Víðir - 01.12.1928, Side 1

3. tbl.
árg.
Vestmannaeyjum, 1. desember 1928
Tíu ára afmæli fullveldisins.
í dag, 1. desember, eru Mbin
10 ár.síðan Sambandslögin gengu
i' gildi; og íslendingar öðluðust
áftur sjálfstæði sitt.
Eigi verður efast um, að ís-
lendingar muni, undantekningar-
Iftið, hafa fagnað fullveldinu. —
þann 1. des. 1918 höfðum vjer
loks náð takmarkinu, sem margir
mestu og bestu menn þjóðar-
innar höfðu kept aÖ árum sam-
ím. — Aðdragandinn var langur
óg baráttan oft býsna hörð, en
sígurinn varð vor íslendinga á
endanum.
Margar og mísjafnar voru skoð-
anir manna á sjálfstæðismálum
yorum. — Flestir munu þó hafa
verið sammála um, að keppa
bæri að þessu takmarki, þótt
menn greindi mjög á um að-
ferðirnar.
En á ófriðartímunum, er vjer
sáum, að ekki dugði að vera
upp á Dani komnir, þareð þeir
hættu öilum siglingum hingað
og yjer hefðum fengið að svelta
í friði þeirra vegna, mun mörg-
um, sem áður höfðu verið hálf-
hikandi, hafa snúist hugur. —
Vjer höfðum eignast vor eigin
skip, og það voru þau, sem forð-
uðu oss frá sulti og seyru á
ófriðarárunum.
það mun hafa verið nær ein-
róma álit íslendinga, að með
Eiðisbryggja
(Prh.).
í greín st’nni tílur bæjarfógeti,
að slysahætta við fólksflutninga
kringum Klettinn og við Eiðið,
verði fyritbygð með bryggju
þar. En til þess eru lítil ltkindi.
Oft og tíðum, þegar skip verða
að figgja við Eiðið, er sjór það
vondur, að þar er ekki lendandi
á smábátum, nema í lögununa.
Milli laga koma stórsjóir, sem
víst er, að bryggjur bæjarfógeta
þyldu ekki. En einmitt þá er
helst hætt við slysum. Kringum
Klettinn yrði eftir sem áður
að flytja vörur, svo þær ferðir
legðust ekki niður, Jeg get því
ekki haldið, að tillögur bæjarfó-
geta kæmu að gagni í þessu efni.
Jeg vil hjer bæta við það, sem
jeg. hef áður sagt um hengibrú
út í Dranga, að nægja myndi
einn strengur og neðan í hon-
Sambandslögunum hefðum vjer
fengið viðunandi úrlausn þessara
mála í bráð, þótt ýms ákvæði
samnings þess, er gerður var
milli Dana og íslendinga, væru
þannig, að óviðunandi myndu
þykja til frambúðar.
Einmitt þessi ákvæði munu
hafa ýtt undir það, að allir stjórn-
málaflokkar vorir gáfu þá yfir-
lýsingu á síðasta Alþingi,^ að
nota bæri uppsagnarákvæðið
1943. — AHmiklum erfiðleikum
er það bundið, að fá samningum
þessum slitið, og óvíst, hvern-
ig aðstaða verður, er þar að
kemur.
En yfirleitt munu menn sam-
mála um það, að stærsta sporið
hafi ver':ð stigið, er vjer fengum
fullveldi vort vföurkent 1. des.
fyrir 10 árum.
þess veg-na fögnu-m vjer þess-
um degi sem einhverjum mesta
merkisdegi í lífi og sögu hinnar
íslensku þjóðar. —
Vonandi ber öllum sönnum
íslendingum saman um, að vernda
beri sjálfstæði vort sem best, og
enginn stjórnmálaflokkur, nje
einstatdingur hinnar íslensku
þjóðar, megi aðhafast nokkuð
það, sem veikt geti aðstöðu
vora út á við, eða aukið hjer
erlend áhrif, sem orðið geta
sjálfstæði voru til hnekkis.
um ódýr útbúnaður til þess að
koma fólki í land. Er sennilegt,
að það yrði ekki svo mjög
kostnaðarsamt, en gætl orðið
fullnægjandi við fólksflutninga.
þá er eftir að minnast lítillega
á bylgjubrjótinn. Vill bæjarfógeti
leggja houm á Ytrihöfn, svo þar
verði gott lægi fyrir skip í brimi.
það er enginn vafi, að bylgju-
brjótur dregur ekki úr undir-
öldu eða stórum óbrotnum sjó-
um. Á hinn bóginn er sennilegt,
að nógu rambyggilegur bylgju-
brjótur gæti tekið á móti föllum,
og dregið þannig úr brimi. Skip
myndu því ekkert f’rekar geta
afgreitt sig á Ytrihöfn í vondu,
þótt þar væri lagt út bylgjubrjót.
