Alþýðumaðurinn - 01.07.1965, Page 1

ALÞYÐU
MAOURINN
Þjóðín tapar
verðmœtum
Síldveiðin stöðvuð — Hver er hlutur LÍÚ?
Eins og alkunnugt er hafa þau
tíðindi gerzt,. að síldveiðiflotinn
liefur haldið til hafnar, var sú
Bráðabirgðalög um verðjöfn-
un síldar á sumarvertíðinni
Gefin voru út þann 24. júní bráðabirgðalög, sem fjalla um verð-
jöfnun milli síldar í bræðslu og síldar í salt. Lögin heimila ríkis-
stjórninni að ákveða gjald af hverju máli bræðslusíldar og að
greiða upphót á hverja uppsaltaða síldartunnu til að hækka fersk-
síldarverð til söltunar. Ennfremur heimila lögin að greiddur verði
flutningastyrkur þeim skipum, sem flytja síldarafla að austan
norður, og að 4 m.illjónum króna skuli varið til að gera út sérstakt
flutningaskip, er flytji kælda síld til söltunar eða frystingar til hafna
vestan Tjörness og við Steingrímsfjörð.
FORSETI ÍSLANDS
gjör.ir kunnugt:
Sjávarútvegsmálaráðherra hef
ur tjáð mér, að verðþróun á síld
til söltunar og bræðslu, hafi orð-
ið sú undanfarið, að hætt sé við
að örðugt reynist að fá síld til
söltunar á komandi sumri að ó-
breyttum aðstæðum. Geti þetta
ástand dregið verulega úr síldar-
söltun og þannig haft alvarleg
áhrif á aðstöðu íslands á erlend-
um mörkuðum fyrir saltsíld og
stórspillt afkomumöguleikum
þeirra, sem atvinnu hafa af síld-
arsöltun. Því ber.i brýna nauðsyn
til að komið verði á verðjöfnun
milli síldar í hræðslu og síldar í
salt.
Þá sé enn fremur nauðsynlegt
að draga úr bið fiskiskipa í Aust-
fjarðahöfnum og greiða jafn-
framt fyrir siglingum síldveiði-
skipa með eigin afla til hafna
norðanlands.
Loks hafi atvinnurekendur á
undanförnum árum átt örðugt
uppdráttar í ýmsum kaupstöðum
og kauptúnum norðanlands,
vegna aflaleysis og af öðrum
ástæðum. Til þess að bæta úr
þessu ástandi er ráðgert að hefja
sérstakar aðgerðir, sem hafi í
för með sér nokkurn kostnað.
Fyrir því eru hér með sett
bráðabirgðalög samkvæmt 28.
gr. stjórnarskrárinnar á þessa
leið:
1. gr.
Ríkisstjórninni er heimilt að
ákveða að af allri hræðslusíld,
sem veiðist frá og með 15. júní
til 31. desember 1965 á svæð-
inu frá Rit norður og austur að
Stokksnesi við Hornafj örð,
greiðist sérstakt gjald, kr. 15.00,
á hvert landað mál bræðslusíld-
ar, hvar sem henni er landað. Af
hausum og slógi frá síldarsöltun-
arstöðvum greiðist hálft gjald.
Síldarverksmiðj ur þær, sem
veita síldinni móttöku, inna-
gjaldið af hendi til sjóðsstjórnar
samkv. 4. gr.
2. gr.
Fe því, sem innheimtist sam-
kvæmt 1. gr. er heimilt að verja
sem hér segir:
a) Til að hækka fersksíldarverð
lil söltunar greiðist uppbót
er nemi allt að kr. 30.00 á
hverja uppsaltaða síldar-
tunnu samkvæmt ákvörðun
sjóðsstjórnar, shr. 3. gr.
b) T.il að greiða síldveiðiskip-
um, sem sigla með eigin afla
frá veiðisvæðunum sunnan
Bakkaflóadýpis til hafna vest
an Tjörness, 15.00 kr. flutn-
ingsgjald á hvert mál bræðslu
síldar. Þesi styrkur skal því
aðeins greiddujr, að þírær
síldarverksmiðja á Austfjörð
. um séu fullar eða að fyllast
og löndunartöí á Rau)tar-
höfn. Styrkurinn er þar að
auki bundinn því skilyrði, að
sú verksmiðja, sem síldinni
veitir móttöku, greiði kr.
