Alþýðumaðurinn - 24.11.1966, Blaðsíða 5
Undarleg tillaga
JÓN ÞORSTEINSSON alþingismaður hefur heitið AM því, að
skrifa greinar af og til í blaðið í vetur. AM þakkar hér með
Jóni fyrir liðveizlu hans og fagnar samstarfi við hann. I síðasta
blaði birtist grein eftir Jón xun Alþýðubandalagið. í greininni í
dag víkur haan geiri sínum að Framsókn. Gerið þið svo vel les-
endur.
Tveir þingmenn- Framsóknar
flokksins, Þórarinn Þórarinsson
og Einar Ágústsson, flytja í sam
einu'ðu þingi tillogu til þings-
ólyktunar, sem e'i- á þessa leið:
Alþingi ályktar að skora á
ríkisstjórnina að fela kjara-
rannsóknaraefnd athugun á
orsökum þess„ að kaupmátt-
ur tímakaups í dagvinnu hef
ur ekki aukizt, heldur í sum-
um tilfellum minnkað síðan
1959, þrátt fyrir miklu meiri
þjóðartekjur nú en þá. Kapp
kostað sé að þessari athugun
sé lokið sem fyrst.
Tvennt vekur furðu við flutn
jng þessarar tillögu. Annars
vegar er því slegið föstu þvert
ofan í staðreyndir, að kaupmátt
ur tímakaups hafi staðið í stað
eða minnkað frá því á árinu
1959. Á hinu leytinu kemur það
undarlega fyrir sjónir, að Fram
sóknarmenn skuli miða saman-
burðinn við árið 1959, en ekki
árið 1958, sem var síðasta árið,
er Framsóknarmenn voru við
völd. Af einhverjum ástæðum
virðast Framsóknarmenn álíta,
að samanburður við árið 1959
verði núverandi ríkisstjóm
ekki eins hagstæður og saman-
burður við árið 1958. Þessai’ á-
stæður verða nokkuð dularfull
ar þegar rifjaðar eru upp efna-
hagsaðgerðir minnihlutaríkis-
stjómar Alþýðuflokksins á önd
verðu árinu 1959 og þess
minnzt hvað Framsóknarmenn
sögðu þá um þessar aðgerðir.
Þeir kölluðu þær kauprán og
kjaraskerðingu. Að vísu sýna
opinberar skýrslur, að kaup-
máttur tímakaups stóð í stað á
vinstristjórnarárunum 1956—
1958, en óx um 4% á árinu 1959
vegna efnahagsaðgerða Alþýðu
flokksstjórnarinnar. Það ó-
venjulega hefur nú gerzt, að
Framsóknarmenn hafa nú tek-
ið tillit til þessara staðreynda
og í reynd dregið til baka ásak
anir sínar í garð Alþýðuflokks-
Stjórnarinnar 1959, því að öðr-
um kosti hefðu þeir vissulega
notað árið 1958 til viðmiðunar
i áðurgreindri þingsályktunar-
tillögu.
Þeir sem þrættu fyrir sann-
leikann um þróun kaupmáttar-
ins árin 1958—1959, en eru nú
horfnir frá því ráði, eru samt
ekki af baki dottnir. Nú er stað
hæft í þingsályktunartillögu,
að kaupmáttur tíihakaups í dag
yhmu hafi eigi vaxið frá 1959
og fram á þennan dag, heldur
hafi honum þvert á móti hrak-
að í sumum tilfellum. Svo
spyrja þessir menn í sakleysi
sínu hvernig á þessu geti stað-
ið þrátt fyrir miklu meiri þjóð-
artekjur nú en þá, og vilja láta
kjararannsóknarnefnd athuga
mólið.
Staðreyndir þessa móls liggja
Ijósar fyrir. Efnahagsstofnunin
hefir gert ítarlega útreikninga
á þróun kaupmáttar tímakaups
verkamanna frá 1959 og fram
til 1. okt. 1966. Niðurstaðan er
þessi. Miðað við vísutölu neyzlu
vöruverðlags hefir kaupmáttur
inn á þessu tímabili vaxið um
5,3% en miðað við framfærslu-
vísitölu hefir hann aukizt um
22,3%. Síðari viðmiðunin er rétt
ari því þar er tekið tillit til
þeirra hagsbóta, sem felast í
auknum fjölskyldubótum og
lækkun beinna skatta. Skýrsla
Efnahagsstofnunarinnar sýnir
einnig, að kaupmáttur ráðstöf-
unartekna verkamanna í
Reykjavík hefir frá því á árinu
1959 vaxið um 35,2%, en í þess
ari tölu koma fram yfirborg-
anir umfram taxta, áhrif auk-
innar ákvæðisvinnu og fjölgun
vinnustunda. Hér hefir einung-
is verið rætt um verkamenn en
kaupmáttur launa verkakvenna
hefir vitanlega hækkað mun
meira á .síðustu árum vegna
launajafnaðarlaganna, sem Al-
þýðuflokksmenn fengu lögfest
á sínum tíma gegn andstöðu
Vinnuveitendasambandsins og
Vinnumálasambands samvinnu
félaganna.
