni. Ein-
leikari á klarinett er Egill Jóns-
son, en hann er talinn mjög fær
klarinettleikari. Af öðrum þekkt-
um hljóðfæraleikurum í för þess-
ari má t. d. neína Björn Óiafsson
og Ruth Hermanns.
Alls eru í Symfóníuhljómsveit
íslands um 50 hljóðfæraleikarar,
en eins og áður getur verða um
30 þeirra í þessari hljómleikaför
og er það fullskipuð hljómsveit
fyrir þau verk, er hún flytur hér
að þessu sinni, en það verða For-
leikur, Næturljóð og Brúðarmarz
eftir Mendelsohn úr sjónleiknum
Jónsmessudraumur, Klarinettkon-
sert eftir Mozart með einleik Eg-
ils Jónssonar og Symfónia nr. 1
eftir Beethoven.
Einstœður
tónlistarviðburður.
Þetta er í fyrsta sinn sem sym-
fóníuhljómsveit gistir Akureyri,
og er hér því um sögulegan við-
burð að ræða, jafnframt því 6em
þetta er einstæður listviðburður.
Þarf varla að efa, að hvert sæti
kirkjunnar okkar verði skipað,
enda efnisskrá sveitarinnar við
það sniðin, að hljómlistarinnar sé
auðnotið af hverjum leikmanni,
sem á annað borð hefir yndi af
hlj ómlist.
Þriðju hljómleikarnir.
Hljómleikar Symfóníuhljóm-
sveitarinnar hér og að Skjól-
brekku verða þriðju hljómleikar
hennar, síðan hún var endurstofn-
uð. Fyrst lék hljómsveitin 11. apr.
sl. í Þjóðleikhúsinu, er dönsku
konungshjónin voru þar í boði
ríkisstjórnarinnar. Stjórnandi var
þá dr. Páll Isólfsson. Hinn 24.
apríl hélt hún aftur hljómleika á
sama stað helgaða 200 ára minn-
ingu Mozarts. Var aðsókn slík,
að margir urðu frá að hverfa.
Stjórnandi þeirra hljómleika
var Róbert A. Ottósson.
r
d. b. laugardað ti Akureyri
Álþýðuflokkurinn og Framsóknarflokkurinn
halda almennan kjósendafund næstkomandi
laugardag hér ó Akureyri.
Frummælendur, auk frambjóðanda Alþýðuflokksins hér,
Friðjóns Skarphéðinssonar, verða Gylfi Þ. Gíslason, alþing-
ismaður, af hálfu Alþýðuflokksins og Ólafur Jóhannesson,
prófessor, af hálfu Framsóknarflokksins. Fundarstaður og
fundartími verður nánar tilkynnt síðar.