Alþýðumaðurinn - 21.01.1964, Blaðsíða 5

Hsstaréttardímur genginn i
Allir ákærðu sakfelldir - nema
meint sök eins talin fyrnd
Haukur Hvannberg hlaut fangelsisdóm og gert aS
skila nær 9 millj. kr., er hann reyndist hafa dregið
sér. Jóhann Gunnar Stefónsson, Helgi Þorsteinsson,
Ástþór Matthíasson, Karvel Ögmundsson og Jakob
Frímannsson voru allir dæmdir í fjórsektir að við-
lögðu varðhaldi, ef þær væru ekki greiddar innan 4
vikna fró uppkvaðningu dóms.
Hinn 14. rles. s.l. kvað Hæsti-
réttur upp dóra í hinu svonefnda
Olíumáli. er ákæruvaldið höfðaði
gegn Hauki Hvannberg, Jóhanni
Gunnari Steíánssyni, Helga Þor-
steinssyni, Astþór Matthíassyni,
Karvel Ogmundssyni, Jakobi Frí-
mannssyni, Vilhjálmi Þór, Olíu-
félaginu h.í. og Hinu íslenzka
steinolíuhlutalélagi.
Ákærurnar greindust aðallega í
4 þætti: /j'bdrátt Hauks Hvann-
bergs, ólöqlegan innflutning
tveggja nefndra fyrirtækja, gjald-
eyrissvik og bókhaldsbrot.
Voru allir hinna ákærðu fundn-
ir sekir og dæmdir af Hæstarétti,
eins og fyrr getur — nema Vil-
hjálmur Þór. Meint sök hans var
talin fyrnd.
Hauki Hvannherg var gefið að
sök að hafa dregið sér frá Olíu-
félaginu og H.Í.S. kr. 65.565.50
í ísl. kr., 131.773.55 í dollurum
og 11.079 í sterlingspundum, en
þetta gerir alls umreiknað í ísl.
kr. við núverandi gengi um 9
millj. kr.
Fyrirtækin, framkvæmdarstjór-
ar þeirra og stjórnendur voru
ákærð fyrir að hafa flutt inn mik-
ið magn af vörum, en greint varn-
arliðið ranglega viðtakanda
þeirra. Hæstiréttur fann Hauk
Hvannberg sekan fyrir vísvitandi
misferli í sambandi við þennan
innflutning, en stjórn fyrirtækj-
anna sakfelldi rétturinn fyrir skort
á eftirliti með rekstri félaganna,
þar eð hinn ólöglegi innflutningur
fór fram að staðaldri um langan
tíma. Sama gilti um brot varðandi
gjaldeyrisskil og gjaldeyrismis-
notkun fyrirtækjanna aðallega
undir framkvæmdarstjórn Hauks
Hvannbergs, svo og bókhaldsbrot
vegna viðskipta Olíufélagsins og
HÍS.
Gjaldeyrisbrotin voru þessi:
1) Vanrækt var að skýra gjald-
eyrisyfirvöldunum frá gjald-
eyristekjum Olíufélagsins
færðum á reikning félagsins
nr. 6079 hjá Esso Export
Corporation, New York frá
júní 1955—-júní 1959 alls kr.
12.678.171.51 dollara (rúml.
500 millj. kr. nú).
2) Vanrækt var að skýra gjald-
eyrisyfirvöldunum frá tekjum
HÍS, sem færðar voru á við-
skiptareikning félagsins nr.
4137 hjá Esso Export Corp-
oration á árunum 1952—
1958 og þannig eigi staðið
skil á gjaldeyristekjum að
fjárhæð 409.748.10 dollurum
(nær 18 millj. kr.).
3) Vanrækt var að skýra gjald-
eyrisyfirvöldunum frá tekjum
HIS af olíusölum til erlendra
skipa hérlendis og af umboðs-
launum vegna olíusölu til ísl.
skipa erlendis, færð til tekna
á viðskiptareikning félagsins
hjá The British Mexican Petr-
oleum Company., Ltd., Lond-
on, alls um 17.325-01-10 sterl-
ingspund.
Einnig tekjur af sama fært
á viðskiptareikning félagsins
hjá Esso Export Ltd., London
frá 1. sept. 1954 til ársloka
1958 að fjárhæð 7.544-08-07
sterlingspund.
4) Vanrækt var að standa gjald-
eyrisyfirvöldunum skil á
4.140-03-05 sterlingspundum
af þeim tekjum, er HIS hafði
af benzínsölu til erlendra flug-
félaga á árunum 1954—1958
og færðar voru á viðskipta-
reikning félagsins hjá Esso
Petroleum Company Ltd.,
London.'"')
Ein af ákærum ákæruvaldsins í
olíumálinu var sú, að Haukur
Hvannberg, Jóhann Gunnar Stef-
ánsson og Vilhjálmur Þór hefðu
án leyfis Gjaldeyrisyfirvaldanna
notað um 145.000 dollara af inn-
stæðufé Olíufélagsins á reikningi
þess nr. 6078 hjá Esso Export
Corporation, New York, til vöru-
kaupa fyrir Samband ísl. sam-
*) Ekki svo slæmt fyrir stjórn fyrir-
tækjanna að sleppa með fjársekt fyrir
eftirlitsleysi eitt á þessu. (Athugasemd
vor. Alþm.).
