Víðir - 08.12.1928, Síða 1

f
I. árg.
Vestmannaeyjum, 8. desember 1928
4. tbl.
k*F-r
.Röfid húsbón(!iíis“
„Ris iViaster’s Voice“
þetta heimsfræga vörumerki sannar yöur ágæti vörunnar.
fvluniö eftir, að mikid úrvaí af jó: a»
plötum kemur með s s. Ssland.
K a r I Lárusson
Þingvöilum. — — — Sími 144.
Spítaiamáltð
Hkkert mál hjer í bæ hefur nýl.
vakið eins mikinn áhuga meðol
almennings eins og spítalamálið.
það mál varðar borgara þessa
bæjar það mik!ur a'- þeir eiga
heimting á að fá þnð skýrt á
annan betri hátt en hi'ngað til
hefur verið gert. Aö vísu hefur
Viðir áðu-r prentaö til saman-
burðar nokkrar greinar úr báð-
um frumvörpunum, sem fram
eru kom:n. Vikan hefur aftur á
móti forðast að gefa mönnum
nokkrar upplýsingar um málið,
en látið sjer nægja dyigjur og
óhróður um nokkra menn, sem
við það komu. Fer hinn nýi rit-
stjóri þar vel af stað og veröur
það göfugt hlutverk, sem blað
hans hefur, ef það á í framtíö-
inni að ræða á þann liátt þau
mái, sem varða almenning þessa
bæjar.
Best hefði verið að birta frum-
varp hjeraðslæknis og frumvarp
okkar bæjarstjóra samsíða, svo
allur almenningur hefði mátt
sjá muninn með eigin augum, í
stað þess að þurfa að fara eitir
sögusögnum óhtutvandra manna.
þá hel'ði enginn þurft að ganga
þess dulinn, að það sem á milli
ber er það, að frv. minni hlut-
ans vill á allan liátt nota sjúkra-
húsið til þess að aHa hjeraðs-
lækni hjer fjár og valda, en frv.
meiri hlutans vildi gefa öllum
læknum, sem hjer eru eða verða,
jafnt færi á því, að nota þessa
stofnun í starli þeirra, við að
iækna þá, sem sjúkir eru.
Hjer er ekki á ferðum ómerkf-
legur skoðanamunur, eins og
hjeraðslæknir vill halda fram í
seínni tíð. Hjer er um stóran
stefnumun og málstaðamun að
ræða. Önnur stefnan heldur að
eíns fram hagsmunum almenn-
ings, hin aðallega hagsmunuin
«ins manns.
Hjeraðslæknirinn neitor því,
að hann hafi með frv. sínu viljað
foægja mjer frá spitalanum. Hvort
sem það er eða ekki — jeg
skal engar getsakir gera honum
— þá fór hann þó fram á þá
aðstöðu, sem hvenær sem var
mátti misbeita gífurlega gegn
mjer og sjúklingum mínum. Og
þótt Ó1 Ó. Lárusson finni sjálf-
an sig nógu siðferðilega þrosk-
aðan til þess að f’orðast slíka
freistingu, þá getur hann þó
ekki ábyrgst eftirmenn sína í
hjeraðslæknisembættinu. — Jeg
skal taká til dæmis um það,
hversu aðstaða mín við spítal-
ann yrði skemtikg, ef frv. hjer-
aðslæknis næði fram að ganga.
Skv. 5. gr. þess, átti hver sá,
sem hann setti fyrir sig um
um stundarsakir, að ganga inn
í öil rjettindi hans við spítalann.
Nú fást vanalega ekki aðrir til
þess að gegna störfum fyrir
lækna í bili, heidur en þeir sem
eru alves nýútskrifaðir, því aðrir
eru ekki á lausum kjala. því er
sá möguleiki mjög hugsanlegur,
samkv. frv. hjeraðslæknis, að
nýbakaður kand dat, sem aldrei
hefði gert neina skurði, geti
orðið spítaialæknir hjer, um
lengri eða skemmri tíma, og jeg
ætti þá að beygjn mig undir
hans stjórn. Allir sjá, hversu
heppilegt það væri fyrir sjúk-
lingana og rjettlátt gagnvart
mjer.
Frv. þaí, sem bæjarstjórinn
og jeg sömdum, er aftur á móti
þannig, að hvergi er hægt að
benda á eitt einasta orð. sem
sýni hlutd'-ægni í garð hjeraðs-
læknis. það getur því enginn
með sanni sagf, að jeg liafi sýnt
í þessu máli ósanngirni að fyrra
bragði. Frv. hjeraðslæknis var
háskalegt l’yrir bæjarbúa, því ef
þuð hefði náð samþykki, þá var
loku fyrir það skotið, að nokk-
ur læknir, sem nokkuð er varið
í, fengist til að starfa hjer em-
bættislaus,
það var því eðlilegc, að bæjar-
búar tækju því ekki með þökk-
um, enda sendu þeir bæjarstjórn
áskorun tirn að tryggja bænum
fastan lækni auk hjeraðsiæknis.
