Alþýðumaðurinn - 11.02.1965, Side 1

Tryggingar hœkki með
kaupi verkamanna
Fimm prósent hækkun elli- og örorkulífeyris fró og með 1. júlí 1964
XXXV. ARG. 5. TBL.
AKUREYRI, FIMMTUDAGUR 11. FEBRÚAR 1965
Fró höfninni ó Dalvik. Stærri bótar róa fyrir sunnan, en heima or írillum
brýnt í fjöru og veiðarfæri hanga i fiskhjöllum. — (Ljósmynd: S.).
Lagt hefur verið fram ó Alþingi frumvarp fró ríkisstjórninni, sem gerir
róð fyrir þeirri breytingu ó lögum um almannatryggingar, að róðherra
verði hér eftir heimilt cð hækka lífeyris- og bótagreiðslur samkvæmt lög-
unum i samræmi við hækkanir, sem kunna að verða ó grunnkaupstaxta
verkamanna við almenna fiskvinnu.
Fram til þessa hefur i hvert sinn þurft breytingu ó almannatrygginga-
lögunum til cð hækka bætur í samræmi við hækkað kaup.
Hið nýja fyrirkomulag, sem frumvarpið gerir róð fyrir, mundi hafa það
í för með sér, að þeir, sem njóta lifeyris- og bótagreiðslna fró Trygginga-
stofnuninni fengju fyrr hækkanir til samræmis við hækkað kaupgjald og
verðlag, en verið hefur til þessa.
Þó gerir frumvarpið róð fyrir ókvæði til bróðabirgða, þar sem svo er
kveð ð ó, að róðherra sé heimilt að fengnum tillögum tryggingaróðs, að
ókveða cð greidd skuli 5% uppbót ó elli- og örorkulifeyri ó timabilinu
fró 1. júlí 1964 og til gildistöku laganna og verði sú hækkun greidd með
bótagrciðsl'jm fyrir júlímónuð 1965.
Mikið rok olli víðo tjóni
Jórnplötur fuku af húsum og rafmagns- og símalínur siitnuðu.
Aðfaranótt þriðjudags gekk
á með ofsaroki víðast hvar um
landið. Hér á Akureyri mæld-
ust, þegar verst lét, 8—9 vinstig
á mæla veðurathugunarstöðvar-
innar við Lögreglustöðina. —
Nokkurt tjón varð hérna í hæn-
um, m. a. fauk ríflega þriðjung-
ur af járnplötum af þaki fjöl-
býlishúss Byggingafélags Akur-
eyrar að Skarðshlíð 40. Fuku
plöturnar langar leiðir, á bíla
og hús og ollu skemmdum. 1
Heyskaðar urðu á mörgum
bæjum úti um sveitir, þar sliln-
uðu líka síma- og rafmagns-
línur, þegar plötur fuku á þær.
í Ólafsfirði fuku um koll 7
fiskbjallar, fullir af fiski, og
aðrir tómir. Á Dalvík fauk járn
af húsi.
1 Arnarneshreppi brotnuðu
staurar, sem báru uppi aðalraf-
línuna út með Eyjafirði vestan-
verðum og var rafmagnslaust
þar urn tíma, meðan viðgerð fór
fram.
Plötur fuku af þaki jnestsset-
ursins á Möðruvöllum og olli ein
þeirra skentmdum á kirkjunni.
Ekki hefur blaðið fregnað um
slys á mönnum af völdum veð-
ursins, hins vegar allmargir á
ferli, til að bjarga eignum sín-
um og verja heybirgðir, þótt vart
væri fært sakir veðurofsans.
Einna mest tjón sem frétzl
hefu af, var á Seyðisfirði. Þar
fauk um löndunarkrani við
Frumvarp ríkisstjórnarinnar
gerir ráð fyrir, að 84. grein al-
mannatryggingalaganna verði
hér eftir svohljóðandi:
Nú verður breyting á grunn-
kaupstaxla verkamanna við al-
rnenna fiskvinnu, og er þá ráð-
herra heimilt, að fengnum tillög
um tryggingaráðs, að breyta upp
hæðum bóta samkvæmt lögum
þessum í samræmi við það.
Ráðherra selur með reglugerð
ákvæði um framkvæmd þessara
Sildarverksmiðju ríkisins. —
Skemmdist færiband og bryggj-
an, sem kraninn stóð á, auk
þess sem kraninn stórskemmdist.
Þá fuku einnig járnplötur af
húsum, m. a. Fiskiðjuveri Seyð-
isfjarðar og verzlunarhúsi Kaup-
félags Austfjarða, og skemmdu
þær hús og bíla.
Þá skemmdist bátur, sem ver-
ið var að smíða í Dráttarbraut
Seyðisfjarðar, þegar járnplata
fauk á bátinn og slakkst í gegn
um byrðing hans.
laga að fengnum tillögum Trygg
ingastofnunarinnar.
