Alþýðumaðurinn - 04.03.1965, Blaðsíða 8

Málfundafélag jafnaðarmanna á Akureyri
heldur kvöldverðarfund fimmtudagskvöldið
4. marz í Sjálfstæðishúsinu (uppi) kl. 7.30.
JÓN SIGURGEIRSSON mætir á fundinum og
ræðir um Iðnskólamál — Tækniskóla og iðn-
fræðslulöggjöfina.
Stjórnin.
LAUST OgTaST
ÍBÚtiARBYGGINGAR: — Full
yrt er, að engin þjóð eyði jafn-
mikið af tekjum sínum til hús-
næðis og íslendingar. Ekki þarf
að teljast óeðlilegt vegna loft-
lags, að svo sé að nokkru, en
þegar íbúðir okkar almennt eru
orðnar að einum þriðja eða jafn
vel helmingi dýrari en hjá frænd
þjóðum okkar á Norðurlöndum,
er fyllsta ástæða til að hugleiða,
hvað sé að. Vegna þess hve dýrt
er að byggja hér, er ekki hægt
að veita jafnhagstæð bygginga-
lán og tíðkast á Norðurlöndum,
ein syndin býður sem sé annarri
heim, og sameiginleg afleiðing
dýrleikans og skortsins á nægi-
lega háum lánum er, að menn
eru beztu ár ævi sinnar slitþræl-
andi fyrir afborgunum, vöxtum
og vanskilavöxtum af íbúðum
sínum.
Við byggjum of stórt, of flott
og of óhagsamt, fullyrða flestir,
en þótt menn sjái annmarkana,
vill standa á úrbótum, þar kem-
ur og til, að eftirspurn vinnu-
afls í byggingar.iðnaði er langt
yfir framboð, svo að hlutur iðn-
aðarmanna út úr byggingarverð-
inu er af mörgum talinn óhóf-
lega mikill.
Hér þarf aðhald ríkis og bæj-
arfélaga að koma til, m. a. laga-
setning, er setur uppmælingar-
töxtum hóflegan ramma, en auk
þess verður með lánveitingum
að sníða íhúðum manna hóflegri
vöxt. Þá er að nefna eitt úr-
ræðið, sem talsvert er umtalað,
en lítið sem ekki reynt hérlend-
is, en það er svonefnd stöðlun
1 bygg.ingu íbúðanna og innrétt-
ingum.
Með því að hyggja ihargar í-
húðir eins, innrétta þær eins,
liita þær upp með stórri samhil-
un í stað margra, mynda sam-
vinnubyggingarfélög um heil
hyggðahverfi og bjóða bygging-
ar út, stytta byggingartímann og
sitthvað fleira er til umhugsun-
ar og úrræða.
HVAÐ LÍtiUR BIRGtiUM? —
Fólk á miðjum aldri og yngra
hefur ekki haft af hafís að segja
og veit ei nema af afspurn, hví-
líkur vágestur hann getur verið.
Þess vegna vaknar sú spurning
nú, þegar „landsins forni fjandi“
er að henda „hungurdiskum yf-
ir gráð“ fyrir Norðurlandi síð-
ustu daga, hvernig við Norðlend
ingar séum undir það búnir, ef
hafnir lokuðust, vegir tepptust
og jafnvel flugferðir leggðust af
dögum saman. Hvað líður birgð
um matvæla og eldsneytis hér
um slóðir og hvern.ig mundi
ógnarhrammur íssins leika okk-
ur, sem vanist höfum á, að allt,
sem við þörfnumst til daglegra
þarfa, sé til kaups í næstu búð?
Eða hvernig færi fyrir bænd-
um með stór bú og mikla fóður-
bætisgjöf, en aðeins nokkurra
daga birgðir, ef fóðurbæti þryti
í verzlunum þeirra og aðflutn-
ingur til þeirra tepptist?
Og við tölum nú ekki um, ef
húsolíubirgðir gengju upp und-
ir hafnbanni hafíss, vegbanni
snjóa og flugbanni stórhríða. En
vonandi kemur ekki til neins
þessa. Hitt er annað mál, að
það er rétt að gera sér ljóst,
hvað getur gerzt, ef hafþök gerði
og langvarandi ótíð og verzlan-
ir hafa skyldum að gegna í þessu
sambandi.
FRJÁLS ÞJÓÐ GEFUR FRAM-
SÓKN EINKUNN: — í Frjásri
þjóð, 11. f. m., lesum vér eftir-
farandi prófeinkunn Framsókn-
ar:
„Framsóknarforystan er þrátt
fyrir ytri róttækni sína nú um
nokkurt skeið alger hentistefnu-
klíka, sem á sér fyrst og fremst
Unga fólkið lct ekki vcðurguðina hamla athöfnum sínu.n ó Öskudagsmorguninn. Þrótt fyrir kulda og skafrenning,
gullu við lúðrablóstrar „við fyrsta hanagal," skrautklæddir riddarar og fagurprýddar jómfrúr fylltu götur mið-
bæjarins í þenn mund sem órrisulir borgarar gengu íil vinnu sinnar.
