Árbók Háskóla Íslands - 01.01.1956, Blaðsíða 20

18
tíðarinnar. Undir því, viðhorfum þess, dugnaði og árvekni er
það komið, hversu rætist úr um það, sem við hinir eldri höfum
af veikum mætti reynt að koma áleiðis til gagns fyrir alda og
óborna. Sumt af því kann að reynast lítilvægt. önnur viðfangs-
efni, stærri og mikilvægari, munu þoka því til hliðar. Ég vil
engu spá um það, hvaða árangri þið, sem nú eruð ung, kunnið
að ná í ykkar baráttu til vegs og gengis okkar litla þjóðfélagi.
Mönnum hættir til að miklast af f járhagslegu gengi, tækniþróun
og ýmiskonar stórvirkjum. Vonandi fellur allt þetta ríkulega
ykkur í skaut, þótt efalaust kosti það mikla baráttu, sjálfsaga
og viljaþrek.
En hér þarf að fleiru að hyggja. Ég hefi rætt við ykkur um
misræmi milli sérhæfni og alhliða eða f jölþættrar þekkingar og
menntunar. Með likum hætti verður vandgætt hinnar tvöföldu
skyldu ykkar við úrlausnarefni líðandi stundar og skyldu ykkar
við land ykkar og þjóð um alla framtíð. Það er tiltölulega auð-
velt að græða fé, byggja stórt og setja stórvirkar vélar í gang.
En hitt er þyngri þraut að gæta frelsis og sjálfstæðis lítillar
þjóðar, sóma hennar, tungu og menningar. Þetta er og verður
okkar stærsta verkefni, og efalaust munuð þið ætla ykkur hér
hinn stærsta hlut. Hér kemur engin verkaskipting til greina.
Hér eiga allir jafna skyldu. Eitt er nauðsynlegt, að varðveita
þjóðtunguna og hinar þjóðlegu bókmenntir, menningararf vorn.
Vér höfum áður glatað sjálfstæði voru og frelsi, en vegna þess
að vér varðveittum tunguna og hinn þjóðlega menningararf,
endurheimtum vér frelsi vort. Ýmislegt bendir til þess, að vér
höfum farið nokkuð gálauslega með þennan arf um hríð. Ég
óska þess ykkur til handa, að þið reynist dugmikið fólk til náms
og starfa, fjölhæf að menntun og kunnáttu hverskonar. En um-
fram allt góðir Islendingar.
Ég mun nú ljúka máli mínu. Þessi athöfn, sem nú fer fram,
er þér, ungu stúdentar, komið fram fyrir mig til þess að veita
viðtöku háskólaborgarabréfi ykkar, táknar það, að þið gangist
undir að halda í heiðri lög og reglur þessa háskóla um leið og
háskólinn heitir ykkur þeirri vemd og stuðningi, sem hann á
yfir að ráða. Háskóli vor er ungur og á ekki ráð ýmissa þeirra