Framangreindar tölur sýna
það svart á hvítu að fullyrðing
framsóknarmanna um stöðnun
eða hnignun kaupmáttarins er
alröng. Hvernig ætti svo kjara-
rannsóknarnefnd að fara að því
að kryfja til mergjar orsakir
þróunar, sem aldrei hefir átt
sér stað- og er tilbúningur einn?
í nefndinni eiga m. a. sæti
Helgi Bergs og Sigurvin Einars
son. Rannsókn þeirra gæti þá
naumast beinst að öðru en at-
hugun á skáldskaparhneigð
þingbræðra sinna úr Framsókn
arflokknum, en það er út af
fyrir sig merkilegt rannsóknar-
efni.
Það er eitt atriði í framan-
greindri þingsályktunartillögu,
sem fær staðist. Þar kemur
fram, að þjóðartekjui' séu miklu
meiri nú en árið 1959. Þetta er
rétt. En ekki virðist framsóknar
mönnum hafa kotnið til hugar
að láta rannsaka' af hverju þetta
stafar, og eru þó'skiptar skoð-
anir um það. Samir álítá þetta
eiga rót sína að rekja til hins
dæmalausa góðæris, sem aldrei
linnir þrátt fyrir bágborið
stjórnarfar. Aðrir þakka þetta
valdaleysi Framsóknarflokks-
ins, og enn fleiri skoðanir
kunna að vera á lofti um þessa
hluti. Rannsóknaráhugi er
góðra gjalda verður, en hann
verður að beinast að því að
leita að staðreyndum eða rekja
orsakir þeirra, en ekki að því
að kanna orsakir þess, sem ein-
ungis er hugarburður áróðurs-
meistaranna utan og ofan við
raunveruleikann.
%
Stuff svar við miklum áhyggjum
EG HEFI talið tíma mínum
betur varið til annars, en
að svara nöldri „Kjallarameist-
ara“ íslendings um störf mín í
bæjarstjórn síðustu mánuði. í
síðasta blaði virðist ándlégt
jafnvægi mannsins vera að
bresta og þykir mér það miður
úr því að það er vegna aðgerð-
arleysis míns í bæjarstjórhinni.
Ég hafði ekki reiknað með, að
það hefði svona slæm áhrif á
íslendingsritstjórann, en um-
hyggja hans fyrir mér virðist
engum takmörkum háð. Mein-
ingar hans til bæjarstjóra leiði
ég hjá mér, þar sem ég veit að
hann mun sjálfur vera maður
fyrir þeim, hvort sem hann
telur þær svaraverðar eða ei.
„Kjallarameistaranum“ hefur
orðið tíðrætt um stjómleysi og
ósamkomulag innan bæjar-
stjórnarinnar síðan ég tók sæti
í henni. Mun það vera svo
magnað, að engin dæmi séu til
slíks og eigi ég helzt sök á því,
eftir því, sem bezt verður skil-
ið, af því að ekkert lífsmark sé
með mér.
Slík „hundalógikk“ í rök-
semdafærslu er illskiljanleg
þeim, sem hi-einu lofti anda að
sér.
í stefnuskrám flestra flokka
fyrir bæjarstjórnarkosningarn-
ar í vor var lögð áherzla á, að
samstaða yrði að nást um ör-
ugga stjórn á bæjarfélaginu,
m. a. með því að mynda ábyrg-
an meirihluta innan bæjar-
stjómar. Þessi samstaða náðist
ekki, eins og allir, sem eitthvað
fylgjast með í bæjarmálum,
vita og áttu Sjálfstæðismenn
sinn þátt í því að samkomulag
náðist ekki, hreinlega vegna
síns áhugaleysis. Framsókn
kaus óbreytta starfshætti í
•bæjarstjórn og birti um það
yfirlýsingu í Tímanum og svar-
aði því til við beiðni okkar
jafnaðarmanna, þegar við fór-
um fram á viðræður um mynd-
un meirihluta með Sjálfstæðis-
flokknum. Með' þeim Svörum
var brostin forsenda fyrir
„ábýrgum meirihluta“ innan
bæjarstjórnar, nema því aðeins
að kommúnistar yrðu teknir
sem þriðji aðili. Slíkt hefir
kannske vakað fyrir Sjálfstæð-
isflokknum og þar sé ráðin
gátan um magaverk „Kjallara-
meistarans“ vegna áhugaleysis
okkar jafnaðarmanna um mynd
un slíks meirihluta.