5
vinnufélaga. Um þetta segir svo í
forsendum dóms Hæstaréttar:
1. Vilhjálmur Þór.
Að fyrirlagi ákærða Vilhjálms
ritaði ákærði Jóhann Gunnar
Esso Export Corporation í New
York hinn 16. sept. 1954 og lagði
fyrir, að greiða skyldi $145.000.00
úr reikningi Olíufélagsins h.f. nr.
6078 inn á reikning þess hjá Sam-
bandi íslenzkra samvinnufélaga í
New York. Hagnýtti Samband ísl.
samvinnufélaga sér fé þetta til
vörukaupa og endurgreiddi Olíu-
félaginu h.f. féð í þrennu lagi á
árinu 1956, svo sem nánar er rak-
ið í héraðsdómi. Ákærði Vil-
hjálmur hafði ekki leyfi gjaldeyr-
isyfirvalda til ráðstöfunar þess-
arar, og varðaði hún við 4. shr.
11. gr. laga nr. 88 1953. Eins og
fyrr hefur verið getið, gekk
ákærði Vilhjálmur úr stjórn Olíu-
félagsins h.f. um áramótin 1954
og 1955 og lét þá af störfum hjá
félaginu. Ber að telja fyrningar-
frest sakar hans frá þeim tíma, og
þar sem refsing hefði ekki orðið
hærri en fésektir, var sök fyrnd
samkvæmt lögjöfnun frá 1. tl. 81.
gr. laga nr. 19 1940 um áramótin
1956 og 1957. Ber því að sýkna
hann af framangreindri ákæru.
2. Ákœrði Jóhann Gunnar
Stefánsson.
Hér verður ekki fleira rakið af
ákærum á hendur hinum ákærðu,
en dómsorð Hæstaréttar voru
þessi:
„Ákærði Vilhjálmur Þór á að
vera sýkn af kröfum ákæruvalds-
ins í máli þessu.
Ákvæði héraðsdóms um refs-
ingu ákærða Hauks Hvannbergs
á að vera óraskað. (Héraðsdómur
dæmdi Hauk til fangelsisvistar í
4 ár).
Ákærði Jóhann Gunnar Stefáns-
son greiði kr. 200.000.00 sekt til
ríkissjóðs, og komi varðhald 9
mánuði í stað sektar, ef hún verð-
ur ekki greidd áður en liðnar eru
4 vikur frá birtingu dóms þessa.
Ákærði Helgi Þorsteinsson
greiði kr. 100.000.00 sekt til ríkis-
sjóðs, og komi varðhald 9 mánuði
í stað sektar, ef hún verður ekki
greidd áður en liðnar eru 4 vikur
frá birtingu dóms þessa.
Ákærði Helgi Þorsteinsson
greiði kr. 100.000.00 sekt til ríkis-
sjóðs, og komi varðhald 5 mán-
uði í stað sektar, ef hún greiðist
ekki innan 4 vikna frá birtingu
dóms þessa.
Ákærðu Ástþór Matthíasson,
Jakob Frímannsson og Karvel
Ogmundsson greiði hver kr.
75.000.00 sekt til ríkissjóðs og
komi varðhald 4 mánuði í stað
sektar hvers þeirra, ef hún greið-
ist ekki innan 4 vikna frá birtingu
dóms þessa.
Ákvæði héraðsdóms um upp-
töku fjárhæða staðfestast. (í hér-
aðsdómi hafði stjórn Olíufélagsins
f. h. félagsins verið dæmd til að
greiða í ríkissjóð kr. 29.240.00
ásamt vöxtum og stjórn Hins ís-
lenzka steinolíuhlutafélags f. h.
félagsins kr. 251.586.00 ásamt
vöxtum.“
Ákærði Haukur Hvannberg
greiði Hinu íslenzka steinolíu-
hlutafélagi h.f. kr. 65.566.50,
$131.733.55 og £11.079.-11-8
ásamt 7% ársvöxtum af hverri
upphæð frá 9. marz 1962 til
greiðsludags.
Málsvarnarlaun verjanda á-
kærða Vilhjálms Þór í héraði og
fyrir Hæstarétti, Sveinbjörns
J ónssonar, hæstaréttarlögmanns,
kr. 50.000.00 greiðist úr ríkis-
sj óði.
Ákærði Haukur Hvannberg
greiði málsvarnarlaun verjanda
síns í héraði og fyrir Hæstarétti,
Benedikts Sigurj ónssonar, hæsta-
réttarlögmanns, kr. 130.000.00.