TlLKYIVINlllVG FRA IÐJII
Viðbrögð iðnrekenda varð-
andi samkomulag það, er Iðja
gerði við Vinnumálasambandið
þann 20. janúar sl. hafa vakið
furðu margra. En í því samkomu
lagi var m. a. samið urn V/o
tíma vinnustyttingu á viku með
eina kjölfestu -— hagsmuni SÍS,
þar fyrir utan örlar varla á póli-
tískri hugsun. I ríkisstjórn hef-
ur flokkurinn ævinlega rekið
þröngsýna aflurhaldspólitík. I
stjórnarandstöðu hefur hann svo
einfaldlega snúið blaðinu v.ið.
Þá eru hin róttæku slagorð dreg
in fram og lýðskrumið leitt til
öndvegis til þess að ná í nógu
mörg vinstri atkvæði til að fleyta
flokknum upp í ráðherrastólana
á ný.“
Vlti SUtiUMARK í NORNA-
KATLI KOMMÚNISMANS: -
Sífellt eykst ólgan og óróinn inn-
an raða kommúnista hér á landi.
Mest fara þessi átök fram á bak
við tjöldin, en þó berst vopna-
gnýrinn í vaxandi mæli til eyrna
alþjóðar og deilurnar eru komn-
ar í blöð samtaka þeirra. Þann-
ig talar Frjáls þjóð um „drauga-
gang“ í Þjóðviljanum, setur Ein-
ar Olgeirsson á hné sér og at-
yrðir hann fyrir „glumrugang“,
„marklausan þvætting og gasp-
ur, gersamlega út í hött til stór-
tjóns fyrir skynsamlega skoð-
anamyndun,“ og mundi einhvern
tíma liafa þótt tíðindi, ef aðal-
for.ingi kommúnista hérlendis
urn árabil hlyti slík einkunnar-
orð í einu flokksmálgagnanna.
Virðist sem hver höndin sé upp
á móti annarri í Alþýðubanda-
laginu, og um horkvölina hjá
Vm vita allir hér norðanlands.
óbreyttu kaupi. Fulltrúi iðnrek-
enda var viðstaddur þessa sam-
komulagsgjörð og hreyfði ekki
andmælum. Var honum ljóst, að
gegn þessari vinnuslyttingu á
viku, yrðu iðnrekendur að
hækka kaup um sem næsl 3%
og einnig var honum ljóst, að
samkomulag þetta var gert inn-
an þess ramma, er Alþýðusam-
bandið og ríkisstjórnin sömdu
um í júní sl. Var ekki annað vit-
að en að bæð.i borð væru hrein,
og ekki ástæða til að gruna mót-
spyrnu af hálfu iðnrekenda, sem
nú er þó komið á daginn. Iðn-
rekendur hafa sem sé ekki vilj-
að fallasl formlega á þetta sam-
komulag eða gera samning við
Iðju. Frá sjónarmiði Iðju er
þetla alveg fráleit afstaða, og
ekki til mikils sóma fyrir iðn-
rekendur hér í bæ, ekki sízt þeg-
ar þess er gætt, að í samningum
Iðju og iðnrekenda er það við-
urkennt, að greitt skuli jafn
mikið kaup fyrir hverja tíma-
einingu og í verksmiðjum SIS
og KEA á Akureyri. Það var m.
a. sú ástæða, er lá til þess, að
Iðja auglýsti kauptaxta, sem öll-
um iðnrekendum væri skylt að
greiða eflir. I samkomulagi því,
er iðnrekendur á Akureyri gerðu
við lðju 1. marz 1962 og undir-
r.itað var af 5 iðnrekendum á
Akureyri (3. lið) og tekið var
upp óbreytt í samkomulagi því,
er Iðja gerði við iðnrekendur
20. des. 1963 (2. lið) segir svo:
„Mánaðarkaup greiðist skv.
samningi Iðju á Akureyri og
SÍS og KEA frá 20. des 1963,
umreiknuðu, iniðað við 48
stunda vinnuviku (48:491/2),
með þeim breytingum, sem leiða
af ákvæðum laga nr. 60/1961.“
Hér er það alveg ótvírætt, að
iðnrekendur undirgangast að
greiða sama kaup fyrir hverja
tímaeiningu og verksmiðjur SlS
og KEA greiða hverju sinni.
Ber þeim því samkvæmt þessu
að hlíða orðalaust og greiða
ekki lægra kaup starfsfólki sínu
en samkvæmt samkomulagi, er
Iðja gerði við Vinnumálasam-
bandið þann 20. janúar sl. og
auglýstur taxti Iðju gefur til
kynna.
Velji einhverjir iðnrekendur
þann kostinn að neita að greiða
kaup samkv. samkomulagi Iðju
við Vinnumálasambandið, taka
þeir á sig alia þá ábyrgð, sem
af því hlýzt, ef grípa þarf til
verkfalls eða málssóknar, til að
fá þennan rétt félagsins viður-
kenndan. — Stjórn Iðju.
BÓKAMARKAÐUR
Bókaverzlunin Edda hefur ár-
legan bókamarkað sinn um þess-
ar mundir. Þar eru á boðstólum
fjöldamargar eldri og yngri
bækur með mjög niðursettu
verði. Þar munu flestir geta
fundið eitthvað við sitt hæfi, þó
að skemmtibækur séu að vísu
í miklum meirihluta. Slíkir bóka
markaðir gefa mönnum kost á
að eignasl bækur við hófsam-
legu verði, og hafa löngum ver-
,ið vinsælir meðal almennings,
og verður þessi það áreiðan-
lega ekki síður en hinir fyrri
bræður hans.
ALÞÝÐU
MADURINN