En það væri annað en barna-
leikur, að byggja svo sterkan
bylgjubrjót, að hann þyldi að
liggja flatur fyrir straumi og haf-
róti, og það þyrfti áreiðanlega
voldugri útbúnað en við hjer
þekkjum, til þess að festa honum.
þetta heimsfræga vörumerki sannar yður ágæti vörunnar.
SHSr Nýjar íslenskar söngplöiur, sungnar af
Pjeiri A. Jónssyni.
Karl Lárusson
Þlngvöllum.-------Síml 144,
Eins og vænta mátti, þykir
bæjarfógeta lítið koma til mann-
virkja þeirra, sem gerð eru
sunnan hafnar, i samanburði við
„umbótatillögurnar".
Hann vill láta gera tilraunir
með Eiðisbryggju. það muni
ekki kosta mikið í samanburði
við það, sem árlega er varið
til hafnatbóta hjer, »sem rjett á
litið (hver skyldi efast!!!) eru
aðeins tilraunir, og því miðu-r,
mishepnaðar tilraunira. — Slík
ummæli sém þessi, gætu verið
háskaleg fyrir höfnina, ef mark
væri á þeim tekið út í frá. Jeg
skal nú sýna fram á, að þetta
er ekki annað en hvatvislegur
sleggjudómur!
Hjer hafa verið bygðir tveir
hafnargarðar, mikið grjót hreins-
að úr innsiglingunni og Innrihöfn
dýpkuð. Hörgeyrargarður er
kominn fram í fulla lengd, 250
mtr., en það eitt eftir, að byggja
upp garðhausinn og setja þar
ljós. Var þétta látið bíða næsta
sumars, til þess að sjá, hvort
ytsti kassinn haggaðist yfir vet-
urinn.
Er það mjög lítið verk og auð-
unnið. Um þann garð verður
ekki annað sagt, en að hannsje
gott og sæmilega traust mann-
virki, sjerstaklega ystu 50 mtr.,
sem og mest reynir á. Bilanir á
Hörgeyrargarði hafa ekki orðið
aðrar en það, sem grafið hefur
undan innri hliðinni. Kostnaður
við þær endurbætur hefur ekki
verið mikill. Síðan 1925 hafa
engar skemdir orðið á þeim
garði, svo teljandi sje.
Hringskersgarðurinn er einnig
kominn fram í fulla lengd, 170
mtr. Undirstaðan uudir hausnum
hefur þótt ótrygg, og var þ.ví
gerð á honum ramefld endur-
bót síðastliðið sumar. Tókst
styrking sú allvel, en varð eigí
lokið að fullu. Næsta sumár
verður gengið frá garðhausnum
til fullnustu og ætti það hvorki
að verða mjög erfitt nje dýrt.
þegar þetta er búið, er Hring-
skersgarðurinn orðinn mjög
traustbygt og vandað mann-
virki.
Enda þótt byggingu garðanna
verði væntanlega lokið að ftdlu
og öllu næsta sumar, má búast
við, að einhverjar skemdir geti
á þeim orðið, en eftir þeirri
reynslu, sem fengin er, verður
það tæpast stórvægilegt.
Auk garðanna hefur lnnrihöfn
verið dýpkuð og óhemja af
grjóti hreinsað úr innsiglingunni.
Áður en garðarnir komu, var
Innrihöfn í raun og veru óhæfl-
legt vjelbátalægi, vegna sjógangs
í austan veðrum, og því ótygg-
ari var legan fyrir stærri skip.
Við garðana hefur alveg skift
um. Munurinn er sá, að nú er
altaf rennsljett á Innrihöfn, þar
sem áður var sjógangur í brim-
um. f skjóli garðanna hefur vjel-
bátaflotinn getað vaxið upp í það,
sem hann nú er orðinn, sem
hefði verið útilokað án þeirra.
Áður kom það fyrir einstaka
sinnum, að lítil skip, einkum
seglskip, lögðust á Innrihöfn.
Var þá mest undir heppni kom-
ið, að veður hjeldist gott, svo
þau gerðu ekki óskunda. Vildi
þá oft til, að þau skemdust eða
dingluðu aftur og fram um Botn-
inn og brutu báta eða ráku upp
í fjöru. þetta þekkist ekki í
seinni tíð, og má þakka það
hafnarframkvæmdunum.
Eftir að garðarnir komu hefur
fjöldi skipa, sem legið hafa og
afgreitt sig á Innrihöfn, aukist
svo stórkostlega, að 1926 voru
þau 43, árið 1926 57 og á þessu