Eftirfarandi athugasemdir
fylgja frumvarpinu:
Bætur ahnannatrygginga hafa
jafnan verið samræmdar al-
mennum launahækkunum og þá
ýmist verið miðað við almennt
verkamannakaup eða laun opin-
berra starfsmanna, hafa bætur
þó verið samræmdar verka-
mannakaupi. í stað þess að
verða að breyta lögunum í hvert
skipti, sem breytingar verða á
grunnkaupi, virðist hagkvæmara
að hafa almenna heimild til
slíks í lögunum. Slíka heimild
er að finna í lögum um atvinnu-
leysistryggingar (sjá 2. gr. laga
nr. 4 13. febrúar 1959). Nokk-
uð álitamál getur verið, við
hvaða kauptaxta heimild af
þessu tagi á að miðast. Hér er
lagt til að miðað verði við þá
tegund verkamannavinnu, sem
algengasta má telja hér á landi,
þ. e. almenna fiskvinnu. Hafi
ráðherra þá heimild til að breyta
upphæðum bóta í samræmi við
breytingar á grunnkaupstaxta
verkamanna við almenna f.isk-
vinnu. Með grunnkaupstaxta er
átt við alla þrjá þætti kauptaxt-
ans, þ. e. dagvinnutaxta, eftir-
vinnutaxta og næturvinnutaxta.
Ef innbyrðis afstaða þessara
þátta kauptaxtans breytist, yrði
breyting hans að mælast sem
breyting vegins meðaltals þátt-
anna þriggja. Þyngd hvers þátt-
ar í meðaltölunni yrði þá að
vera í sem beztu samræmi við
raunverulega skiptingu vinnutím
ans hjá verkamönnum í fiskiðn-
aði á hverjum tíma.
Um verðlagsuppbót á bætur
fer samkvæmt ákvæðum laga nr.
63 14. desember 1964, um verð-
tryggingu launa, sjá 1. gr. þeirra
laga. Ákvæði 2. mgr. 1. gr. er
samhljóða 84 gr. laganna eins
og hún er nú.
1 frumvarpi því, sem hér ligg-
ur fyrir, er lagt til með ákvæði
til bráðabirgða, að ráðherra
verði heimilað, að fengnum til-
lögum tryggingaráðs, að ákveða
að 5% uppbót verði greidd á
elli- og örorkulífeyri frá 1. júní
1964 til gildistöku laga þessara,
en áætla má, að hækkun grunn-
kaupstaxta við almenna fisk-
vinnu á árinu 1964 eins og sú
hækkun er skilgreind hér að
framan, hafi einmitt verið um
5%, þegar tillit er tekið til sér-
stakrar hækkunar vikukaups.
Elli- og örorkubætur nema ca.
450 millj. kr. á árinu 1964 og
kostnaður stofnunarinnar vegna
þessa ákvæðis mun því nema ca.
34 millj. kr. miðað við tímabil-
ið 1. júlí 1964 til 31. des 1965.
Þar eð .iðgjöld og framlög hafa
nú verið ákveðin fyrir árið 1965
verður fyrst unnt á árinu 1966
að jafna halla þann, sem verður
hjá Tryggingastofnun ríkisins
vegna uppbótarinnar. Vert er að
vekja alhygli á því, að ef heim-
ild sú, sem frumvarpið gerir ráð
fyrir, verður notuð lil þess að
hækka allar bætur frá gildistöku
laganna, mun halli stofnunarinn-
ar á árinu 1965 verða allmiklu
hærri en 34 millj. króna.
tonn á »1. ári
ið úti á „Pollinum“ eða við
Torfunefsbryggju síðan. Togar-
anum Kaldbak var lagt 12. febrú
ar, og hófst þá á honum 16 ára
flokkunarviðgerð, stendur hún
enn yfir, en næstu daga mun
skipið halda utan til frekari við-
gerða. Má því segja, að 3 togar-
anna eigi mestan þátt í aflanum.
Alli Aknreyrartogaranna samtals tæp 7 þus.
1 fréttalilkynningu, sem blað-
inu barst frá Utgerðarfélagi Ak-
ureyringa h.f., segir m. a. að
samanlagður afli togaranna 5
hafi verið 6.972 tonn á 1.166
úthaldsdögum á árinu 1964. —
Togararnir seldu erlendis 2.336
tonn af afla sínurti, voru níu
söluferðir farnar lil Bretlands
og ellefu til Þýzkalands. Annar
afli var lagður upp hjá frysti-
húsi Ú. A., sem flutti út 1.201
tonn af freðfiski, en 48 tonn
af skreið voru einnig flutt út.
Óverkaður saltfiskur, sem úl var
fluttur, nam 47 tonnum, en af
verkuðum 9 tonn. Lýsi Var 62
tonn.
Hjá fyrirtækinu eru eftir-
greinda(r birgáír í ársbyrjun
1965: Af freðfiski 36 tonn, af
verkuðum saltfiski 87 lonn og
skreið 44 tonn.
Veiðiferðir togaranna urðu
alls 65 á árinu, en þess ber að
geta, að Hrímbak var lagt þann
14. maí og hefur hann ýmist leg