Ákærðu Jóliann Gunnar Stef-
ánsson, Helgi Þorsteinsson, Ást-
þór Matthíasson, Jakob Frímanns-
son og Karvel Ögmundsson,
greiði óskipt málsvarnarlaun
verjanda síns í héraði og fyrir
Hæstarétti, Guðmundar Ásmunds-
sonar, hæstaréttarlögmanns, kr.
100.000.00.
Allan annan sakarkostnað, þar
með talin saksóknarlaun í héraði
Ragnars Jónssonar, hæstaréttar-
lögmanns, kr. 80.000.00 og sak-
sóknarlaun fyrir Hæstarétti til rík-
issjóðs kr. 100.000.00 greiði
ákærði Haukur Hvannberg að
7/10 hlutum og ákærðu Jóhann
Gunnar Stefánsson, Helgi Þor-
steinsson, Ástþór Matthíasson,
Jakob Frímannsson og Karvel
Ögmundsson óskipt að 3/10“.
Svo sem í héraðsdómi greinir,
fór ákærði Jóhann Gunnar með
fyrirsvar í Olíufélaginu h.f. fram
til þess, er rannsókn hófst á hend-
ur honum í máli þessu. Ráðstöfun
sú, sem hér ræðir um, var einn
þáttur í framhaldandi gjaldeyris-
vanskilum af hendi félagsins. Er
sök hans því ekki fyrnd. Varðar
hrot hans við þau refsiákvæði,
sem í ákæruskjali greinir.
3. Ákœrði Haukur Hvannberg.
Ákærði Haukur Hvannberg
stóð ekkj upphaflega að umræddri
gjaldeyrisráðstöfun, en honum
varð um hana kunnugt árið 1955.
Reit hann þá gjaldeyriseftirlitinu
bréf, dags. 28. okt. 1955, þar sem
rangt er skýrt frá um gjaldeyri
þennan. Eftir að gj aldeyririnn
hafði verið endurgreiddur Olíu-
félaginu h.f., gerði ákærði Haukur
gjaldeyriseftirlitinu skil með
bréfi, dags. 25. febr. 1957. Fram-
angreind röng frásögn í bréfi til
gjaldeyrisyfirvalda, dags. 28. okt.
1955 varðar ákærða Hauk við
147. gr. laga nr. 19 1940 sbr. 118.
gr. laga nr. 82 1961, og vanræksla
hans um gj aldeyrisskil varðar við
þau önnur ákvæði, sem í ákæru-
skjali greinir.
Stjórnarkjör í Sjómannafélagi
Reykjavíkur hófst kl. 13.00 þ. 25.
nóv. s.l. og lauk kl. 22.00 12. þ. m.
Kosið var um tvo lista. A-lista
borinn fram af trúnaðarmanna-
ráði félagsins og B-lista borinn
fram af Sigurði Breiðfjörð Þor-
steinssyni o. fl.
Atkvæði greiddu 1074 félags-
menn og urðu úrslit þau, að A-
listi hlaut 668 atkv. og alla menn
kjörna, B-listi hlaut 385 atkv. 15
seðlar voru auðir og 6 ógildir.
Kjörnir voru í stjórn fyrir árið
1964, en hún má heita óbreytt frá
fyrra ári:
Form. Jón Sigurðsson. Vara-
form. Sigfús Bjamason. Ritari
Pétur Sigurðsson. Gjaldkeri Hilm-
ar Jónsson. Varagj.keri Kristján
Jóhannsson. Meðstj órnendur Pét-
ur Thorarensen og Karl E. Karls-
son.
Á s.l. ári fór stjórnarkosning
sem hér segir:
1110 félagsmenn greiddu at-
kvæði. A-listi, að mestu skipaður
sömu mönnum og nú, hlaut 698
atkv. B-listi 399. 13 seðlar voru
auðir og ógildir.
í Sjómannafélagi Akureyrar,
inajélopi Reykjavíhur
þar sem kommúnistar ráða lögum
og lofum, er hins vegar aldrei
hafður sá háttur á, að stjórnar-
kj ör standi vikum saman, og hyllzt
til þess að lauma á fundi, þegar
starfandi sj ómenn eru ekki í höfn.
Þegar Þjóðviljinn er þannig að
brigzla S.R. um stjórn „fasts
landhers,“ er hann fyrst og fremst
að berja Tryggva Helgason, form.
Sjómannafélags Akureyrar, fyrir
„landhersstjórn“ hans á því.
FRÁ TÓNLISTARFÉLAGI
AKUREYRAR
Söngkonan Betty Allen, sem
ætlaði að syngja hér í bæ laugar-
daginn 11. jan. s.L, en komst hing-
að ekki vegna óveðurs og varð að
hverfa aftur vestur um haf, fer
í söngför til Norðurlanda um n.k.
mánaðamót og hyggst þá koma
hér við í þeirri för, bakaleið, og
ljúka lofuðum konsert um miðjan
fehrúar.
Tónlistarfélagið biður þá, sem
fengu miða að fyrirhuguðum kon-
sert 11. jan., að geyma þá, unz
konsert söngkonunnar verður
nánar auglýstur í febrúar.