í stefnuskrá Alþýðuflokksins
í bæjarmálum voru 2 mál efst
á blaði og mikil áherzla lögð.á
þau í kosningabaráttunni, þ. e.
gerð framkvæmdaáætlunar fyr
ir bæinn nokkur ár fram'í tím-
ann og endurskipulagning á
starfsháttum í sambandi við
verklegar framkvæmdir bæjar-
félagsins. Strax á fyrsta fundi
bæjarstjórnar í vor var kosin
fimm manna nefnd til að gera
áætlanir um framkvæmdir og
framkvæmdaþörf bæjarfélags-
ins næstu 8—10 árin. Hefur hún
starfað í sumar og haust og
haldið marga fundi. Við full-
trúar Alþýðuflokksins bárum
fram tillögu í bæjarstjórn um
fyrrnefnda endurskipulagningu
á störfum í sambandi við verk
legar frarnkvæmdir í bænum
og var henni samþljóða -vísað
til bæjarráðs og er þar í áthug-
un. Þannig eru tvp veigamestu
málin, sem á stefnuskrp okkar
voru, komin fyrir baejarstjórn
og að þeim unnið í nefndum,
Vil ég leyfa mér að telja þessi
mál þau mikilvægustu fyrir
framtíð bæjarins.
Að lokum vildi ég spyrja
„Kjallarameistarann“j ef ég má
hafa svipuð vinnuhrögð og
hann. -
Hafa þeir menn' efni á því að
ásaka aðra um vanrækslu í
bæjarstjórn, sem sjálfir hafa
lítið annað gert þar, en fjar-
lægja einn bæjarfulltrúa sinn
og það svo snögglega, að hann
hafði ekki tækifæri til svo
mikils sem að depla öðru
augnalokinu í kveðjuskyni vjð
samstarfsmenn sína í bæjar-
stjórn, þótt hann hafi starfað
þar með þeim um árabil?
Hvernig var svo með stefnu—
skrá Sjálfstæðismanna í bæjar-
málum? Var hún ekki litprent-
uð upp á 8 eða 12 síður íslend-
ings fyrir kosningai- — og hvað
hafa Sjálfstæðismenn gert til
að framkvæma hana?
Þorvaldur Jónsson.
STAKAN
okkar
FYRSTU 6 vísurnar í þætt-
inum í dag eru eftir Job.
AM þakkar höfundi innilega
fyrir stökurnar og vonar blað
ið að eiga Job oftar að í þætt
inum í framtíðinni. Fyrstu 2
vísur Jobs bera yfirskriftina
„Hlýtt á Ijóðalestur í útvarpi“.
Boðaður var LJÓÐALESTUR,
Ijóðin reyndust fáein grömm.
Ýmsum fannst sá útvarps-
gestur
orðið hafa föðurskömm.
Ef þið viljið „atom“-gesti
endilega kynna drótt,
nefnið þáttinn LJÓÐALESTI,
lokað mun þá tækjum fljótt.
„Horft út um glugga í miðbæn
um“, nefnir Job 3 næstu vís-
ur.
Mér finnst þetta meira en nóg,
mokaðar brekkur annað
slagið.
Er Sparphéðinn í Amaro
alveg að skyggja á Kaup-
félagið?
Hvert á að fara? Hvergi sér
til himins fyrir stórvirkinu.
.: Ratsjá bezt nú reynist niér
reykstólpinn frá Samlaginu.
Þetta brauk og bylting er
brátt á enda, sumir vona.
Yrði bágt að búa hér,
ef bæjarstjórnin léti svona!
Job kveður í dag með þess-
ari vel gerðu vísu „Sumt vac
efnt“.
Jafnan hátt ég hefi stefnt,
hafi til í sál mér rofað.
. Stundum gat ég eitthvað efnt
að því, sem ég hafði lofað.
Svo sendir AM Job beztu
kveðjur fyrir stökurnar og
vonar að heyra meira frá hon
um.
Hinn landskunni Egill Jón-
asson á Húsavík kom snemma
morguns á vinnustað. Þar hitti
hann arkitekt einn og bauð
honum góðan daginn, en arki
tektinn tók ekki undir. Kvað
þá Egill.
Enga fékk ég undirtekt —
á því mína skoðun byggði,
að arkitekt með eftirtekt
sé afarsjaldgæft fyrirbrigði.
Þessi vel gerða vísa er eftip
Einar Jónsson lækni.
Oft þó valdi öfund skæðri,
er í titlum lítill fengur.
Nafnbót tel ég engu æðri,
en að kallast GÓÐUR
DRENGUR.
Ljúkum við svo kveðskap i
dag. Verið þið sæl að sinni.
4