10.00 fyrir hvert mál um-
fram hið almenna bræðslu-
síldarverð til hlutaðeigandi
fiskiskips, þannig að heild-
arflutningsgjald til síldveiði-
skipanna nemi kr. 25.00 á
mál.
c) Heimilt skal að verja allt að
4 millj. kr.:
1) Til að standa straum af út-
gerð sérstaks ' flutningskips,
er flytji kælda síld til sölt-
unar eða frystingar til Norð-
urlandshafna vestan Tjör-
ness og til hafna við Stein-
grímsf j örð.
2) T.il að veita sérstakan stuðn-
ing þeim síldveiðiskipum,
sem skila eigin afla, veiddum
sunnan Bakkaflóadýpis, af
söltunar- og frystingarhæfri
síld, til hafna á því svæði,
sem að framan greinir.
Styrkur sá, sem um ræðir
í þessum lið, má nerna allt að
Munið Minjasafnið
Sl. mánudag gafst fréttamönn-
um tækifæri til að líta inn á
Minjasafnið og undir ágætri
leiðsögn Þórðar Friðbjarnar-
sonar safnvarðar og Kristjáns
ritstjóra frá Djúpalæk var fljótt
séð og fundið að hér var gott að
una og gleyma sér ef tóm gæfist
til.
Hér var staður er tengdi saman
hið gamla og nýja, er minnti á
sögu genginna kynslóða og ork-
aði sem hvatning til íslendings
nútímans að gerast eig.i ættleri.
Síðar mun e. t. v. verða sagt
frá hér í blaðinu, betur áréttað
en nú hvers virði það er þjóð er
kr. 50.00 á hverja uppsaltaða
tunnu eða kr. 34.00 á hverja
uppmælda tunnu til frysting-
ar. Styrkurinn skal aðeins
greiddur síldveiðiskipum sam
kvæmt fyrirfram gerðu sam-
komulagi við sérstaka nefnd,
Framhald á bls. 5.
vill muna sögu sína að eiga jafn
dýrmætt minjasafn og það er líta
má í Kirkjuhvoli og þakka ber
Framhald á bls. 4.
Bræðslusíldarverðið
I s.l. viku ákvað yfirnefnd
V erðlagsráðs sj ávarútvegsins
verð á bræðslusíld, eftir að
Verðlagsráð sjálft hafði ekki náð
samkomulagi um verðið.
Skal verðið vera 190 kr. mál-
ið frá síldveiðibyrjun til 15. júní
s.l., en kr. 220.00 frá 15. júní til
30. september. I fyrra var verðið
kr. 182 fyr,ir málið, og er hækk-
unin þannig 38 kr. í ár.
Yfirnefndin, sem úrskurðaði
hræðslusíldarverðið var skipuð
tveim fulltrúum síldarseljenda
og tveim fulltrúum síldarkaup-
enda auk oddamanns Bjarna
Braga Jónssonar hagfræðings,
en hann úrskurðaði verðið og
greiddu fulltrúar kaupenda at-
kvæði með úrskurðinum en full-
trúar seljenda á mófi.
ákvörðun tekin í mótmælaskyni
við úrskurð yfirnefndar um síld-
arverð.
Megankrafa sjómanna er sú
að bræðslusíldarverðið til 15.
júní verði 220 kr. fyrir málið,
en eftir þann tíma 250 kr. Úr-
skurður yfirnefndar er birtur á
öðrum stað í blaðinu. Uppreisn
sjómanna byggist á þeirri vissu,
að síldarverksmiðjurnar græddu
yfirleitt stórfé í fyrra, og af þeim
sökum geti þær auðveldlega
greitt það verð er sjómenn
krefjast.
Einnig mótmæla sjómenn þeim
seinagangi er var á verðlagning-
unni.
Þá er þetta er ritað veit eng-
inn hver framvinda málsins
verður né hvernig úrslit ráðast,
en allt er mál þetta hið hörmu-
legasta.
Mörgum finnst þáttur L.Í.Ú.
nokkuð loðinn og vissulega á
þjóðin heimtingu á því að þau
voldugu samtök geri hreint fyrir
sínum dyrum. Frá Austfjörðum
berast þær fregnir að síldarsölt-
unarfólk búizt til heimferðar.
Síldarbátar i Akureyrarhöfn. (Ljósm.: GPK).