þessa áskorun kallar Vikan
betlilista. þaö lýsir ekki lítilli
virðingu fyrir rjetti hinna ein-
stöku bæjarbúa, að líkja þeim
við betlara, þegar þeir eru að
biðja sína eigin fulltrúa og um-
boðsmenn um að tryggja sem
best líf og heilsu almennings.
Undir þessa áskorun, sem fór
fram á að spítalanum yrði skift
miiifc hjeraðslæknis og læknis
bæjarins, bæði að því er snerti
innlenda og útlenda sjúklinga,
skrifuðu á einum degi utn hálft
sjötta hundrað kjósendur, en
fjölda margir af þeini, sem vildu
vera, með, sáu ekki iisíana og
komust því ekki á þá.
því verður ekki með rökurn
mótmælt, að það fyrirkomulag,
sem farið er frarn á í áskorun
þessari, er í alla staði sann-
gjarnt. Mcð því er skift á milli
læknanna bæði innlendum og
útlendum sjúklingum, sem liggja
á spitalanum, og ljóssjúklingum
þar að auki, því að það stendur
til, að bærinn taki við ljóslækn-
ingastoftt minni, flytji hana á
spítalann og báðir læknarnir hafi
jafnan aðgang að henni með
sjúklinga sína.
það virðist svo, sem hjeraðs-
læknir megi vel una við þetta
fyrirkomulag, þar sem hann hef-
ur jáFna aðstöðu við lækni bæj
arins á spítalanum og ljóskkíník-
inni, en þar að auki fram yfir
hinn embættislaun sín og borg-
un fyrir skipaskoðun og skól-
ann, en eins og kunnugt er, hef
jeg engín slík föst laun.
Til samanburðar má geta þess,
að bæjarstjórnin á Siglufirði hef-
ur ráðið sjerstakan lækni að
hinu nýbygða sjúkrahúsi þ r,
borgar honum föst laun, iætur
hann hafa alla sjúklinga, inn-
lenda og útlenda, sem á sjúkra-
húsið leggjast, og sjerstaka borgtm
fyrir þá, en hjeraðslækninum er
olls ekki leyfður aðgangur að
sjúkrahúsinu. Svo rnikils virði
finst Siglfirðingum það, að tryggja
sínum bæ fastan fækni auk hjer-
aðslæknis, og er þó sá staður
miklu mannfærri en Vestmanna-
eyjar.
þótt undarlegt megi virðast,
þá er hjer í bæ dálítiil liópur
manna, sem enga sanngirni vilja
sýna í þessu máli. þeir reyna
til að koma þeirri kórvillu inn í
huga almennings, að hjeraðs-
læknir hafi einkarjett á þeim
útlendingum, sem á sjúkrahúsið
leggjast. Hier er verið að haida
því fram, að bærinn, eigandi
spítalans, sje ómyndugur og geti
ekki ráðstafað sinni eigin eign,
eftir eigin vild. Bærinn þarf ekki
að taka neinn útlending á spít-
alann, nema með þeim skilyrð-
um, sem bæjarstjórn setur, bæði
að því er snertir læknishjálp
og annað. þeir menn, sem eru
að reýna að blekkja almenning
til þess að trúa því gagnstæða,
eru að leitast við að draga und-
an bæjarfjelaginu þaan rjett, sem
því ber, og gefa hann eintsm
einstaklingi, það eru til þjóð-
níðingar i öllum löndum. þessir
menn eru bæjarníðingar. Út yfir
tekur, að í þenna hóp skuli
sktpa sjer 1 nokkurir af þeim
kjörnu fulltrúum almennings —
mennirnir, sem er trúað fyrir
því, að vaka yfir hag og rjetti
bæjarfjelagsins. Fremstur í þess-
um flokki er Guðlaugur Hans-
son. Hann prjedikar á gatnamót-
um þau ósannindi, að hjeraðs-
læknir hafi lagalegan einkarjett
til þess að stunda þá útlendinga,
sem á spítalanum liggja, m. ö. o.
að bærinn sje að þessu leyti
rjettlaus gagnvart honum, af því
að hann sje embættismaður
rjkisins. Hann vill, að hjeraðsl.,
sem líka er sóttvarnarlæknir og
skólalæknir, sje spítalalæknir.
Fjögur embætti eru ekki of
mikiö handa honum, en aðrir
læknar bæjarins eiga að gera
sjer gott af molunum einum,
sem til þeirra kunna að falla.—
þetta er jafnaðarhugsjón jafnað-
armannsins. — Maðurinn, sem
talar svo fagurlega um lítilniagn-
ana á bæjarstjórnarfundum, vill
níðast á sjúkiingum mínum og
svifta þá þeim lækni, sem þeir
óska að nota.
ísleifur Högnason berst einnig
fyrir þessari fögru hugsjón, en
er sjer ekki eins opinberlega til
skatnmar, enda brögðóttari og
blendnari. í fjelagi hafa þeir
verið ao gera þetta mál pólitískt,
komið því til umræðu í Jafnað-
armannafjelaginu, látið ritstjóra-